Το Σάββατο έπεσε η αυλαία της συνδιάσκεψης του ΟΗΕ για το Κλίμα στο Παρίσι. Και έκλεισε με επιτυχία. Με τον Yπουργό Εξωτερικών της Γαλλίας Λωράν Φαμπιούς, και προεδρεύοντα της συνδιάσκεψης φανερά συγκινημένο, να κλείνει τις εργασίες της, καταχειροκροτούμενο από το σύνολο των 194 εθνικών αντιπροσωπειών, των ΜΚΟ, διαφόρων υπηρεσιών του ΟΗΕ, κλπ. Πρόκειται πράγματι για ένα σημαντικό επίτευγμα. Όχι γιατί οι θέσεις και αποφάσεις που υιοθετήθηκαν ήταν οι πιο προωθημένες ή γιατί δεν υπάρχουν σε αυτές «γκρίζες» ζώνες, αλλά γιατί για πρώτη φορά υπήρξε μία συμφωνία για τα βήματα που πρέπει να ακολουθηθούν για την καταπολέμηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Πολλά συνέτειναν στην κατεύθυνση αυτή:
- Η όλο και μεγαλύτερη επιβεβαίωση εκτιμήσεων των ειδικών του κλίματος ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη είναι ένα γεγονός αδιαμφισβήτητο, και όχι ένα απλό σενάριο επιστημονικής φαντασίας, όπως ουσιαστικά ισχυριζόταν η διοίκηση του G.W. Bush, πράγμα που οδήγησε τις ΗΠΑ να μην προσυπογράψουν το Πρωτόκολλο του Kyoto.
- Οι οικονομικές αναλύσεις/εκτιμήσεις για τις επιπτώσεις της υπερθέρμανσης που είναι εφιαλτικές, τόσο για τις αναπτυγμένες όσο και, κυρίως, για τις αναπτυσσόμενες χώρες.
- Η πρόοδος της τεχνολογίας που επιτρέπει σήμερα τη σταδιακή στροφή των αναπτυγμένων χωρών, αλλά και των αναπτυσσόμενων εφ όσον υπάρξει σχετική οικονομική βοήθεια από τις πρώτες, προς τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) και τον απεγκλωβισμό τους από το πετρέλαιο και τις άλλες πηγές ορυκτού πλούτου που επιβαρύνουν την ατμόσφαιρα με αέρια του θερμοκηπίου.
- Τέλος, σημαντικότατος μοχλός προόδου σε όλα αυτά υπήρξε η παγκόσμια κοινή γνώμη, τόσο μέσα από τους φορείς κοινωνικής δικτύωσης όσο και μέσα από τις ΜΚΟ, με το ρόλος που έπαιξε στην ευαισθητοποίηση των κυβερνήσεων, και την αναγνώριση ύπαρξης του προβλήματος, ιδίως στις ΗΠΑ, αλλά και σε Ευρώπη, Καναδά και Αυστραλία.
Ίσως να μου διαφεύγουν και άλλοι λόγοι που να συνέτειναν στο θετικό αποτέλεσμα της συνδιάσκεψης του Παρισιού, αλλά οι παραπάνω τέσσερις, πιστεύω πως είναι οι σημαντικότεροι.
Μένει τώρα να δούμε, μετά τις θριαμβολογίες, πόσα από αυτά που αποφασίστηκαν θα υλοποιηθούν. Όπως συμβαίνει πάντοτε, η πραγματικότητα θα είναι κάτω από τις αρχικές προσδοκίες. Ο στόχος του ορίου αύξησης κατά 2ο C της θερμοκρασίας του πλανήτη, ίσως και να επιτευχθεί, η εκφρασθείσα όμως επιθυμία (κυρίως από νησιωτικές χώρες) το όριο αυτό να περιοριστεί στον 1.5ο C (πράγμα που θα περιόριζε κατά το μισό τα 280 εκατομμύρια κατοίκων του πλανήτη των οποίων τα σπίτια θα πλημμυρίσουν από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας) μάλλον δεν θα επιτευχθεί. Παραμένει όμως ως έκφραση ευχής στο τελικό κείμενο της συμφωνίας. Ένα αδύνατο σημείο της συμφωνίας, είναι η μη εμπεριστατωμένη αναφορά στους ωκεανούς και στο ρόλο τους και πιο συγκεκριμένα το γεγονός πως ακόμα και αν επιτευχθούν οι στόχοι της, τα επόμενα χρόνια η προσπάθεια μείωσης των αερίων του θερμοκηπίου δεν θα πρέπει να χαλαρώσει, αλλά να ενταθεί ακόμα περισσότερο, γιατί οι ωκεανοί, οι οποίοι σήμερα λειτουργούν ως αποθήκη των αερίων αυτών (negative feedback), όταν/εάν κορεσθούν, θα λειτουργήσουν ως δευτερογενείς πηγές προς την ατμόσφαιρα (positive feedback).
Μένουμε πάντως στο πολύ ελπιδοφόρο μήνυμα που στέλνει το Παρίσι. Κάτι φαίνεται πως, επιτέλους, αλλάζει.