Achtung-Achtung! Όσοι πρόκειται να επισκεφθείτε την Ουγγαρία, τον νου σας μην ξεχαστείτε και ποζάρετε ανέμελα να σας βγάλουν φωτογραφία στην πλατεία Ηρώων ή έξω απ΄ την εκκλησία Ματίας της Βουδαπέστης… Διότι αν στο πλάνο υπάρχουν κι άλλοι διαβάτες, παρανομείτε! Για να ‘χετε το κεφάλι σας ήσυχο λοιπόν, επιλέξτε «νεκρά φύση», ή πρόσωπα της παρέας σας σε κοντινά πλάνα, έτσι ώστε να αποτυπώνονται μόνον αυτά…
Σ΄ αυτή τη χώρα όπου ανθεί φαιδρά πορτοκαλέα, όπου οι διδάσκοντες και φοιτητές του Παν/μίου Καποσβάρ απαγορεύεται να φορούν γιλέκα αμάνικα, σορτς, σανδάλια, μίνι φούστες και καλτσοδέτες, όπου το κατηχητικό, τα θρησκευτικά και η ηθική είναι υποχρεωτικά, ενώ τα νέα σχολικά εγχειρίδια διαχέουν τον εθνικοπατριωτισμό, σ΄ αυτή λοιπόν τη χώρα, μια νέα καινοτομία θεσμοθετήθηκε.
Σύμφωνα με τον νέο Αστικό Κώδικα απαγορεύεται να παίρνει κάποιος φωτογραφία από κάποιον χωρίς να του έχει ζητήσει προηγουμένως την άδεια. (Όταν διάβασα την είδηση στην "Guardian" σκέφτηκα πως αν το δει κάποιος με την οπτική της παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, είναι σωστό. Όμως, στην πρακτική του εφαρμογή ουσιαστικά απαγορεύει τις φωτογραφίες του πλήθους, ακυρώνει τις φωτογραφίες του ρεπορτάζ, στερεί από την ενημέρωση του κοινού μια ουσιώδη πληροφορία που συχνά δίνουν μόνον οι φωτογραφίες).
Οι αρμόδιοι αξιωματούχοι υπερασπίστηκαν το μέτρο υποστηρίζοντας ότι αυτή η επέκταση του νόμου – που ζητά την πρωθύστερη συναίνεση αυτού/ής που είναι μέσα στο πλάνο της φωτογραφίας, για τη φωτογράφηση και τη δημοσίευση – ουσιαστικά κωδικοποιεί μια δικαστική πρακτική. Οι Ούγγροι φωτογράφοι διαμαρτυρήθηκαν και αντέτειναν ότι, αν ζούσαν στη σημερινή Ουγγαρία ο διάσημος φωτορεπόρτερ Τζ. Πούλιτζερ και ο διακεκριμένος πολεμικός ανταποκριτής Ρόμπερτ Κάπα, δεν θα είχαν καν υπάρξει και φυσικά δεν θα μας είχαν αφήσει την πολύτιμη κληρονομιά τους. «Και, δηλαδή, πώς θα δουλεύουμε;» ρωτούν, «όταν το ρεπορτάζ τρέχει, το να ζητάς προηγουμένως την άδεια είναι απλά μη ρεαλιστικό…».
Κατά το δημοσίευμα, οι ίδιοι οι δικαστές σε κατ΄ ιδίαν συζητήσεις τους διερωτώνται πώς θα εφαρμόσουν τον νόμο, όταν τους έρθουν για εκδίκαση σχετικές υποθέσεις, ενώ ένας δικηγόρος ανέφερε πως «πρόκειται για ανοησία, που κατά τη γνώμη μου είναι ανεφάρμοστη. Νομίζω δηλαδή, πως δεν θα αλλάξει η πρακτική της φωτογράφησης του απλού κόσμου, αλλά θα είναι πολύ δύσκολο να φωτογραφίσει κάποιος έναν αστυνομικό». Επ΄ αυτού αναφέρεται πάντως, ότι ήδη στην Ουγγαρία η δημοσίευση της φωτογραφίας ενός αστυνομικού υποχρεωτικά έπρεπε να είναι θολή και ο νέος νόμος απλά προσθέτει έναν επιπλέον περιορισμό.
Ο συντονιστής του 8τομου νέου Αστικού Κώδικα (και Συνήγορος του Πολίτη) εξέφρασε τη λύπη του για την έλλειψη μιας πραγματικής διαβούλευσης ως προς το περιεχόμενο αυτών των διατάξεων – «υπήρχε ένας εποικοδομητικός διάλογος επί του σχεδίου του νόμου, αλλά δεν ελήφθη υπόψη ούτε μία από τις παρατηρήσεις μας» είπε στην "Guardian" παραπέμποντας σε μια επιστολή που είχε υπογραφεί από όλους σχεδόν τους γνωστούς φωτορεπόρτερ της χώρας. Και προσέθεσε πως η εφαρμογή του νόμου, αφενός θα δημιουργήσει έναν όγκο αγωγών στα δικαστήρια και αφετέρου, οι ιδιωτικές εταιρείες ασφάλειας και οι αστυνομικές δυνάμεις θα κρατούν τους φωτογράφους και τους φωτορεπόρτερ μακριά από συγκεκριμένες περιοχές.
(Σας το έχω ξαναπεί, εμείς εδώ νομίζουμε ότι έχουμε πιάσει πάτο, όμως δεν είναι έτσι – υπάρχουν κι άλλα σκαλοπάτια στου κακού τη σκάλα. Για σκεφτείτε, παρακαλώ, οι διάσημες φωτογραφίες με το αλαφιασμένο κοριτσάκι στη βόμβα της Χιροσίμα, με το φιλί του ναύτη στη Ν. Υόρκη το ΄45, οι φωτογραφίες απ΄ τη δολοφονία του Κένεντι, από την ελληνική Κατοχή, ή η τραγική φωτογραφία του ανθρώπου που έπεφτε απ΄ τους Δίδυμους Πύργους, τίποτα απ΄ όλα αυτά δεν θα υπήρχε σήμερα αν εφαρμοζόταν ο ουγγρικός νόμος. Γιατί στο φωτορεπορτάζ είναι αυτό το μοιραίο δέκατο του δευτερολέπτου όλη η ιστορία και πάντως, δυσκολεύομαι να δεχθώ ότι οι Ούγγροι έχουν πιο ανεπτυγμένο τον σεβασμό στα ατομικά δικαιώματα, από όλο τον υπόλοιπο κόσμο…)