Αν και το πορτρέτο ενός «πολιτικού ζόμπι» σκιαγραφείται με… νεκρικό λευκό και όχι με τα μελανότερα χρώματα -όπως επιβάλλει η δημοσιογραφική εκφραστική έξη-, το δυσοίωνο μαύρο δεν λείπει από τον πίνακα: είναι στο φόντο, για να δηλώσει τα αδιέξοδα της Βρετανίας όσον αφορά το Brexit.
Η Τερέζα Μέι, σε πρώτο πλάνο, ζει μόνο σαν πολιτικό ζόμπι, όπως γράφει η εφημερίδα Guardian. Η απόφαση της πρωθυπουργού του Ηνωμένου Βασιλείου να καθυστερήσει την ψηφοφορία στη Βουλή των Κοινοτήτων σκοτεινιάζει περισσότερο το τοπίο, δεν αποτρέπει το αναπότρεπτο και αναγκάζει την ίδια να περιοδεύσει στην Ευρώπη αναζητώντας ματαίως λύση στο αδιέξοδο, αφού ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ έδωσε μεν τη σύνοδο κορυφής όχι όμως και την επαναδιαπραγμάτευση της συμφωνίας.
Ο χρόνος της πρωθυπουργού δείχνει, πράγματι, να έχει τελειώσει.
Εδώ και εβδομάδες το σχέδιο της Μέι για το συναινετικό διαζύγιο της Βρετανίας με την Ευρωπαϊκή Ενωση φαινόταν νεκρό. Οι δύσπιστοι Brexiteers των Τόρις δήλωναν ότι η συμφωνία παραήταν λεόντειος, καθώς κρατά τη Βρετανία στην τελωνειακή ένωση, περιορίζοντας την ικανότητά της να διαμορφώνει νόμους και κανόνες – και ότι οι διατάξεις της συμφωνίας για τα σύνορα Ιρλανδίας και Βόρειας Ιρλανδίας προκαλούν ανησυχία για διάβρωση της βρετανικής κυριαρχίας. Ενώ η αντιπολίτευση, αποτελούμενη σε μεγάλο βαθμό από πολιτικούς που θέλουν να παραμείνει τον Νησί στην Ευρωπαϊκή Ενωση, δεν θα επικυρώσει ποτέ τον περίπλοκο συμβιβασμό που πέτυχε η Μέι.
Ο ηγέτης των Εργατικών Τζέρεμι Κόρμπιν προειδοποίησε ότι όποτε και να φέρει την ίδια κακή συμφωνία δεν θα αλλάξει τις θεμελιώδεις αδυναμίες της. Αλλά και ο Στιβ Μπέικερ, βουλευτής των Τόρις, σχολίασε δηκτικά τη φυγομαχία της αρχηγού του: «Δεν είναι σημάδι μιας σταθερής κυβέρνησης ή ενός ισχυρού σχεδίου».
Η Μέι ανέλαβε την πρωθυπουργία μετά το δημοψήφισμα. Οι επιταγές του δημοψηφίσματος ήταν το πρωταρχικό καθήκον της. Αλλά απέτυχε. Ο πρωθιερέας του Brexit Νάιγκελ Φάρατζ δήλωσε πρόσφατα στην εφημερίδα New York Times: «Δεν είναι μόνο η χειρότερη πρωθυπουργός που έχω δει κατά τη διάρκεια της ζωής μου, είναι η πιο διφορούμενη».
Οι εξελίξεις, εντός ολίγων εβδομάδων, ίσως και ημερών, πιθανόν να οδηγήσουν σε άρση της εμπιστοσύνης του Κοινοβουλίου προς το πρόσωπό της και την κυβέρνησή της. Ο Κόρμπιν φαίνεται έτοιμος για τις εκλογές που κατά πάσα πιθανότητα θα του δώσουν εντολή σχηματισμού κυβέρνησης.
Ενισχύεται η τάση παραμονής
Στο πλαίσιο αυτό, ορισμένοι προειδοποιούν για την απόλυτη καταστροφή: μια μη συμφωνία για το Brexit θέτει τη Βρετανία αυτομάτως εκτός Ευρωπαϊκής Ενωσης χωρίς κανέναν σχεδιασμό, προκαλώντας μεγάλες καταστροφές στην οικονομία.
Ετσι, το όλο και πιο ενθουσιώδες στρατόπεδο των ευρωπαϊστών βλέπει μια άλλη διέξοδο από το χάος: να ακυρωθεί τελείως το Brexit. Οι αιτήσεις για νέα «ψήφο των πολιτών» ή ένα δεύτερο δημοψήφισμα αυξάνονται, και οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πλειοψηφίες υπέρ της διεξαγωγής ενός νέου δημοψηφίσματος αλλά και υπέρ της παραμονής του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ευρώπη.
Οσο βασιλεύει η σύγχυση και η κρίση, οι πιθανότητες νέου δημοψηφίσματος αυξάνονται, γράφει και ο Economist. Αν και το περιοδικό αναγνωρίζει ότι δεύτερο δημοψήφισμα για το ζήτημα του Brexit θα προκαλέσει λαϊκή δυσαρέσκεια και θα τροφοδοτήσει τον λαϊκισμό με το επιχείρημα του «πισώπλατου μαχαιρώματος», επιμένει ότι οι αντιφάσεις που γεννά το ίδιο το Brexit δικαιολογούν τις καινούργιες κάλπες – και ίσως αυτός είναι ο πιο ειλικρινής τρόπος αντιμετώπισης της τρέχουσας κατάστασης.
Το περιοδικό New Statesman δε, υποστηρίζει την άποψη ότι ένα επιτυχημένο σχέδιο για το Brexit πρέπει να είναι αποδεκτό από δύο πλειοψηφίες: από την πλειοψηφία των Τόρις αλλά και από την πλειοψηφία της Βουλής των Κοινοτήτων – και από τα 27 έθνη της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Κάτι τέτοιο όμως, γράφει, δεν είναι ξεκάθαρο ότι υπάρχει.