Πρόσφατα, ανακοινώθηκε ότι ο Λευκός Οίκος προσέλαβε την πρώτη διεμφυλική εργαζόμενη στο προσωπικό του. Ενημερωτικά, «διεμφυλικός» αποτελεί μετάφραση στα ελληνικά του transsexual, δηλαδή άτομο που έχει ταυτότητα φύλου διαφορετική από το βιολογικό φύλο του.
Πολλά από τα σχόλια σε ιστοσελίδες ειδήσεων έσταξαν χολή εναντίον της συγκεκριμένης γυναίκας, όπως ήταν αναμενόμενο, αφού υπάρχει σχεδόν μηδαμινή ευαισθητοποίηση για τις διακρίσεις και τη βία που εισπράττουν σχεδόν σε καθημερινή βάση τα διεμφυλικά άτομα. Θέλω, ωστόσο, να επικεντρωθώ σ’ έναν συγκεκριμένο τύπο σχολιασμού, ο οποίος είναι πάρα πολύ κοινός, κάθε φορά που μιλάμε για διεμφυλικά άτομα και ειδικά για τρανς γυναίκες.
«Πέτυχε τόσο η αλλαγή φύλου, που ήθελε δεν ήθελε «ανοιχτά» διεμφυλική θα ήταν. Απ’ την Ζωίτσα πάντως πιο χαριτωμένη είναι», λέει το σχόλιο, κρίνοντας τη συγκεκριμένη γυναίκα σύμφωνα με το πόσο «πετυχημένη γυναίκα» είναι μετά τη φυλομετάβασή της, αλλά και την πρόεδρο του Ελληνικού Κοινοβουλίου, πάλι με βάση την εμφάνισή της.
Μια γυναίκα, τρανς ή μη, πάντα κρίνεται με βάση την εμφάνισή της. Δεν πα’ να έχει δέκα πτυχία, να πάρει Νόμπελ ή να θεραπεύσει τον καρκίνο, στο τέλος θα κριθεί με βάση την εμφάνισή της, δηλαδή με το αν είναι «αρκετά γυναίκα». Γυναίκα πραγματικά δεν γεννιέσαι, όπως πολύ σωστά ανέλυσε η Σιμόν ντε Μποβουάρ στο Δεύτερο φύλο. Γίνεσαι. Και πρέπει να χύνεις πολύ ιδρώτα σε καθημερινή βάση για να παραμένεις γυναίκα, δηλαδή σωστή γυναίκα, ή πιο λιανά: αρκετά όμορφη γυναίκα, θηλυκή, χαριτωμένη, σεξουαλικά επιθυμητή, γαμήσιμη.
Από πάρα πολύ μικρή ηλικία τα κορίτσια ενθαρρύνονται άμεσα και έμμεσα να γίνονται ερωτικά επιθυμητά (αλλά όχι να έχουν ερωτική επιθυμία τα ίδια). Τα κορίτσια που δεν νοιάζονται για την εμφάνισή τους (δηλαδή δεν ντύνονται αρκετά θηλυκά, δεν κομψεύονται ή δεν μακιγιάρονται) θεωρούνται από πολύ κόσμο προβληματικά και δέχονται απηνείς πιέσεις να «γίνουν πιο γυναίκες».
Για να είσαι γυναίκα δεν αρκεί να έχεις γεννηθεί γυναίκα. Πρέπει να καταβάλλεις συνεχείς προσπάθειες για να αποδεικνύεις ότι αξίζεις αυτή την «τιμή», αλλιώς κινδυνεύεις να θεωρηθείς «αντρογυναίκα», «ξινή», «σπαστική», «κομπλεξική», «αγάμητη» και πολλά άλλα επίθετα που χρησιμοποιούνται κατά κόρον εναντίον των γυναικών που δεν φροντίζουν να είναι «αρκετά γυναίκες».
Αν είσαι τρανς γυναίκα και έχεις καταφέρει να είσαι ούλτρα θηλυκή, σέξυ και επιθυμητή, τότε κρίνεσαι πολύ θετικότερα από μια τρανς γυναίκα που «της φαίνεται», δηλαδή που δεν πέτυχε να δείχνει αρκετά θηλυκή. Οι τρανς γυναίκες, ωστόσο, δεν κάνουν φυλομετάβαση προκειμένου να γίνουν θεογκόμενες, αλλά ώστε το σώμα τους να ανταποκρίνεται στο φύλο που ανέκαθεν ένιωθαν ότι είναι. Ποιος νοιάζεται, όμως, για τις επιθυμίες των τρανς γυναικών; Από τη στιγμή που είναι γυναίκες, έστω και ψεύτικες κατά μερικούς, θα κριθούν με τα αυστηρότατα και άδικα κριτήρια που κρίνονται όλες οι γυναίκες.
Το να είσαι αρκετά γυναίκα -τρανς ή μη- απαιτεί τεράστιες προσπάθειες ακόμα και σε απλό, σωματικό επίπεδο. Καλείσαι να υποτάξεις το σώμα σου στους κανόνες που διέπουν τη θηλυκότητα: να ξεριζώσεις τις μη θηλυκές τρίχες, να διαπλάσεις το σώμα σου ώστε να ανταποκρίνεται στα πρότυπα ομορφιάς μέσω γυμναστικής, δίαιτας ή χειρουργικών επεμβάσεων, να καλλωπίζεσαι ασταμάτητα για να υποστυλώνεις τη θηλυκότητά σου, αφού από μόνη της δεν αρκεί – δείτε απλώς τα πολυάριθμα «ρεπορτάζ» για διάσημες που, ω τι έκπληξη, είναι όμορφες -δηλαδή γαμήσιμες- ακόμα και χωρίς μακιγιάζ, λες και πρόκειται για άθλο. Το να είσαι αρκετά γυναίκα απαιτεί πάρα πολλή δουλειά και χρόνο, όπως εξηγεί η αυστραλέζα δημοσιογράφος Τρέισι Σπάισερ με χιούμορ.
Για να είσαι αρκετά γυναίκα, πρέπει επίσης να φέρεσαι «γυναικεία», «θηλυκά», δηλαδή να μην έχεις πάρα πολλή αυτοπεποίθηση, να μην είσαι υπερβολικά έξυπνη, να μην είσαι πολύ πετυχημένη και καλή στη δουλειά σου, γιατί τότε κινδυνεύεις να πάψεις να είσαι αντικείμενο πόθου και να γίνεις απειλητική προς τους άντρες.
Ευτυχώς, αυτά τα άθλια στερεότυπα αλλάζουν (υπερβολικά αργά), όχι τόσο επειδή ο σεξισμός μειώνεται αλλά επειδή και οι άντρες αρχίζουν σιγά σιγά να αντικειμενικοποιούνται σεξουαλικά.
Η Ράφι Φρίντμαν-Γκάρσπαν, η τρανς εργαζόμενη του Λευκού Οίκου, δεν έχει να αντιμετωπίσει μόνο την ευρύτατα διαδεδομένη τρανσφοβία. Εφεξής, θα έχει να αντιμετωπίσει και τον ακόμα πιο διαδεδομένο σεξισμό και τα ανελέητα κριτήρια εμφάνισης ως προς το ποια γυναίκα αξίζει να αποκαλείται (αρκετά) γυναίκα.