Έπρεπε να χαθούν, σε λίγες μόνο ώρες, 309 ψυχές για να συνειδητοποιήσουν όλοι πως το μεταναστευτικό ζήτημα χρήζει άμεσης αντιμετώπισης. Οι πνιγμένοι πρόσφυγες στα νερά του Αιγαίου, ως μεμονωμένα περιστατικά και με «μικρό» αριθμό νεκρών, δεν συγκινούσαν όσο έπρεπε τους κάτοικους της Ευρώπης. Δεν συγκινούσαν ιδιαίτερα ούτε τα αρμόδια όργανα της Ε.Ε.
Τριακόσιοι εννέα άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους με τον πιο φρικτό τρόπο. Οι μαρτυρίες των συνεργείων διάσωσης και των κάτοικων της Lambedusa είναι συγκλονιστικές. Το ίδιο συγκλονισμένοι θα ήμασταν και εμείς, αν βλέπαμε με τα ίδια μας τα μάτια τα πτώματά τους να γεμίζουν τις προβλήτες από το λιμάνι μας.
Αν όλοι είχαμε αυτή τη μακάβρια εμπειρία, θα νιώθαμε τον ίδιο πόνο και την ίδια φρίκη. Την ίδια απόγνωση και το ίδιο παράπονο. Όλοι θα είχαμε τα ίδια ερωτήματα καρφωμένα στο μυαλό μας: γιατί μια τέτοια μαύρη μοίρα; σε τι έφταιγαν; πώς θα μπορέσουμε στο μέλλον να αποτρέψουμε τέτοια περιστατικά;
Τριακόσιοι εννέα άνθρωποι. Το μόνο που ήθελαν ήταν να ζήσουν ήταν μια καλύτερη ζωή. Αναζητούσαν μόνο μια στέγη και δυο γεύματα, στην καλύτερη περίπτωση, την ημέρα. Δεν αναζητούσαν, ούτε τολμούσαν να ονειρευτούν τη ζωή μας. Τα ωραία διαμερίσματα, τα καλά αυτοκίνητα και τα 4G smartphone/tablets. Δεν αναζητούσαν τα επώνυμα και trendy ρούχα. Δεν αναζητούσαν σε καμία περίπτωση το δικό μας κυρίαρχο καταναλωτικό μοντέλο. Γνώριζαν καλά υπό ποίες συνθήκες θα εργάζονταν και πόσο θα πληρώνονταν. Κυρίως, γνώριζαν πώς θα τους αντιμετώπιζε η πλειοψηφία των ντόπιων. Σε οποιαδήποτε χώρα της Ευρώπης και αν κατέληγαν. Ως «λαθραίοι» οι περισσότεροι και κάποιοι από αυτούς, οι περισσότερο τυχεροί, με χαρτιά στα χέρια τους.
Όπως συμβαίνει πάντα με το πέρασμα του χρόνου θα ξεχάσουμε τους νεκρούς της Lambedusa. Ας ελπίσουμε όμως πως οι αντιδράσεις εντός του μηχανισμού της Ε.Ε. δεν είναι απλά πυροτεχνήματα για δημόσια κατανάλωση. Οι οικονομικές ανισότητες και οι πολεμικές συρράξεις, εμφύλιες και όχι μόνο, δεν θα σταματήσουν από τη μια ημέρα στην άλλη. Οι οικονομικοί πρόσφυγες και οι αιτούντες άσυλο δεν θα σταματήσουν να στοιβάζονται σε πλοιάρια, ταχύπλοα, φορτηγά, ακόμα και σε containers. Τουλάχιστον, ας προσπαθήσουμε, εμείς οι Ευρωπαίοι του Διαφωτισμού και του Ανθρωπισμού, να φανούμε αντάξιοι των περιστάσεων και της κληρονομιάς μας.