Τα όσα δραματικά υποψιαζόμασταν ότι θα συμβούν στην Τουρκία, με τις όποιες προεκτάσεις, για όλον τον πλανήτη, έληξαν(;) μέσα σε λίγες ώρες. Ο Ερντογάν επέστρεψε, τελικά, στην Κωνσταντινούπολη και εμφανίστηκε περιστοιχισμένος από πλήθος υποστηρικτών του να βγαίνει από το αεροδρόμιο Ατατούρκ της Κωνσταντινούπολης, σε πλάνα που μετέδωσε το τουρκικό ιδιωτικό τηλεοπτικό δίκτυο NTV. Παράλληλα, το τουρκικό Fox TV μετέδωσε ένα μήνυμα του Ερντογάν το οποίο μαγνητοσκοπήθηκε νωρίτερα, στο οποίο ο τούρκος πρόεδρος έκανε λόγο περί της εκδήλωσης στάσης εναντίον της αλληλεγγύης και της ενότητας της χώρας, ενώ τόνισε ότι κανένας κρατικός θεσμός δεν είναι πάνω από τη λαϊκή βούληση.
«Η απόπειρα στρατιωτικού πραξικοπήματος η οποία εκδηλώθηκε ήταν μια πράξη εσχάτης προδοσίας» δήλωσε από την Κωνσταντινούπολη ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος διεμήνυσε ότι οι υπεύθυνοι γι’ αυτή θα πληρώσουν βαρύ τίμημα. Εκανε λόγο για προσπάθεια παρέμβασης του «παράλληλου κράτους» στα εσωτερικά της χώρας και πως η σχετική κινητικότητα ξεκίνησε μετά το μεσημέρι της Παρασκευής. Σύμφωνα με τον Ερντογάν, η στάση αυτή προκλήθηκε από μια μειονότητα στις τάξεις των τουρκικών ένοπλων δυνάμεων, η οποία δεν μπορεί να χωνέψει την ενότητα της χώρας.
«Η Τουρκία δεν είναι πια η παλιά Τουρκία», είπε ο Ερντογάν και πρόσθεσε ότι η απόπειρα πραξικοπήματος θα είναι ένας λόγος για να υπάρξει κάθαρση στις τάξεις του στρατού.
«Ορισμένοι στις ένοπλες δυνάμεις παίρνουν διαταγές από την Πενσιλβάνια των ΗΠΑ», υποστήριξε ο πρόεδρος της Τουρκίας, αναφερόμενος προφανώς στον αυτοεξόριστο ισλαμιστή ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν. Ο Ερντογάν είπε ακόμη πως τα γεγονότα που εκτυλίχθηκαν τις τελευταίες ώρες δείχνουν πως η δομή του Γκιουλέν είναι μια ένοπλη τρομοκρατική οργάνωση. Ο ίδιος πρόσθεσε ότι το ξενοδοχείο όπου παραθέριζε βομβαρδίστηκε μετά την αναχώρησή του από αυτό. Ο Ερντογάν επισήμανε ότι δεν γνωρίζει πού βρίσκεται ο αρχηγός του γενικού επιτελείου Εθνικής Αμυνας. Ο πρόεδρος της Τουρκίας είπε ότι βρίσκονται σε εξέλιξη πολλές συλλήψεις αξιωματικών των Ενόπλων Δυνάμεων και ότι αυτές θα συνεχιστούν και θα συλληφθούν και πιο υψηλόβαθμα στελέχη. Διεμήνυσε ότι θα ολοκληρώσει την κάθαρση στον τουρκικό στρατό. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε πως δεν σκοπεύει να παραδώσει τη χώρα σε καμιά δύναμη κατοχής, ενώ διαβεβαίωσε ότι η κυβέρνησή του συνεχίζει να ασκεί την εξουσία από την Αγκυρα. Ακόμη, ο πρόεδρος της Τουρκίας είπε ότι εκατομμύρια πολίτες βρίσκονται στους δρόμους και διαδηλώνουν εναντίον της απόπειρας πραξικοπήματος. Ο Ερντογάν πρόσθεσε ότι θα μείνει «με τον λαό του» και δεν θα πάει πουθενά.
Ο Ερντογάν, λοιπόν, επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη, το πραξικόπημα απετράπη, σύμφωνα με πολλές επίσημες φωνές που η μία μετά την άλλη έβγαιναν δημόσια και υπεύθυνα -δίχως καμία διάθεση πλασματικών εντυπώσεων- και ανακοίνωναν ότι το στρατιωτικό πραξικόπημα είχε κατασταλεί. Κι αν όσοι έκαναν δημόσιες δηλώσεις ήταν με την πλευρά του Ερντογάν, ο διοικητής του 3ου Σώματος του τουρκικού Στρατού εξέδωσε -μέσω τηλεοπτικών οθονών- διαταγή «προς όλα τα στρατεύματα, να επιστρέψουν στους κοιτώνες».
Προς επίρρωσιν των παραπάνω, είχαν ξεκινήσει ήδη οι πρώτες συλλήψεις στρατιωτικών που συμμετείχαν στο πραξικόπημα. «Για εσχάτη προδοσία θα δικαστούν οι υπεύθυνοι του πραξικοπήματος», σύμφωνα με τούρκο κυβερνητικό εκπρόσωπο, ο οποίος -και εκείνος, άλλος ένας- ενημέρωνε πως το πραξικόπημα είχε κατασταλεί. Πάνω από 120 συλλήψεις μετά την απόπειρα πραξικοπήματος, δήλωσε ο πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ. Ετσι κι αλλιώς, τόσοι ήταν, περίπου, οι άνθρωποι που φέρεται να συμμετείχαν στην απόπειρα στρατιωτικού πραξικοπήματος στην Τουρκία. Ανάμεσα στους συλληφθέντες και 13 άτομα που προσπάθησαν να εισβάλλουν στο προεδρικό μέγαρο στην Αγκυρα, όπως αρκετοί υψηλόβαθμοι στρατιωτικοί αξιωματούχοι.
«Η απόπειρα πραξικοπήματος απέτυχε», δήλωσε και ένας εκπρόσωπος της κρατικής υπηρεσίας πληροφοριών (ΜΙΤ) στον τηλεοπτικό σταθμό NTV, τονίζοντας πως ο αρχηγός του τουρκικού Γενικού Επιτελείου Χουλούσι Ακάρ αφέθηκε ελεύθερος από τους πραξικοπηματίες. Ο πρωθυπουργός της Τουρκίας, Μπιναλί Γιλντιρίμ, υποστήριξε ότι η απόπειρα πραξικοπήματος ενορχηστρώθηκε από το κίνημα του ισλαμιστή ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν. Ακόμη, ο πρωθυπουργός της Τουρκίας είπε ότι το επιτελείο ελέγχει την κατάσταση, βρίσκεται «σε γενικές γραμμές υπό έλεγχο».
Κι αν θα υπάρχουν σχετικά με τις εξελίξεις ακόμα δύσπιστοι, θα το έλεγε και ο ίδιος ο Ερντογάν στον Τσίπρα, το Σάββατο. Σύμφωνα με την Ολγα Γεροβασίλη, «υπήρξε μήνυμα διπλωματικών συμβούλων Ελλάδας–Τουρκίας. Μεταφέραμε μήνυμα στήριξης της νόμιμα εκλεγμένης κυβερνήσεως. Αύριο (σ.σ. Σάββατο) θα υπάρξει επικοινωνία του Αλέξη Τσίπρα με Ερντογάν και Γιλντιρίμ». Βέβαια, δεν είχαν λήξει όλα, σε όλες τις πόλεις της χώρας, οι πραξικοπηματίες δεν είχαν σκοπό να παραδοθούν τόσο εύκολα. Εφόδους σε μέσα ενημέρωσης πραγματοποίησαν τα ξημερώματα του Σαββάτου μέλη του πραξικοπήματος στην Τουρκία. Η εφημερίδα Hurriyet ανακοίνωνε μέσω Twitter ότι στρατιώτες εισέβαλαν στα γραφεία της και κρατούσαν ομήρους. Πριν από αυτό, υπήρχαν πληροφορίες ότι πραξικοπηματίες είχαν εισβάλει και στα γραφεία του τηλεοπτικού σταθμού CNN Turk. Η παρουσιάστρια ανακοίνωσε ότι το κανάλι αναγκάζεται να διακόψει την εκπομπή, αφού όπως είπε εξαναγκάστηκε γι’ αυτό από τους στρατιώτες. Στη συνέχεια η παρουσιάστρια εγκατέλειψε το στούντιο και το κανάλι έπαψε να εκπέμπει, ενώ το σκηνικό έντασης συνεχίστηκε. Ακούστηκαν κραυγές, πυροβολισμοί και εκρήξεις, ενώ από την εικόνα που παρουσίαζαν τα διεθνή ΜΜΕ, είχαν εισβάλει στις εγκαταστάσεις. Τελικά, στο τουρκικό κανάλι φέρεται να μετέβησαν πάρα πολλοί οπαδοί του Ερντογάν, οι οποίοι ανέκτησαν το κτίριο και εκδίωξαν τους στρατιώτες που λάμβαναν μέρος στο πραξικόπημα.
Λίγες ώρες νωρίτερα, δραματικές ήταν, επίσης, οι ώρες στην Τουρκία, καθώς βρισκόταν σε εξέλιξη το στρατιωτικό πραξικόπημα, αφού ο τουρκικός στρατός ανακοίνωσε το βράδυ της Παρασκευής πως κατέλαβε την εξουσία στη χώρα, για να προστατέψει τη δημοκρατική τάξη και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ο στρατός είχε αποκλείσει δρόμους γέφυρες, αεροδρόμια και είχε καταλάβει το κρατικό τηλεοπτικό κανάλι TRT. Ισχυρές εκρήξεις ακούγονταν στην περιοχή του προεδρικού μεγάρου ενώ υπήρξε και από αέρος επίθεση στο αρχηγείο της αστυνομίας. 17 αστυνομικοί σκοτώθηκαν – η πληροφορία δεν επιβεβαιώνεται.
Στην Αγκυρα, αεροπλάνα F16 κατέρριψαν ένα ελικόπτερο των πραξικοπηματιών. Σύμφωνα με το πρακτορείο Αναντολού, βόμβα έπληξε το κτίριο του κοινοβουλίου της Τουρκίας στην Αγκυρα. Τα ξημερώματα του Σαββάτου, δύο ακόμη ισχυρές εκρήξεις ακούστηκαν στο κτίριο της τουρκικής εθνοσυνέλευσης. Δώδεκα αστυνομικοί εκεί, όπως, μετέδωσε το τουρκικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Ανατολή.
Περίπου την ίδια ώρα, ισχυρή έκρηξη ακούστηκε στο διεθνές αεροδρόμιο Ατατούρκ της Κωνσταντινούπολης.
Ο υπουργός Αμυνας Φικρί Ισίκ κάλεσε τους στρατιώτες να μην υπακούουν σε παράνομες διαταγές και να επιστρέψουν στις μονάδες τους. Κατά των πραξικοπηματιών, σύμφωνα με την Ζαμάν, τάχθηκε ο αρχηγός του ναυτικού και της χωροφυλακής. Την ίδια ώρα, ο Ερντογάν επέστρεφε στην Κωνσταντινούπολη.
Πάντως, τα τεθωρακισμένα ήταν απέναντι – με τους πραξικοπηματίες. Αρματα μάχης περικύκλωσαν το κτίριο της τουρκικής εθνοσυνέλευσης και άνοιξαν πυρ, μετέδιδε το πρακτορείο ειδήσεων Reuters επικαλούμενο αυτόπτες μάρτυρες. Πληροφορίες για πυροβολισμούς στο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης μετέδιδε το Reuters.
Κατάσταση χάους επικρατούσε στην Τουρκία, καθώς βρίσκονταν σε εξέλιξη μεγάλες ταραχές μπροστά σε αστυνομικά τμήματα, με συγκρούσεις στρατιωτών και οπαδών του τούρκου προέδρου. Ο στρατός άνοιγε πυρ εναντίον φανατικών οπαδών του Ρετζέπ Ταγίπ, οι οποίοι κινούνταν εναντίον στρατιωτών φωνάζοντας «ο Αλλάχ είναι μεγάλος». Το αιματοκύλισμα που ζητούσαν να αποφευχθεί οι μεγάλες δυνάμεις φαινόταν πως δεν θα ήταν εύκολο να αποφευχθεί, καθώς η κατάσταση, μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα που εκδηλώθηκε την Παρασκευή το βράδυ από μερίδα του στρατού, έδειχνε να βγαίνει ολοκληρωτικά εκτός ελέγχου.
Αλλά όπως διαμορφωνόταν η κατάσταση, η αστυνομία παρέμενε πιστή στην κυβέρνηση.
Σύμφωνα με πληροφορίες που μετέδιδαν ιταλικά μέσα, ο προέδρος Ερντογάν φυγαδεύτηκε με ιδιωτικό αεροπλάνο από την περιοχή του Μποντρούμ όπου βρισκόταν, προς άγνωστη κατεύθυνση, ενώ οι άλλες πηγές ανέφεραν ότι πρόθεσή του ήταν να μεταβεί στην Κωνσταντινούπολη.
Ανεξάρτητες πηγές διέρρεαν ότι ο Ερντογάν ζήτησε άσυλο στη Γερμανία, όμως αμερικανικά μέσα ανέφεραν ότι το Βερολίνο απέρριψε το αίτημα. Ακολούθησε όργιο φημών για διάφορους προορισμούς (Λονδίνο, Ρώμη, Κατάρ), όμως τίποτα δεν είχε επιβεβαιωθεί.
Πάντως, το στοίχημα της νύχτας ήταν ένα: ποιος θα επικρατήσει στους δρόμους. Ο Ερντογάν έπαιξε το χαρτί της λαϊκής κινητοποίησης καλώντας τους πολίτες να κατέβει στους δρόμους και να διαμαρτυρηθεί για το πραξικόπημα.
Και δεν έμεινε μόνο εκεί, αφού «έδειξε» τον Φετουλάχ Γκιουλέν, ότι βρισκόταν πίσω από το πραξικόπημα στην Τουρκία.
Ο τούρκος πρόεδρος στο μήνυμά του μέσω Facetime, τόνισε πως «είναι λάθος να χαρακτηριστούν τα γεγονότα ως ένα πραξικόπημα, αλλά αποτελούν μια απόπειρα ενός μέρους των ενόπλων δυνάμεων».
Πρόσθεσε πως «τίποτε δεν πρόκειται να βλάψει την τουρκική δημοκρατία και κάλεσε σε ψυχραιμία. Δεν μπορούμε να μιλήσουμε για πραξικόπημα, αλλά για απόπειρα κάποιων ομάδων που με ανεύθυνο τρόπο και χρησιμοποιώντας τον οπλισμό που τους έχει δώσει το κράτος, επιχειρούν σε διάφορες περιοχές να ακινητοποιήσουν το λαό», τόνισε, σύμφωνα με πληροφορίες, ο τούρκος πρόεδρος.
Και συνέχισε, λέγοντας: «οι δυνάμεις ασφαλείας θα κάνουν ό,τι χρειάζεται, προκειμένου να αντιμετωπίσουν την κατάσταση και να επαναφέρουν την τάξη. Οι υπεύθυνοι γι’ αυτή την κατάσταση θα πληρώσουν με το μεγαλύτερο τίμημα». Σε δηλώσεις του στο NTV τόνισε πως «η κυβέρνηση αυτή εξελέγη από τον υπεύθυνο λαό».
Ο Φετουλάχ Γκιουλέν, που φερόταν ότι ήταν πίσω από το πραξικόπημα στην Τουρκία είναι πρώην ιμάμης και σημαντική πολιτική φυσιογνωμία στην Τουρκία, ιδρυτής του κινήματος Χιζμέτ (που σημαίνει υπηρεσία στα τουρκικά) και ζει αυτοεξόριστος στην Πενσυλβάνια των ΗΠΑ. Ο Γκιουλέν ήταν στο παρελθόν σύμμαχος του Ερντογάν, αλλά οι σχέσεις των δύο ανδρών χάλασαν το 2013 όταν ο Ερντογάν κατηγόρησε τον Γκιουλέν ότι εκείνος είχε υποκινήσει τις έρευνες για διαφθορά οι οποίες στοχοποίησαν και ενέπλεξαν δεκάδες κυβερνητικά στελέχη και στελέχη του κυβερνώντος κόμματος. Ο Γκιουλέν βρίσκεται σήμερα στην κορυφή της λίστας των πιο καταζητούμενων τρομοκρατών με την κατηγορία ότι ηγείται τρομοκρατικής οργάνωσης και η κυβέρνηση Ερντογάν είχε ζητήσει την έκδοσή του από τις ΗΠΑ. Ο Φετουλάχ Γκιουλέν διδάσκει την ήπια έκδοση του Ισλάμ, που πιστεύει στην επιστήμη, τον διάλογο μεταξύ των θρησκειών και την πολυκομματική δημοκρατία.
Εχει ξεκινήσει διάλογο με άλλες θρησκείες, καθώς και με εβραϊκές οργανώσεις και είναι επικεφαλής του κινήματος Γκιουλέν που προωθεί τον κοινωνικό διάλογο για το μέλλον της Τουρκίας και του τουρκικού Κράτους και θεωρείται από τους Δυτικούς ότι προωθεί το ανεκτικό Ισλάμ που δίνει έμφαση στον αλτρουισμό, τη σκληρή δουλειά, την εκπαίδευση. Πάντως, την ίδια ημέρα, η μη κυβερνητική οργάνωση «ο συνασπισμός για τις κοινές αξίες» (AfSV), που συνδέεται με τον ιμάμη Φετχουλάν Γκιουλέν, καταδίκασε με ανακοίνωσή της την απόπειρα στρατιωτικού πραξικοπήματος στην Τουρκία. Σύμφωνα με το πρακτορείο Anadolu, ο πρώην νομικός σύμβουλος του γενικού επιτελείου ενόπλων δυνάμεων της Τουρκίας, συνταγματάρχης Μουχαρέμ Κοσέ, ήταν ο εγκέφαλος του πραξικοπήματος. Ο Κοσέ είχε αποπεμφθεί από τη θέση του πριν από λίγο καιρό. Οπως ανέφερε το πρακτορείο, μεταξύ των πραξικοπηματιών υπήρχαν ακόμη ένας συνταγματάρχης, ένας αντισυνταγματάρχης και ένας ταγματάρχης.
Πώς ξεκίνησαν, όμως, όλα;
Συναγερμός σήμανε αργά το βράδυ της Παρασκευής στην Τουρκία όπου, αρχικά, έκλεισαν δύο γέφυρες στον Βόσπορο. Αυτό μετέδωσαν τουρκικά τηλεοπτικά δίκτυα, αναφέροντας ότι η γέφυρα του Βοσπόρου και η γέφυρα Φατίχ Σουλτάν Μεχμέτ στην Κωνσταντινούπολη έκλεισαν για τα αυτοκίνητα. Στις γέφυρες είχαν παραταχθεί στρατιώτες. Ετσι ξεκίνησαν όλα…
Περίπου δυο ώρες αργότερα, με ανακοίνωσή του ο τουρκικός στρατός δήλωσε πως κατείχε, πλέον, την εξουσία της χώρας.
Πηγή προσκείμενη στην Ευρωπαϊκή Ενωση δήλωσε ότι η απόπειρα πραξικοπήματος η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη στην Τουρκία μοιάζει σοβαρή και ότι το κίνημα του στρατού δεν αποτελείται «από απλά μερικούς συνταγματάρχες».
Σύμφωνα με την ίδια πηγή που πρόσκειται στην ΕΕ, ο στρατός έχει καταλάβει τον έλεγχο των αεροδρομίων και σημείων στρατηγικής σημασίας στην Κωνσταντινούπολη.
Στην ανακοίνωσή του, ο τουρκικός στρατός ανέφερε πως κατέλαβε την εξουσία για να αποκαταστήσει την δημοκρατική τάξη και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Πρόσθεσε πως «τίποτε δεν πρόκειται να βλάψει την τουρκική δημοκρατία και κάλεσε σε ψυχραιμία». Τόνισε δε ότι «όσοι ευθύνονται για τα γεγονότα, θα πληρώσουν το τίμημα». Οι πρώτες πληροφορίες έκαναν λόγο για ομηρία του αρχηγού του τουρκικού επιτελείου στρατού. Ηταν προφανές ότι στο πραξικόπημα αυτό δεν συμμετέχει σύσσωμος ο στρατός, αλλά ένα μέρος του.
Πληροφορίες που μεταδίδονταν στο twitter έκαναν λόγο για παρέμβαση της εισαγγελίας με εντάλματα σύλληψης όλων των στρατιωτικών.
Ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Μπινάλι Γιλντιρίμ δήλωσε πως βρισκόταν σε εξέλιξη μια απόπειρα στρατιωτικού πραξικοπήματος στη χώρα, τονίζοντας πως οι δυνάμεις ασφαλείας έκαναν ό,τι είναι απαραίτητο για να επιλύσουν την κατάσταση. Ο τούρκος πρωθυπουργός σημείωσε πάντως πως ήταν λάθος να χαρακτηριστούν τα γεγονότα ως πραξικόπημα, αλλά υποστήριξε ότι αποτελούν μια απόπειρα ενός μέρους των Ενόπλων Δυνάμεων. «Αν υπάρξει θάνατος, θα πολεμήσουμε μέχρι τέλους» είπε ο Μπιναλί Γιλντιρίμ. Προσέθεσε δε: «Τίποτα δεν θα βλάψει την τουρκική δημοκρατία», Συνέστησε ηρεμία, πάντως, στους πολίτες. Σύμφωνα με το Stratfor, αναμενόταν διάγγελμα του τούρκου πρόεδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Και ο Αμπντουλάχ Γκιουλ κάλεσε τους πραξικοπηματίες να παραιτηθούν.
Οι διεθνείς αντιδράσεις
Ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ ζήτησε να αποφευχθεί η αιματοχυσία στην Τουρκία, ενώ είπε ότι τα όποια πολιτικά ζητήματα υπάρχουν, πρέπει να διευθετηθούν εντός του πλαισίου του Συντάγματος της χώρας. Το υπουργείο Εξωτερικών της Γαλλίας προέτρεψε τους Γάλλους υπηκόους στην Τουρκία να μην κυκλοφορούν στους δρόμους εξαιτίας της σοβαρής κατάστασης στην Άγκυρα και στην Κωνσταντινούπολη, σύμφωνα με πηγή προσκείμενη στο Κε ντ’ Ορσέ. Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζον Κέρι δήλωσε ότι ελπίζει πως θα υπάρξει ειρήνη, σταθερότητα και πολιτική συνέχεια στην Τουρκία. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα ενημερώθηκε για αυτή που ο Λευκός Οίκος αποκάλεσε «εξελισσόμενη κατάσταση» στην Τουρκία, χώρα-εταίρο της Ουάσιγκτον στο NATO και σημαντικός σύμμαχός της στον αγώνα εναντίον της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος. «Η ομάδα εθνικής ασφαλείας του προέδρου (Μπαράκ Ομπάμα) τον ενημέρωσε για την εξελισσόμενη κατάσταση στην Τουρκία», δήλωσε ο Νεντ Πράις, εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου.
«Ο πρόεδρος θα συνεχίσει να λαμβάνει τακτικά ενημέρωση», πρόσθεσε ο Πράις. Η επικεφαλής της διπλωματίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης Φεντερίκα Μογκερίνι δήλωσε ότι βρίσκεται σε επαφή με την αντιπροσωπεία της ΕΕ στην Άγκυρα και απηύθυνε έκκληση να επικρατήσει ηρεμία στην Τουρκία, καλώντας επίσης όλα τα μέρη να επιδείξουν «αυτοσυγκράτηση» και «σεβασμό στους δημοκρατικούς θεσμούς».
Εκκληση για ηρεμία απευθύνει ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Μπαν Κι Μουν. Ο υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας, Μπόρις Τζόνσον, δήλωσε ότι είναι «πολύ ανήσυχος» για τις εξελίξεις στην Τουρκία. Η Τουρκία είναι σημαντικός εταίρος της Ευρωπαϊκής Ενωσης και η ΕΕ εκφράζει την απόλυτη υποστήριξή της στην εκλεγμένη κυβέρνηση, τους θεσμούς και τους νόμους της χώρας, αναφέρει σε ανακοίνωσή του το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Το Συμβούλιο καλεί για την άμεση επιστροφή της Τουρκίας στη συνταγματική τάξη και υπογραμμίζει πως και τα 28 μέλη της Ένωσης παρακολουθούν στενά και σε συνεννόηση μεταξύ τους τις εξελίξεις».
Και όσο γίνονταν αυτές οι δηλώσεις, οι πραξικοπηματίες μπλόκαραν Facebook, Twitter και YouTube, ενώ έκλειναν και την κρατική τουρκική τηλεόραση. Κάλεσμα στους πολίτες να βγουν στους δρόμους της Αγκυρας έκανε ο δήμαρχος της τουρκικής πρωτεύουσας. Αψηφώντας την απαγόρευση κυκλοφορίας, ο δήμαρχος Ιμπραχίμ Μελίχ Γκογκτσέκ μέσω Twitter ζήτησε από τους κατοίκους να διαμαρτυρηθούν για το πραξικόπημα. Οι οποίοι δεν είχαν στο μυαλό τους τις διαμαρτυρίες. Ουρές έξω από τα ΑΤΜ τραπεζών, αλλά και από τα πρατήρια βενζίνης είχαν σχηματίσει οι πολίτες, αμέσως μετά την ανακοίνωση για πραξικόπημα στην Τουρκία.
Την ίδια στιγμή, όλες οι πτήσεις από και προς το διεθνές αεροδρόμιο «Ατατούρκ» της Κωνσταντινούπολης ακυρώθηκαν, ενώ επιβλήθηκε απαγόρευση κυκλοφορίας σε Κωνσταντινούπολη και Αγκυρα.
Ο βουλευτής του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος Μαχμούτ Τανάλ σε μήνυμά του στο «twitter» ανέφερε ότι αεροσκάφη πετούσαν πάνω από την εθνοσυνέλευση κι ότι επικρατούσε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
Ταυτόχρονα, υπήρχαν πληροφορίες ότι στρατιώτες αναπτύχθηκαν επίσης στην Τραπεζούντα και στην Αττάλεια.
Tο πρακτορείο ειδήσεων Ντογάν μετέδιδε ότι μεγάλος αριθμός ασθενοφόρων βρισκόταν μπροστά από το γενικό επιτελείο ενόπλων δυνάμεων, στην Αγκυρα.
Η ελληνική αντίδραση
Ενημέρωση από τον διοικητή της ΕΥΠ έλαβε στις 22:30 το βράδυ της Παρασκευής ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, σχετικά με το πραξικόπημα στην Τουρκία. Ο κ. Τσίπρας ζήτησε από τον διοικητή της ΕΥΠ να ενημερώσει και τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κυριάκο Μητσοτάκη. Ακολούθως, ο Πρωθυπουργός επικοινώνησε με τον υπουργό Εθνικής Αμυνας και τον αρχηγό ΓΕΕΘΑ.
Η κυβέρνηση σημείωνε ότι παρακολουθούσε τις εξελίξεις με προσοχή και ψυχραιμία. Εκτακτη σύσκεψη στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, το βράδυ της Παρασκευής, με αντικείμενο τις εξελίξεις στην Τουρκία. Ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Νίκος Τόσκας κάλεσε τον αρχηγό της Ελληνικής αστυνομίας αντιστράτηγο Κωνσταντίνο Τσουβάλα και όλους τους επιτελείς. Σύμφωνα με πληροφορίες, σε αυτή τη φάση γίνεται αποτίμηση της κατάστασης προκειμένου να καθοριστούν και οι ενέργειες της ΕΛΑΣ αν χρειαστεί. Σε επιφυλακή τέθηκαν οι αστυνομικές υπηρεσίες με εντολή του αναπληρωτή υπουργού Προστασίας του Πολίτη, Ν. Τόσκα, στην παραμεθόρια περιοχή του Εβρου, στα νησιά και στα αεροδρόμια – στις εισόδους της χώρας. Οπως έγινε γνωστό από πηγές του υπουργείου, η επιφυλακή διατάχθηκε για παν ενδεχόμενο δεδομένου ότι η Ελλάδα είναι όμορη χώρα με την Τουρκία, ενώ σε εξέλιξη βρισκόταν μετά τα μεσάνυχτα σύσκεψη στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, όπου ο αναπληρωτής υπουργός και οι επιτελείς της ΕΛΑΣ παρακολουθούσαν τις εξελίξεις.
«Η Ελλάδα στηρίζει τη δημοκρατική και συνταγματική νομιμότητα στην Τουρκία, είναι το μήνυμα που θα μεταφέρει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος στον τούρκο ομόλογό του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, με τον οποίο θα έχει το Σάββατο τηλεφωνική επικοινωνία, όπως ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ πηγή της Προεδρίας της Δημοκρατίας.
Η Λευκωσία παρακολουθούσε με ψυχραιμία τη κατάσταση στη Τουρκία, ενώ στα Κατεχόμενα η κατάσταση επί του παρόντος είναι ήρεμη. Ο τουρκικός κατοχικός βρισκόταν στα στρατόπεδα. Στη Λευκωσία πραγματοποιήθηκε σύσκεψη στο Γενικό Επιτελείο Εθνικής Φρουράς με τη συμμετοχή των υπουργών εξωτερικών Ιωάννη Κασουλίδη και Άμυνας Χριστόφορου Φωκαΐδη. Ενημερωνόταν συνεχώς ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας που βρισκόταν στη Μογγολία, ενώ παρακολουθούσε την κατάσταση ο προεδρεύων της Δημοκρατίας, Δημήτρης Συλλούρης. Οι κυπριακές ένοπλες δυνάμεις βρίσκονταν σε εσωτερική επιφυλακή και δεν υπήρχε καμία κίνηση εκτός στρατοπέδων. Αυξημένη ήταν η επιτήρηση στην Πράσινη Γραμμή.