Θρίλερ στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών στη Ρουμανία, καθώς με καταμετρημένο το 99% των ψήφων, προηγούνταν με 22,94% ο Καλίν Γκεοργκέσκου, ένας άγνωστος στην πολιτική σκηνή φιλορώσος εθνικιστής και επικριτής του ΝΑΤΟ.
Τη δεύτερη θέση φαίνεται πως άρπαξε στο νήμα η κεντροδεξιά δήμαρχος μίας μικρής πόλης, Ελενα Λασκόνι, με 19,17% έναντι του 19,5% του Σοσιαλδημοκράτη λαϊκιστή πρωθυπουργού, Μαρσέλ Τσιολάκου, ο οποίος είναι υπέρμαχος της ευρωπαϊκής ιδέας και οδηγούσε τη Ρουμανία στον δρόμο της Δύσης.
Λίγη ώρα νωρίτερα, ο Τσιολάκου βρισκόταν στη δεύτερη θέση, αλλά οι ψήφοι των αποδήμων έδωσαν ώθηση στην 52χρονη Λασκόνι, η οποία τον ξεπέρασε κατά 700 μόλις ψήφους.
Πρώην δημοσιογράφος, η Λασκόνι εντάχθηκε στο κόμμα Ενωση Σώστε τη Ρουμανία (USR) το 2018 και έγινε αρχηγός του αυτή τη χρονιά. Τάσσεται υπέρ της αύξησης των αμυντικών δαπανών και της παροχής βοήθειας στην Ουκρανία και σήμερα βρίσκεται στη δεύτερη θητεία της στη δημαρχία.
Οι δυο πρώτοι θα αναμετρηθούν στον δεύτερο γύρο των εκλογών σε δύο εβδομάδες.
Το ποσοστό συμμετοχής ανήλθε στο 54%.
Τα exit polls απέτυχαν να προβλέψουν τον νικητή, καθώς έδιναν πρώτο, με ποσοστό 25%, τον Τσιολάκου, ο οποίος μάλιστα βιάστηκε να ευχαριστήσει τους ψηφοφόρους κάνοντας λόγο για «ξεκάθαρο αποτέλεσμα». Ταυτόχρονα, ζήτησε από τους πολίτες να περιμένουν μέχρι να ολοκληρωθεί η καταμέτρηση, για να μάθουν ποιος θα είναι ο αντίπαλός του στον δεύτερο γύρο, στις 8 Δεκεμβρίου.
Εκείνη την ώρα, το έξιτ πολ έφερνε στη δεύτερη θέση την κεντροδεξιά δήμαρχο, πρώην δημοσιογράφο, Ελενα Λασκόνι, η οποία φαίνεται πως καταλαμβάνει την τρίτη θέση με 18%, ενώ ακολουθεί ο 38χρονος ακροδεξιός Γκεόργκε Σιμιόν. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα προγνωστικά τον ήθελαν δεύτερο.
Ομως, ο 62χρονος Γκεοργκέσκου, που κατέβηκε ως ανεξάρτητος και χρησιμοποίησε ευρέως το TikTok για την προεκλογική του εκστρατεία, έκανε την έκπληξη, αρνητική για τους φιλοευρωπαίους Ρουμάνους και τους Δυτικούς.
Από τα βασικά στοιχεία της εκστρατείας του ήταν το αίτημά του να σταματήσει η βοήθεια της Ρουμανίας προς την Ουκρανία. «Απόψε, ο ρουμανικός λαός φώναξε για την ειρήνη. Και φώναξε δυνατά, πολύ δυνατά», ήταν η πρώτη αντίδρασή του το βράδυ της Κυριακής.
Σύμφωνα με τον πολιτικό αναλυτή Ράντου Μαγκντίν, η διαφορά ανάμεσα στο μονοψήφιο ποσοστό που εμφάνιζε ο Γκεοργκέσκου στην πρόθεση ψήφου και στο τελικό αποτέλεσμα, δεν έχει προηγούμενο από τότε που κατέρρευσε ο κομμουνισμός στη Ρουμανία το 1989.
«Ποτέ στα 34 χρόνια δημοκρατίας δεν είδαμε τέτοια άνοδο σε σχέση με τις δημοσκοπήσεις», είπε ο Μαγκντίν.
Ο πρόεδρος υπηρετεί για πέντε χρόνια και έχει στα χέρια του σημαντικές εξουσίες σε τομείς όπως η εθνική ασφάλεια, η εξωτερική πολιτική και οι διορισμοί δικαστών. Κατέχει τον έλεγχο για τις αμυντικές δαπάνες, κάτι το οποίο αναμένεται να αποτελέσει ένα ακανθώδες ζήτημα, καθώς το Βουκουρέστι υφίσταται πιέσεις να διατηρήσει τους στόχους για τις ΝΑΤΟϊκές αμυντικές δαπάνες στη διάρκεια της δεύτερης θητείας του Ντόναλντ Τραμπ, ενώ ταυτόχρονα να προσπαθήσει να μειώσει το μεγάλο δημοσιονομικό έλλειμμα.
Η προεκλογική εκστρατεία επικεντρώθηκε σε μεγάλο βαθμό στο αυξανόμενο κόστος διαβίωσης καθώς η Ρουμανία έχει το υψηλότερο ποσοστό πολιτών στο κατώφλι της φτώχειας από τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ.
Η φτώχια στην πρώτη γραμμή της προεκλογικής εκστρατείας
Ο Τσιολάκου υποσχέθηκε στους ψηφοφόρους γενναίες δαπάνες και καμία αύξηση των φόρων παρότι το έλλειμμα του ΑΕΠ στη Ρουμανία αναμένεται φέτος να φθάσει στο 8% -το υψηλότερο στην ΕΕ- προτείνοντας ταυτόχρονα μια αίσθηση ασφάλειας σε μια περίοδο όπου μαίνεται πόλεμος σε γειτονική της χώρα.
Πρώην προβεβλημένο μέλος του ακροδεξιού κόμματος «Συμμαχία για την ενότητα των Ρουμάνων» (AUR) ο αναπάντεχα πρώτος Γκεοργκέσκου έχει χαρακτηρίσει «ντροπή της διπλωματίας» την αντιπυραυλική ασπίδα του ΝΑΤΟ στην πόλη Ντεβεσέλου.
Επιπλέον, έχει πει ότι η Βορειοατλαντική Συμμαχία δεν θα προστατεύσει κανένα από τα μέλη της σε περίπτωση που δεχτούν επίθεση από τη Ρωσία.
«Είμαστε δυνατοί και γενναίοι, πολλοί από εμάς ψήφισαν, ακόμη περισσότεροι θα το κάνουν στον δεύτερο γύρο», είπε μετά τα πρώτα αποτελέσματα.
Ο 38χρονος μάνατζερ και ηγέτης του ακροδεξιού κόμματος AUR (Συμμαχία για την ενότητα των Ρουμάνων) Γκεόργκε Σιμιόν, που τα προγνωστικά τον ήθελαν δεύτερο, πρέπει τελικά να συμβιβαστεί με την 4η θέση, στο 13,87%.
Με μια παθιασμένη προεκλογική ομιλία γεμάτη από σενάρια συνωμοσίας, ο Σιμιόν, ένθερμος θαυμαστής του Ντόναλντ Τραμπ, μπόρεσε να εκμεταλλευτεί την αγωνία ενός μέρους του πληθυσμού που έχει φτωχοποιηθεί από τον υψηλό πληθωρισμό.
Σύμφωνα με αναλυτές, τα αποτελέσματα συνιστούν μία από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις σε μετακομμουνιστικές εκλογές στη Ρουμανία, με τους αρχηγούς των δύο μεγαλύτερων κομμάτων -το αριστερό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα και τους κεντροδεξιούς Φιλελεύθερους- που συγκατοικούν σε κυβέρνηση συνασπισμού, να έχουν αποκλειστεί από τον πρώτο γύρο.