Χιλιάδες Σέρβοι αψήφησαν για έκτη συνεχόμενη εβδομάδα το ψύχος στο Βελιγράδι και βγήκαν στους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν κατά του προέδρου της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς σε μια κινητοποίηση που ξεκίνησε… σεμνά και ταπεινά, σχεδόν μεταξύ φίλων και γνωστών που λέμε, και πλέον έχει γιγαντωθεί τόσο πολύ που απειλεί ακόμη και την βιωσιμότητα της ίδιας του της κυβέρνησης.
Οι διαδηλώσεις ξεκίνησαν στις 23 Νοεμβρίου μετά την επίθεση και τον άγριο ξυλοδαρμό του πολιτικού της αντιπολίτευσης Μπόρκο Στεφάνοβιτς στο Κρούσεβατς της νότιας Σερβίας.
Οι διαμαρτυρίες, που ξεκίνησαν λίγες ημέρες μετά με αίτημα την μείωση της διαφθοράς στους κόλπους της κυβέρνησης, αρχικά διεξάγονταν υπό το σύνθημα “Στοπ στα ματωμένα πουκάμισα”, μέχρι που μια οργίλη δήλωση του λαϊκιστή προέδρου άναψε το φιτίλι (και μαζί βάφτισε) το νέο μαζικό κίνημα.
«Δεν θα υποκύψω σε κανένα αίτημα, ακόμα κι αν είστε πέντε εκατομμύρια στους δρόμους», είπε ο Βούτσιτς.
Οι διοργανωτές υιοθέτησαν την ατάκα του προέδρου, την έκαναν αρχικά σύνθημα, το οποίο στη συνεχεία μετατράπηκε στο Κίνημα «1 έως 5 εκατομμύρια».
«Από εκεί που στις αρχές του Δεκεμβρίου ήμασταν περίπου 200 άτομα μαζεμένα στην κεντρική πλατεία του Βελιγραδίου», διηγείται η Μίλικα στην γαλλική εφημεριδα Liberation, «αλλά ξαφνικά, από το πουθενά, άρχισαν σιγά σιγά μέσα στις επόμενες ημέρες, να καταφτάνουν χιλιάδες άτομα και να συμπαραστέκονται στον αγώνα μας».
Οι 200 έγιναν 1.000, οι 1.000 έγιναν 15.000 στα τέλη του Δεκέμβρη μέχρι που το περασμένο Σάββατο – έκτο συνεχές σαββατοκύριακο διαδηλώσεων – κατέβηκαν περί τις 30.000 Σέρβοι στους κεντρικούς δρόμους του Βελιγραδίου.
Από τα μεγάφωνα των διαδηλωτών ακούστηκαν για ακόμη μια εβδομάδα αποσπάσματα από ομιλίες του Σέρβου προέδρου με υποσχέσεις που δεν τήρησε υπό τη συνοδεία χιλιάδων σφυρικτρών και… βουβουζέλων.
«Βούτσιτς, κλέφτη!» φώναζε το πλήθος με κύριο αίτημά τους την προστασία της ελευθερίας του Τύπου και τον τερματισμό των επιθέσεων κατά των δημοσιογράφων και μελών της αντιπολίτευσης.
Οι διαδηλωτές κατηγόρησαν επίσης τον Βούτσιτς ότι ετοιμάζει, μυστικά, μια οριστική διευθέτηση του θέματος του Κοσόβου, που αποτελεί άλλωστε και πρόκριμα για την ένταξη της Σερβίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Ο Βούτσιτς έχει έτοιμο έναν συμβιβασμό με όλους, με τον (πρόεδρο του Κοσόβου Χασίμ) Θάτσι, με τον (πρωθυπουργό του Κοσόβου Ραμούς) Χαραντινάι, με όλους πλην των τίμιων ανθρώπων. Είναι ένας συμβιβασμός για προδοσία», δήλωσε στο πλήθος η Ράντα Τράικοβιτς, σέρβα πολιτικός του Κοσόβου.
Οι περισσότεροι διαδηλωτές κατηγορούν τον πρόεδρο για αλλοπρόσαλλη κι επαμφοτερίζουσα συμπεριφορά καθώς από την μια επιδιώκει να μπει η χώρα στην ΕΕ, αλλά από την άλλη διατηρεί εξαιρετικά στενές σχέσεις με την Ρωσία, παραδοσιακό σύμμαχο της χώρας του και σφοδρό πολέμιο της Κοσοβαρικής ανεξαρτησίας.
Δια του λόγου το αληθές, την Πέμπτη θα επισκεφτεί τη χώρα ο Βλαντίμιρ Πούτιν με προφανή στόχο να ενισχύσει την δημοτικότητα του Βούτσιτς και του κυβερνώντος συνασπισμού του.
Ως αντίπαλο πολιτικό δέος – και βασικός συνδιοργανωτής των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων – προβάλλεται εδώ και λίγο καιρό η «Συμμαχία για τη Σερβία (SZS)», ένα κόμμα που ιδρύθηκε τον Σεπτέμβριο του 2018 από τον Ντράγκαν Τζίλας, πρώην δήμαρχο Βελιγραδίου και πρώην πρόεδρο του Δημοκρατικού Κόμματος (DS).
Η πολιτική συμμαχία περιλαμβάνει πολλές παρατάξεις, όπως το Dveri, το Λαϊκό Κόμμα -NS ,το Δημοκρατικό Κόμμα – DS, το Levica Srbija, το Zdrava Srbija, το κόμμα «Μαζί για τη Σερβία», το Κίνημα Ανατροπής και το Κίνημα «Πατρίδα» για Κόσοβο και Μετόχια.
Με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις διαφορετικών εταιρειών να δείχνουν ότι η SZS συγκεντρώνει ποσοστά 13% με 20% και τον Βούτσιτς ήδη να νιώθει την… καρέκλα του να τρίζει, πολλά σέρβικα ΜΜΕ υποστηρίζουν πως δεν είναι και τόσο απίθανο το ενδεχόμενο ο πρόεδρος να αιφνιδιάσει την αντιπολίτευση προκηρύσσοντας πρόωρες εκλογές μέσα τον Ιανουάριο ώστε αυτές να διεξαχθούν το Μάρτιο.