Συνεχίζεται η θύελλα αντιδράσεων που ξεσήκωσε η δήλωση του Ντόναλντ Τραμπ ότι θα ενθαρρύνει τη Ρωσία να επιτεθεί σε «παραβατικές» χώρες του ΝΑΤΟ.
Είναι «πολύ, πολύ επικίνδυνη» για τις ΗΠΑ και την υπόλοιπη συμμαχία, δήλωσε στους Times o πρώην διοικητής των αμερικανικών δυνάμεων στην Ευρώπη.
Μιλώντας σε προεκλογική συγκέντρωση στη Νότια Καρολίνα το Σάββατο, ο Τραμπ ισχυρίστηκε ότι είχε πει σε έναν ηγέτη χώρας του ΝΑΤΟ, που δεν κατονόμασε, ότι θα έδινε στον Βλαντίμιρ Πούτιν την άδεια να κάνει «ό,τι διάολο θέλει» σε κράτη-μέλη που δεν ξοδεύουν αρκετά για τις στρατιωτικές τους δυνάμεις.
Ο κανονισμός του ΝΑΤΟ ζητά από τα κράτη-μέλη να δαπανούν το 2% του ετήσιου προϋπολογισμού τους για τις ένοπλες δυνάμεις. Είκοσι από τα 31 κράτη-μέλη δαπάνησαν λιγότερα το 2023, ανάμεσά τους η Γαλλία, η Γερμανία, η Ισπανία και η Ιταλία. Η Ελλάδα βρίσκεται στην τρίτη θέση με 3,1%, οι ΗΠΑ στη δεύτερη με 3,3% και η Πολωνία στην πρώτη με 4,3%.
Οι παρατηρήσεις του Τραμπ προκάλεσαν συναγερμό στην Ευρώπη, όπου ερμηνεύτηκαν ευρέως ως επίθεση στην αξιοπιστία της ρήτρας αμοιβαίας άμυνας του Αρθρου 5, που στηρίζει τη Συμμαχία.
Ο Μπεν Χότζες, ο οποίος ηγήθηκε περισσότερων από 70.000 αμερικανών στρατιωτών στην Ευρώπη και την Αφρική από το 2014 έως το 2018 και παραμένει σύμβουλος με επιρροή στο ΝΑΤΟ, είπε ότι οι ισχυρισμοί του Τραμπ είναι «στρατηγικά αναλφάβητοι» και κινδυνεύουν να προκαλέσουν ζημιά στην ασφάλεια των ΗΠΑ.
«Βασιζόμαστε στην πρόσβαση στην Ευρώπη, με βάσεις σχεδόν σε κάθε χώρα της Ευρώπης και σε όλη τη Μεσόγειο», είπε ο Χότζες. «Αυτές οι βάσεις είναι σημαντικές για εμάς και για τη συμβολή μας στο ΝΑΤΟ. Δεν είναι εδώ για να προστατεύουν τους Γερμανούς, είναι εδώ για εμάς και επίσης για αυτό που κάνουμε στην Αφρική και τη Μέση Ανατολή».
Ορισμένοι παρατηρητές υποστήριξαν ότι οι απειλές του Τραμπ είναι απλώς εκβιασμός με στόχο την αύξηση των ευρωπαϊκών αμυντικών προϋπολογισμών και την ελάφρυνση της οικονομικής πίεσης στις ΗΠΑ, επισημαίνοντας ότι στη διάρκεια της προεδρίας του, οι Αμερικανοί διατήρησαν μια σταθερή στρατιωτική παρουσία στην Ευρώπη.
Ωστόσο, ο Χότζες είπε ότι πιστεύει πως ο Τραμπ είναι «απόλυτα προετοιμασμένος» να γυρίσει την πλάτη του στην Ευρώπη εάν επέστρεφε στον Λευκό Οίκο.
«Αυτό δεν έχει να κάνει με το αν η Γερμανία εκπληρώνει ή όχι το 2% (τον στόχο του ΝΑΤΟ για το ποσοστό του ΑΕΠ που δαπανάται για την άμυνα) ή με το εάν η Νορβηγία το κάνει ή ο Καναδάς», είπε. «Ο Τραμπ μισεί τις συμμαχίες. Μισεί μια υποχρέωση όπου θα έπρεπε να ανταποκριθεί σε κάτι», είπε ο Χότζες και συνέχισε:
Ο Τραμπ «είναι μαφιόζος και για αυτό δεν θέλει να του περιορίσει κανείς τις επιλογές του. Δεν δίνει δεκάρα για τις ηθικές υποχρεώσεις. Είναι διατεθειμένος να τα παρατήσει όλα.
»Θα ήμασταν ανόητοι να μην λάβουμε υπόψιν ακριβώς αυτό που λέει. Στην τελευταία του θητεία είχε ανθρώπους γύρω του που ήταν σε θέση να μετριάσουν ορισμένα πράγματα, τουλάχιστον για ένα χρονικό διάστημα. Δεν θα ξανακάνει αυτό το λάθος», είπε ο Χότζες.
Η ομιλία του Τραμπ έχει καταδικαστεί από αρκετούς ηγέτες στην Ευρώπη και στο ΝΑΤΟ, με τον εκπρόσωπο του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου, Τζον Κίρμπι, να λέει ότι είναι κρίσιμο ο πρόεδρος των ΗΠΑ να στέλνει «ένα ισχυρό μήνυμα, ιδιαίτερα στους συμμάχους του ΝΑΤΟ, σχετικά με το πόσο σοβαρά παίρνουμε τις δεσμεύσεις μας βάσει του Αρθρου 5. Θα υπερασπιστούμε, εάν χρειαστεί, κάθε εκατοστό εδάφους του ΝΑΤΟ. Αυτό θα έπρεπε να λέει ο ανώτατος διοικητής των Ηνωμένων Πολιτειών όταν πρόκειται για το ΝΑΤΟ», σημείωσε ο Κίρμπι.
Ο Λευκός Οίκος σημείωσε ότι υπό τον Μπάιντεν, «το ΝΑΤΟ είναι ισχυρότερο και μεγαλύτερο από ποτέ».
Τραμπ: Εγώ έκανα ισχυρό το ΝΑΤΟ
Την Δευτέρα, ο Τραμπ επανήλθε στο θέμα και αντέδρασε στο πλήθος επικρίσεων που δέχθηκε για τις απειλές του, ισχυριζόμενος ότι στη διάρκεια της θητείας του έκανε τη Συμμαχία «ισχυρή».
«Εγώ έκανα το ΝΑΤΟ ισχυρό και αυτό το παραδέχονται ακόμη και οι Δημοκρατικοί της άκρας αριστεράς όπως και οι ψευτο-Ρεπουμπλικάνοι», τόνισε ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ στη δική του πλατφόρμα, Truth Social.
«Οταν είπα στις 20 χώρες που δεν πλήρωναν το κομμάτι που δίκαια τους αναλογεί, ότι θα πρέπει να πληρώσουν, καθώς σε διαφορετική περίπτωση δεν θα ωφεληθούν από την αμερικανική προστασία, τα χρήματα έρεαν», πρόσθεσε.
«Ομως, τώρα που δεν είμαι εκεί για να πω “πρέπει να πληρώσετε”, ξανάρχισαν», συνέχισε ο Τραμπ.
Ο υποψήφιος για το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών -και φαβορί- σχολίασε εξάλλου ότι τα χρήματα που έχουν προσφέρει οι ΗΠΑ στην Ουκρανία είναι πολύ περισσότερα από αυτά που έχει προσφέρει το ΝΑΤΟ. Και αυτό, την ώρα που διεξάγονται δύσκολες διαπραγματεύσεις στο Κογκρέσο για την αποδέσμευση ενός νέου πακέτου βοήθειας προς το Κίεβο ύψους 60 δισ. δολαρίων.
«Βοηθάμε την Ουκρανία με περισσότερα από 100 δισ. δολάρια περισσότερα από το ΝΑΤΟ», τόνισε ο Τραμπ. «Το ΝΑΤΟ πρέπει να ισοφαρίσει και τώρα», υπογράμμισε. «Διαφορετικά, θα είναι η Αμερική πρώτα», κατέληξε επαναλαμβάνοντας το βασικό δόγμα της εξωτερικής πολιτικής στη διάρκεια της προεδρίας του.