«Ακόμη και έπειτα από όλα αυτά τα χρόνια εάν βρίσκομαι έξω αργά το βράδυ σε έναν ερημικό δρόμο και ακούσω τα βήματα ενός άνδρα πίσω μου, αυτομάτως αλλάζω πεζοδρόμιο. Πρόκειται για μία συνήθεια ζωής το να προσπαθείς να παραμένεις ασφαλής. Αλλά δεν θα έπρεπε να είναι έτσι», έγραψε στο Twitter την προηγούμενη Πέμπτη η Ντάιαν Αμποτ, μέλος της βρετανικής Βουλής των Κοινοτήτων.
«Επιλέγουμε τον μακρύτερο, καλύτερα φωτισμένο δρόμο και απωθούμε τον φόβο υπέρ της φωνής που λέει “μην είσαι χαζή, έχεις κάθε δικαίωμα να περπατάς το βράδυ προς το σπίτι σου και να αισθάνεσαι ασφαλής”. Λέμε σε φίλους ότι “δεν υπάρχει πρόβλημα, θα σου στείλω μήνυμα μόλις επιστρέψω”… αλλά και πάλι καταστρώνουμε ένα σχέδιο. Κρατάμε τα κλειδιά σφιχτά ανάμεσα στα δάχτυλα, αλλάζουμε παπούτσια και φοράμε αθλητικά μην τυχόν και χρειαστεί να τρέξουμε, εντοπίζουμε τα καταστήματα όπου θα μπορούσαμε να καταφύγουμε κατά τη διαδρομή. Χαμηλώνουμε τη μουσική ή την κλείνουμε. Ακόμα και το να μιλάς στο τηλέφωνο έχει αρνητικά. Το ένα μάτι είναι πάντα στραμμένο στο άτομο μπροστά ή πίσω – θα με βοηθήσει σε περίπτωση ανάγκης ή μήπως αποτελεί απειλή; Να διασχίσω τον δρόμο ή αυτό θα χειροτερέψει την κατάσταση; Είναι τα φώτα αναμμένα σε κάποιο από αυτά τα σπίτια εάν χρειαστεί να προσποιηθώ ότι μένω εκεί;», επισήμανε από την πλευρά της η δημοσιογράφος Κέιτ Μακάν.
«Είσαι μία μεγάλη γυναίκα και σε καμία άλλη πτυχή της ζωής σου δεν αισθάνεσαι τόσο ευάλωτη. Είναι απογοητευτικό και κουραστικό και διαρκές. Και κάποιες φορές όλοι αυτοί οι υπολογισμοί δεν είναι αρκετοί», πρόσθεσε.
«Κλειδιά στο χέρι, σχεδιασμός ασφαλών διαδρομών, παπούτσια για τρέξιμο, μεγαλόφωνη συνομιλία στο τηλέφωνο. Πόσο χώρο καταλαμβάνει στον εγκέφαλο αυτή η επαγρύπνηση. Φανταστείτε πώς θα ήταν εάν απαλλασσόμασταν», σημείωσε η Τζούλι Ετσινγκαμ, επίσης δημοσιογράφος και εκφωνήτρια ειδήσεων στο ITV.
Οργή προκάλεσε επίσης ο βίαιος τρόπος με τον οποίο η Μητροπολιτική Αστυνομία του Λονδίνου αντιμετώπισε το απόγευμα του Σαββάτου πλήθος ανθρώπων που είχαν συγκεντρωθεί κοντά στο σημείο όπου σημειώθηκε η εξαφάνιση της νεαρής γυναίκας στο Νότιο Λονδίνο για να θρηνήσουν τον χαμό της και να διαμαρτυρηθούν για τη βία κατά των γυναικών. Παρόμοιες συγκεντρώσεις επρόκειτο να πραγματοποιηθούν σε ολόκληρη τη Βρετανία αλλά ακυρώθηκαν την τελευταία στιγμή λόγω των περιοριστικών μέτρων που εξακολουθούν να ισχύουν με στόχο την ανάσχεση της πανδημίας.
Ομως αυτό που δεν μπορεί να ακυρωθεί, όπως όλα δείχνουν, στη Βρετανία είναι η αναζωπύρωση του δημόσιου διαλόγου όσον αφορά την ασφάλεια αλλά και την ελευθερία κίνησης (πρόκειται περί ανθρώπινου δικαιώματος) των γυναικών.
«Μας μαθαίνουν να φοβόμαστε»
«Κάθε γυναίκα που γνωρίζω έχει συγκλονιστεί από την ιστορία της Σάρα Εβεραρντ. Πρόκειται περί αυτού που μας μαθαίνουν να φοβόμαστε από την παιδική ηλικία. Αποτελεί απόδειξη ότι δεν φοβόμαστε αδίκως», ανέφερε η συγγραφέας Ρεμπέκα Ριντ.
Οσον αφορά την τραγική ιστορία της Σάρα Εβεραρντ, η 33χρονη γυναίκα εξαφανίστηκε το βράδυ της 3ης Μαρτίου καθώς επέστρεφε πεζή στο σπίτι της από το σπίτι ενός φίλου της, διασχίζοντας μερικές «από τις πιο πυκνοκατοικημένες και καλοφωτισμένες και περπατημένες περιοχές της βρετανικής πρωτεύουσας», επισημαίνει το BBC. Επειτα από έξι ημέρες η Μητροπολιτική Αστυνομία του Λονδίνου ανακοίνωσε πως προέβη στη σύλληψη του Γουέιν Κούζενς, ενός 48χρονου αστυνομικού ο οποίος κατηγορείται πλέον για την απαγωγή και τον φόνο της Σάρα, το πτώμα της οποίας εντοπίστηκε σε δασική έκταση του Κεντ.
Ο κίνδυνος ίσως έρχεται από το βιαστικό βήμα που ακούς να πλησιάζει. Ισως, πάλι, στέκεται και σε περιμένει στην επόμενη γωνία.
Το ότι ο φερόμενος ως δράστης ανήκε στην αστυνομία καθιστά το αποτρόπαιο έγκλημα ακόμη πιο τρομακτικό καθώς αποδεικνύει πως οι γυναίκες κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες είναι αναγκασμένες να αντιμετωπίζουν τον κάθε άνδρα ως δυνάμει θύτη, ακόμη και εκείνους που εργάζονται με στόχο την προστασία όλων των πολιτών, ανδρών και γυναικών.
Οσον αφορά τον Γουέιν Κούζενς, οργή προκαλεί ότι λίγες ημέρες πριν από την εξαφάνιση της Σάρα Εβεραρντ, είχε συλληφθεί έπειτα από καταγγελία ότι προέβη σε επίδειξη των γεννητικών του οργάνων, δύο φορές μάλιστα, ενώπιον εργαζόμενης ενός εστιατορίου της αλυσίδας McDonalds στο Νότιο Λονδίνο.
«Εμείς είμαστε οι ένοχοι»
Μετά την εξαφάνιση της Σάρα Εβεραρντ η αστυνομία συνέστησε στις γυναίκες που ζουν στην περιοχή όπου έλαβε χώρα το συμβάν να προσέχουν ιδιαίτερα και μην κυκλοφορούν δίχως συνοδό, ιδιαίτερα κατά τις νυχτερινές ώρες.
Μιλώντας στη Βουλή τω Λόρδων, η βαρόνη Τζέιν Τζόουνς του Πράσινου Κόμματος της Αγγλίας και της Ουαλίας, αντιπρότεινε να απαγορευθεί στις εν λόγω περιοχές η κυκλοφορία των ανδρών μετά τις έξι το απόγευμα, επισημαίνοντας, πικραμένη, πως έτσι οι γυναίκες θα είναι πολύ πιο ασφαλείς. Στη συνέχεια εξήγησε πως, παρότι δεν σοβαρολογούσε απόλυτα, μέσω της πρότασής της ήθελε να επισημάνει ότι «όταν η αστυνομία κατηγορεί εμμέσως τα θύματα, ζητώντας από τις γυναίκες να παραμείνουν στα σπίτια τους, δεν αντιδρούμε. Απλά θεωρούμε ότι είναι φυσιολογικό».
Τόσο στη Βρετανία όσο και στον υπόλοιπο κόσμο εξακολουθεί να επικρατεί η άποψη σύμφωνα με την οποία η μάστιγα της βίας με θύματα γυναίκες αποτελεί πρόβλημα όχι ολόκληρης της κοινωνίας αλλά σχεδόν αποκλειστικά των γυναικών. Αντιθέτως καθίσταται ολοένα πιο ξεκάθαρο και αποδεκτό πως το πρόβλημα αφορά πρωτίστως τους άνδρες. «Εμείς είμαστε οι ένοχοι. Είτε μας αρέσει είτε όχι το ζήτημα αφορά τους άνδρες», υποστήριξε στο BBC ο Κρις Χέμινγκς, συγγραφέας του «Be a Man», ενός βιβλίου στο οποίο εκθέτει και αναλύει τα δεινά της φαλλοκρατίας.
44 χρόνια πίσω…
Πώς, όμως, μποροεί να ξεπεραστεί το πρόβλημα της διάχυτης βίας δράστες της οποίας είναι κατά κανόνα οι άνδρες; Περισσότερο από τέσσερις δεκαετίες μετά το Reclaim the Night, ένα κίνημα που σχηματίστηκε στο Λιντς το 1977 διεκδικώντας το δικαίωμα των γυναικών να κυκλοφορούν ελεύθερα κατά τη διάρκεια της νύχτας και δίχως να κινδυνεύουν όχι μόνον να πέσουν θύματα βίας ή να βιαστούν αλλά και να κατηγορηθούν εμμέσως για αυτό, «φαίνεται πως σημειώσαμε ελάχιστη πρόοδο», επισήμανε o Independent σε κεντρικό κείμενό του.
«Γνωρίζουμε ποιο είναι το πρόβλημα: ότι πάρα πολλοί άνδρες αποτελούν απειλή για τις γυναίκες. Δεν χρειάζεται να παρασυρθούμε στη συζήτηση περί του “όχι όλοι οι άνδρες”. Υφίσταται ένα πρόβλημα με τον ανδρισμό που εκδηλώνουν πολλοί άνδρες με τρόπο ώστε στις ζωές “σχεδόν όλων των γυναικών ” να κυριαρχεί ο φόβος. Γνωρίζουμε ότι αυτό είναι ένα πρόβλημα των ανδρών, της ανδρικής ψυχολογίας, του τρόπου με τον οποίο διαμορφώνεται και μπορεί μερικές φορές να οδηγήσει σε καταστροφικά και βίαια μονοπάτια. Πρέπει να κατανοήσουμε περισσότερα όσον αφορά το πώς συμβαίνει αυτό για να κατανοήσουμε πώς να το αποτρέψουμε από την πηγή του. Πρέπει να είμαστε σκληροί με την ανδρική βία και σκληροί με τα αίτια της ανδρικής βίας. Οταν μία γυναίκα μπορεί να εξαφανιστεί από τους δρόμους του Λονδίνου, όταν δύο γυναίκες την εβδομάδα στην Αγγλία και στην Ουαλία σκοτώνονται από έναν νυν ή έναν τέως σύντροφό τους, πρέπει να ανατραπούν αιώνες ανισότητας. Ο χαμός της Σάρα Εβεραρντ θα πρέπει να λειτουργήσει σαν ηλεκτροσόκ ούτως ώστε να δράσουμε συλλογικά», καταλήγει η λονδρέζικη εφημερίδα.