Η συγκυρία δεν θα μπορούσε να είναι «καλύτερη». Την ημέρα που η Ελλάδα καμάρωνε για την ανάληψη της Προεδρίας της ΕΕ, η ετήσια δημοσκόπηση για την αποδοχή της «επίσημης» Ευρώπης από την κοινωνία έδινε αποκαρδιωτικά αποτελέσματα. Ειδικά για τους νέους μέχρι 30 ετών, ενώ το 2009 το 61% απαντούσε θετικά στο ερώτημα αν «υποστηρίζει ή όχι τις επιδόσεις της ηγεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης» το 2013, το αντίστοιχο ποσοστό βούτηξε στο 19%.
Το σκηνικό θυμίζει μια μεγάλη οικογένεια, που στολίστηκε, χτενίστηκε, βάφτηκε και μαζεύτηκε για να γιορτάσει με τον παραδοσιακό τρόπο κάποιο σημαντικό γεγονός. Και, ξαφνικά, την ώρα των καθιερωμένων ευχών, κάποιος τολμά να αναφερθεί στο μεγάλο θέμα-ταμπού. Σε κάποιον απόντα, «χαμένο» συγγενή, που βαρέθηκε την ίδια βαρετή τελετουργία και αποφάσισε να «ξεκόψει». Τι κάνεις, λοιπόν; Μπορείς φυσικά να συνεχίσεις να γιορτάζεις, σα να μη συμβαίνει τίποτα. Ό,τι έκανες δηλαδή μέχρι τώρα κλείνοντας τα μάτια στην πραγματικότητα. Γιατί βεβαίως και δεν μπορεί να θεωρείται έκπληξη, αυτό που διάχυτα και ανοιχτά εκφράζεται πλέον καθημερινά από εκατομμύρια πολίτες. Η Ευρώπη, όπως λειτούργησε και συνεχίζει να λειτουργεί, απομακρύνεται σταθερά από τους πολίτες της, μετατρέπεται σε ένα «φάντασμα», που περισσότερο φοβίζει παρά εμπνέει. Αυτό δεν αλλάζει εύκολα. Ούτε με βιντεάκια επικο-λυρικού χαρακτήρα, ούτε με γενικόλογες αναφορές και διαπιστώσεις για τα προβλήματα, ούτε με επικλήσεις ιστορικών στιγμών του παρελθόντος.
Αλλά τι είναι η Ευρώπη; Αστραφτερά κτίρια, πολύχρωμες σημαίες και γραβατωμένοι κύριοι που έχουν το προνόμιο να περιφέρονται σε άδειους, αποκλεισμένους δρόμους, έστω με λεωφορεία αντί για τις μαύρες λιμουζίνες που χαζεύαμε άλλοτε; Αν έτσι συνεχίζουν να αντιλαμβάνονται ορισμένοι την Ευρώπη, τότε το μέλλον της είναι βραχύ και προβλέψιμο.
Η νέα γενιά φυσικά και θέλει την Ευρώπη. Έμαθε να κινείται, να ταξιδεύει, να σπουδάζει, να επικοινωνεί, να εργάζεται, να ψωνίζει, να ερωτεύεται ελεύθερα μέσα σε αυτή. Αλλά όλο και περισσότερο αυτή η Ευρώπη, που συναντά στους δρόμους, στις γειτονιές, στα πανεπιστήμια ακόμα και μέσα στο διαδίκτυο μοιάζει να απομακρύνεται από την άλλη Ευρώπη, των θεσμών, των τελετών και των επισημοτήτων. Αν αυτές οι δύο διαφορετικές Ευρώπες δεν ξαναέρθουν η μια κοντά στην άλλη, δεν μπορέσουν να βαδίσουν χέρι-χέρι, τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων θα συνεχίζουν να μας «σοκάρουν» δυσάρεστα.
Για να φέρεις τον χαμένο συγγενή πίσω στην οικογενειακή γιορτή θα πρέπει να σταματήσεις να κάνεις ότι δεν βλέπεις. Θα πρέπει να πεις αλήθειες, να παραδεχτείς λάθη, να δείξεις ότι κάτι άλλαξε. Να τον κάνεις να ξανανιώσει δική του την οικογένεια. Αλλιώς, το μόνο σίγουρο είναι ότι στην επόμενη γιορτή θα ψάχνεις και άλλους «απόντες» ή θα κάνεις πάλι ότι δεν κατάλαβες την απουσία τους.