Σύμφωνα με τον Δείκτη Ισότητας Φύλων της Ευρωπαϊκής Ενωσης για το 2023, που δίνει στα κράτη μέλη βαθμολογία από 1 έως 100, η Σουηδία έρχεται πρώτη με συνολικά 82,2 βαθμούς όταν ο κοινοτικός μέσος όρος είναι 70,2 βαθμοί. Από πολλές απόψεις, λοιπόν, από το σχεδόν ισορροπημένο μεταξύ των δύο φύλων κοινοβούλιο μέχρι την ισότιμη γονική άδεια των εργαζομένων, η Σουηδία είναι παγκόσμιος ηγέτης στον τομέα του φεμινισμού.
Οσον αφορά, όμως, στις συζυγικές παραδόσεις, οι τάσεις φαίνεται να κινούνται προς διαφορετική κατεύθυνση, σημειώνει στον Guardian η Μιράντα Μπράιαντ, ανταποκρίτρια της βρετανικής εφημερίδας στις σκανδιναβικές χώρες.
Στη σουηδική εκκλησία, η οποία είναι λουθηρανική, παραδοσιακά η νύφη και ο γαμπρός περπατούν μαζί στον διάδρομο προς τον βωμό της εκκλησίας. Η νύφη δεν συνοδεύεται από τον πατέρα της, όπως συμβαίνει συχνά στις εκκλησίες της Βρετανίας, των ΗΠΑ αλλά και σύμφωνα με το δικό μας χριστιανικό ορθόδοξο εθιμοτυπικό.
Tα τελευταία χρόνια, ωστόσο, όλο και περισσότερες Σουηδέζες ζητούν να τις «παραδίδουν» στον γαμπρό οι πατεράδες τους, επηρεασμένες ίσως από την παγκοσμιοποιημένη εθιμοτυπία που επιβάλλουν η τηλεόραση, οι ταινίες και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, γράφει η Μπράιαντ στον Guardian.
Το ζήτημα, το οποίο ορισμένοι Σουηδοί περιγράφουν ως «παράδοση του Χόλιγουντ», «σιγοβράζει» εδώ και αρκετό καιρό, ιδίως από το 2010, όταν η διάδοχος του στέμματος της Σουηδίας Βικτόρια παντρεύτηκε τον εκλεκτό της καρδιάς της, Ντάνιελ Βέστλινγκ, που δεν ήταν γαλαζοαίματος αλλά ένας κοινός ιδιοκτήτης γυμναστηρίου, με τον οποίο διατηρούσε σχέσεις από το 2002. Και αποφάσισε, σε ένα μέρος της πομπής προς την εκκλησία να την συνοδεύσει ο πατέρας της, βασιλιάς Καρλ Γκούσταφ. Να σημειωθεί ότι περισσότεροι από μισό εκατομμύριο Σουηδοί χαιρέτησαν την πομπή ενώ η δημοτικότητα της μοναρχίας ανέβηκε κατακόρυφα μετά τον γάμο. Μια δημοσκόπηση έδειξε ότι οι Σουηδοί υποστήριζαν τον θεσμό σε ποσοστό μεγαλύτερο του 70% ενώ μόλις το 16% ήταν εναντίον του…
Η συζήτηση αναζωπυρώθηκε τις τελευταίες ημέρες, μετά την υποβολή πρότασης στη φθινοπωρινή συνεδρίαση της σουηδικής εκκλησίας για την απαγόρευση της πρακτικής να παραδίδουν οι πατέρες τις κόρες τους στο ιερό. Την πρόταση για την απαγόρευση κατέθεσε η Σάρα Γουόλντεφορς, πάστορας στην εκκλησία του προαστίου Νιλέζε του Γκέτεμποργκ, μαζί με τον νεαρό σοσιαλδημοκράτη πολιτικό Ζέσπερ Ενεροθ (γιο του σοσιαλδημοκράτη βουλευτή Καρλ Τόμας Ενεροθ). Και δήλωσε ότι δεν μπορεί να ξεφύγει κανείς από τον συμβολισμό της πατριαρχίας.
«Η σχετικά νέα τάση που θέλει τον πατέρα να συνοδεύει τη νύφη και να την παραδίδει στον σύζυγό της δεν ανήκει στην εκκλησιαστική μας παράδοση», δήλωσε η Γουόλντεφορς στον Observer, «Ακόμα κι αν η σκηνή φαίνεται ωραία για τα μελλοντικά ζευγάρια, δεν μπορούμε να αγνοήσουμε αυτό που συμβολίζει: ότι ένας πατέρας παραδίδει μια ανήλικη παρθένα στον νέο κηδεμόνα της».
Σύμφωνα με τη σουηδική παράδοση, η νύφη και ο γαμπρός περπατούν μαζί στον διάδρομο προς τον βωμό. Και προς το παρόν, η απόφαση για το αν μια νύφη μπορεί να περπατήσει μαζί με τον πατέρα της εξαρτάται από τους εκάστοτε ιερείς.
Ο τρόπος με τον οποίο η σουηδική εκκλησία εκτελεί τη λειτουργία της γαμήλιας τελετής είναι «ένα ζήτημα που οφείλει να το διαχειριστεί η ίδια η σουηδική εκκλησία», δήλωσε η σουηδή πάστορας, η οποία είναι επίσης μέλος των αντιπολιτευόμενων Σοσιαλδημοκρατών, προσθέτοντας ότι είναι ικανοποιημένη που η πρόταση προκάλεσε το είδος της συζήτησης που επιδίωκαν.
«Υπήρξε αγώνας για να γίνει απολύτως φυσικό το γεγονός ότι οι γυναίκες μπορούν να χειροτονούνται ιερείς. Υπήρξε αγώνας για να μπορούν τα ζευγάρια του ιδίου φύλου να παντρεύονται στη σουηδική εκκλησία. Γιατί θα πρέπει, λοιπόν, να τροποποιήσουμε μια εκκλησιαστική παράδοση που δεν είναι δική μας και δεν αντιπροσωπεύει κάτι που μπορούμε να τηρήσουμε;», τόνισε.
Ωστόσο, αλλά μέλη της εκκλησίας διαφωνούν. Ο Χένρικ Λεβ, εκτελεστικός επίτροπος στην ενορία του Γιόνσοπινγκ, δήλωσε ότι πρόκειται για την ένταξη της οικογένειας στην τελετή και όχι για μια «νομική και πατριαρχική παράδοση».
«Μέσω αυτού, η νύφη ή ο γαμπρός επιλέγει να σηματοδοτήσει τη σημασία ενός συγγενή στη ζωή τους, μια επιλογή που σημαίνει πολλά για όλους τους εμπλεκόμενους» είπε ο Λεβ. Και πρόσθεσε ότι «Η παράδοση νύφης έχει γίνει όλο και πιο δημοφιλής τα τελευταία 10 – 15 χρόνια. Πιθανότατα οφείλεται στο Χόλιγουντ, αλλά και στον γάμο της διαδόχου Βικτωρίας, όταν ο βασιλιάς περπάτησε μαζί της για λίγο στον δρόμο προς τον βωμό της εκκλησίας».
Αλλά, είπε ακόμη, ότι οι αριθμοί δεν είναι μεγάλοι: περίπου το 10% αυτών που παντρεύονται ανεβαίνουν στα σκαλιά της εκκλησίας με τη μητέρα ή με τον πατέρα τους. Το θέμα προκαλεί αντιπαραθέσεις, εξήγησε ο σουηδός επίτροπος της ενορίας του Γιόνσοπινγκ, επειδή αγγίζει δύο σημαντικές σουηδικές αξίες: την ισότητα των φύλων και την ατομική ελευθερία επιλογής.
«Εκείνοι που τάσσονται σθεναρά υπέρ της απαγόρευσης πιστεύουν ότι η παράδοση της νύφης είναι ένα πατριαρχικό έθιμο, ενώ πολλοί που τάσσονται σθεναρά κατά της απαγόρευσης δυσκολεύονται να δεχτούν ότι η εκκλησία θα μπορούσε να αποφασίσει πώς θα παντρευτούν στο γάμο τους», τόνισε. Και πάντως, ο Χένρικ Λεβ δεν πιστεύει ότι θα περάσει τελικά η πρόταση απαγόρευσης, επειδή οι Σοσιαλδημοκράτες δεν θα βρουν επαρκή υποστήριξη από άλλες ομάδες, όπως είπε.
Η Εκκλησία της Σουηδίας κλήθηκε να σχολιάσει την αντιπαράθεση, αλλά δεν απάντησε, γράφει η Μιράντα Μπράιαντ στον Guardian και σημειώνει ότι γίνεται παρά το γεγονός ότι οι γάμοι παρουσιάζουν πτωτική τάση στη Σουηδία. Το 2012, είχαν παντρευτεί 56.240 ζευγάρια, ενώ πέρσι ο αριθμός μειώθηκε σε 44.190.