Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ήθελε να έχει ίσο αριθμό ανδρών και γυναικών στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή αλλά οι κυβερνήσεις των κρατών μέλων είχαν άλλη γνώμη.
Η πρόεδρος της Κομισιόν είχε ζητήσει από τις κυβερνήσεις να προτείνουν έναν άνδρα και μία γυναίκα για τις θέσεις των επιτρόπων, όμως οι περισσότερες αρνήθηκαν και πρότειναν μόνο άνδρες, ανάμεσα τους και η Ελλάδα.
Όπως σημειώνει ο Guardian, η πρώτη γυναίκα πρόεδρος του εκτελεστικού οργάνου της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η οποία επανεξελέγη για μια ιστορική δεύτερη θητεία τον περασμένο μήνα, καταρτίζει αυτές τις ημέρες την ομάδα των επιτρόπων της.
Πρόκειται για ανώτερους αξιωματούχους της ΕΕ, αντίστοιχοι με τους υπουργούς μίας κυβέρνησης, οι οποίοι επιβλέπουν τις πολιτικές του μπλοκ των «27» για το κλίμα, την τεχνολογία και τη βιομηχανία, διαπραγματεύονται εμπορικές συμφωνίες, ελέγχουν το ευρωπαϊκό Δίκαιο, μοιράζουν δισεκατομμύρια επιχορηγήσεων και καταρτίζουν τον προϋπολογισμό της ΕΕ.
Μετά την επανεκλογή της, η Φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι στοχεύει σε «ίσο ποσοστό ανδρών και γυναικών». Όμως οι κυβερνήσεις την αγνόησαν.
Πριν από την προθεσμία της 30ής Αυγούστου για την υποβολή ονομάτων στις Βρυξέλλες, 14 άνδρες και πέντε γυναίκες προτάθηκαν ως υποψήφιοι.
Σύμφωνα με τον Guardian, από τις επτά χώρες που δεν έχουν ακόμη οριστικοποιήσει την υποψηφιότητα, δύο (Λιθουανία και Ρουμανία) θεωρείται σίγουρο ότι θα προτείνουν έναν άνδρα υποψήφιο, ενώ άλλες δύο (Βέλγιο, Δανία) αναμένεται και αυτές να κάνουν το ίδιο. Οι άνδρες έχουν επίσης το προβάδισμα σε δύο άλλες χώρες που δεν έχουν ακόμη προτείνει δικούς τους υποψηφίους (Ιταλία και Πορτογαλία), ενώ μόνο η Βουλγαρία αναμένεται να προτείνει γυναίκα.
Η επόμενη Επιτροπή -που αναμένεται να αναλάβει καθήκοντα τον Δεκέμβριο- θα μπορούσε να έχει μόνο 22%-26% γυναίκες (συμπεριλαμβανομένης της προέδρου της), ποσοστό χαμηλότερο και από το 2019, όταν οι γυναίκες αποτελούσαν το 44% των επιτρόπων.
Η πρόεδρος της επιτροπής ισότητας των φύλων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Λίνα Γκάλβεζ, προέτρεψε τη Φον ντερ Λάιεν να επιμείνει να της προτείνουν γυναίκες οι κυβερνήσεις της ΕΕ.
«Ποτέ δεν πετυχαίνουμε τίποτα χωρίς να μετακινήσουμε τα όρια, χωρίς να ασκήσουμε πίεση», δήλωσε στον Guardian. «Ειδικά τώρα, που τα κινήματα κατά των φύλων αποτελούν τον πυρήνα των φασιστικών, αντιδημοκρατικών κινημάτων… δεν μπορούμε να δείξουμε ότι η δέσμευσή μας για την ισότητα των φύλων είναι αδύναμη».
Οι κυβερνήσεις που προτείνουν ξανά τον εν ενεργεία επίτροπό τους εξαιρούνται από το αίτημα για διπλή υποψηφιότητα.
Οι περισσότεροι είναι άνδρες, όπως ο Τιερί Μπρετόν της Γαλλίας και ο Μάρος Σέφτσοβιτς της Σλοβακίας, αντιπρόεδρος της Επιτροπής με ένα εκτεταμένο χαρτοφυλάκιο που περιλαμβάνει τις σχέσεις ΕΕ-Ηνωμένου Βασιλείου.
Ο Βάλντις Ντομπρόβσκις της Λετονίας, ο Βόπκε Χέκστρα της Ολλανδίας και ο Ολιβερ Βαρέλι της Ουγγαρίας επίσης θα επιστρέψουν στις Βρυξέλλες.
Η μοναδική γυναίκα που θα επιστρέψει είναι η Ντουμπράβκα Σουίσα της Κροατίας, υπεύθυνη για το Δημογραφικό.
Αρκετοί ηγέτες της ΕΕ έχουν δηλώσει ότι δεν έχουν πρόθεση να διορίσουν γυναίκα, καθώς δεν υπάρχει νομική απαίτηση για κάτι τέτοιο. «Με σεβασμό και σύμφωνα με τις συνθήκες, έχουμε λάβει την απόφαση να στείλουμε ένα όνομα», δήλωσε τον Ιούνιο ο πρωθυπουργός της Ιρλανδίας, Σάιμον Χάρις, καθώς επιβεβαίωσε την πρόθεσή του να προτείνει τον υπουργό Οικονομικών, Μάικλ ΜακΓκράθ.
Το αίτημα για δύο υποψηφίους δεν έγινε δεκτό με ικανοποίηση από πολλές πρωτεύουσες της ΕΕ, καθώς η πολύτιμη θέση του επιτρόπου της ΕΕ αποτελεί επίσης μέρος πολύπλοκων διαπραγματεύσεων μεταξύ κυβερνητικών κομμάτων ή/και πρωθυπουργών και προέδρων. Η πρωθυπουργός της Λιθουανίας, Iνγκριντα Σιμονιτέ, περιέγραψε αυτή την εβδομάδα τη διαδικασία στη χώρα της ως «πολύπλοκη», καθώς η κυβέρνησή της ανακοίνωσε την πρόθεσή της να στείλει στις Βρυξέλλες έναν από τους προκατόχους της, τον Αντριους Κουμπίλιους, μετά από σκληρές διαπραγματεύσεις στο παρασκήνιο.
Οι κυβερνήσεις που απέρριψαν την έκκληση της Φον ντερ Λάιεν για ισότιμη εκπροσώπηση των δύο φύλων θα μπορούσαν να δουν τους υποψηφίους τους να αναλαμβάνουν πιο «αδύναμα» χαρτοφυλάκια, αντί για το οικονομικό, που επιδιώκουν πολλές κυβερνήσεις. Τα προηγούμενα χρόνια, οι κυβερνήσεις που δεν υπάκουσαν στις προθέσεις της Κομισιόν, είδαν τους υποψηφίους τους υπεύθυνους για το γλωσσικό ζήτημα ή την παιδεία και τον πολιτισμό.
«Κάθε επίτροπος θέλει πόρους, χρήματα, εξουσία, αρμοδιότητες και αυτό δεν είναι δυνατό για όλους», δήλωσε η Σοφία Ρούσακ από το Κέντρο Μελετών Ευρωπαϊκής Πολιτικής στις Βρυξέλλες.
«Δεν υπάρχουν 27 ή 26 σημαντικά χαρτοφυλάκια», πρόσθεσε.
Όμως, μια ανδροκρατούμενη ομάδα κορυφαίων επιτρόπων θα αποτελούσε ένα ντροπιαστικό πισωγύρισμα για τη στρατηγική της ΕΕ για την ισότητα των φύλων, η οποία το 2020 ζήτησε «ισορροπία μεταξύ των φύλων σε ποσοστό 50% σε όλα τα επίπεδα διοίκησης της [Επιτροπής] μέχρι το τέλος του 2024».
Οι ειδικοί εκτιμούν ότι μια λιγότερο ισορροπημένη, ως προς τα φύλα, Επιτροπή, αυξάνει τις πιθανότητες απόρριψης των υποψηφίων επιτρόπων από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Όλοι οι υποψήφιοι πρέπει να εμφανιστούν ενώπιον των επιτροπών των ευρωβουλευτών, πριν η συνέλευση ψηφίσει για το αν θα εγκρίνει ολόκληρη την Κομισιόν. «Ο ένας ή ο άλλος θα στοχοποιηθεί για την καταλληλότητά τους και για το γεγονός ότι η κυβέρνησή τους δεν μπήκε στον κόπο να προτείνει μια γυναίκα», δήλωσε διπλωμάτης της ΕΕ στον Guardian.