Η συμπίπτουσα με την πανδημία πετρελαϊκή κρίση θα έχει οπωσδήποτε οικονομικά και συνεπώς γεωπολιτικά αποτελέσματα | REUTERS/Angus Mordant/File Photo
Επικαιρότητα

Κορονοϊός και πετρέλαιο: ένα κακό, θανατηφόρο συναπάντημα

Η πτώση της παραγωγής, της τιμής και της ζήτησης πετρελαίου έχει γεωπολιτικές συνέπειες: δημιουργεί ένα εξαιρετικά αβέβαιο μέλλον για πολλές χώρες και πολλούς λαούς που εξαρτώνται από τις εξαγωγές του μαύρου χρυσού». Ο ρόλος της Ρωσίας
Protagon Team

Με την τιμή του πετρελαίου στα 20 δολάρια το βαρέλι (και πιο κάτω ακόμη), με την πτώση της διεθνούς ζήτησης λόγω της πανδημίας και της οικονομικής κρίσης δεδομένη, με τη μείωση της παραγωγής στο 20%, πλανάται πλέον το φάσμα της χρεοκοπίας πετρελαϊκών εταιρειών ή και της εξόντωσης χωρών των οποίων οι οικονομίες βασίζονται στις εξαγωγές του «μαύρου χρυσού».

Πρόκειται για μία άκρως προβληματική κατάσταση, με απροσδιόριστα προς το παρόν γεωπολιτικά αποτελέσματα. Οι αγορές έχουν σοκαριστεί, ο Τραμπ και οι Σαουδάραβες είναι αποπροσανατολισμένοι, ο Πούτιν κάνει παιχνίδι, η ύφεση και η αποσταθεροποίηση πλήττουν χώρες σε όλον τον αραβικό κόσμο.

Ολη η Βόρεια Αφρική, η Μέση Ανατολή και ο Περσικός Κόλπος είναι στη δίνη του κυκλώνα, και σε χειρότερη κατάσταση βρίσκονται χώρες όπως το Ιράκ, το Ιράν, η Συρία και ο Λίβανος. Κάποιες από αυτές, μέσα στη νέα φτωχοποίησή τους, φιλοξενούν και εκατομμύρια πρόσφυγες, λέει το Manifesto που επιχειρεί να εξετάσει σφαιρικά το θέμα, σε γεωπολιτικό επίπεδο.

Το ιταλικό Μέσο αναλύει τις επικίνδυνες πολεμικές πιρουέτες του «εκτελεστή λαών» Ερντογάν στο συριακό Κουρδιστάν, αναφέρει το Ιράν ως hot spot του κορονοϊού στην πετρελαϊκή ζώνη, επικεντρώνει στο κλείσιμο «των πηγαδιών αλλά και των διυλιστηρίων» από πλευράς «αρκετών πολυεθνικών εταιρειών» εξαιτίας της αδυναμίας αποθήκευσης της παραγωγής. Προφητεύει κάτι ακόμη πιο δυσοίωνο: «Οταν τελειώσει η κρίση του κορονοϊού, ενδέχεται να συμβεί και το αντίθετο, δηλαδή να μην υπάρχει αρκετό πετρέλαιο στις αγορές».

Υπογραμμίζει ότι ο «πόλεμος του πετρελαίου» προκλήθηκε «από τη μεγάλη άρνηση της Ρωσίας να μειώσει την παραγωγή» σε αυτό το περιβάλλον (μη) ζήτησης, καθώς είναι διατεθειμένη να καλύψει με πολύ αποθεματικό χρήμα τις απώλειες. Ο Τραμπ, γράφει, «αρπάζεται» τώρα από τον Πούτιν για να αυξήσει τις τιμές. Το Manifesto συμπεραίνει ότι «διακυβεύεται η ηγετική θέση στην ενεργειακή αγορά όχι μόνο του πετρελαίου, αλλά και του φυσικού αερίου – τομέας όπου η Ρωσία κυριαρχεί στις προμήθειες στην Ευρώπη, τόσο άμεσα όσο και μέσω της Τουρκίας του Ερντογάν».

Πέρα από το καθαρά πετρελαϊκό πλαίσιο, σε ευρύτερο επίπεδο διακυβεύονται στρατηγικής σημασίας ζητήματα: πώς θα επηρεαστούν οι πολιτικές εξελίξεις σε μια μεγάλη περιοχή, «από τη Μεσόγειο και τη Βόρεια Αφρική μέχρι τη Μέση Ανατολή». Ωστόσο, παρατηρεί, «ακόμα και ο τσάρος θα μπορούσε να ξανασκεφτεί: το παιχνίδι της (πετρελαϊκής) πτώσης, μπορεί να γίνει θανατηφόρο». Πού; Κυρίως σε χώρες όπως η Λιβύη. Σε αυτή τη «στραγγαλισμένη από τον εμφύλιο χώρα» η οποία «μπορεί να υποστεί θανατηφόρα χτυπήματα». Επειδή εκεί «το πετρέλαιο χρηματοδοτεί τα πάντα σχεδόν: από το ψωμί στο τραπέζι των απλών ανθρώπων μέχρι τον εκβιασμό των ανεξέλεγκτων πολιτοφυλακών»…

Ενα τελευταίο σχόλιο αφορά τις ΗΠΑ. «Οι αμερικανικές εταιρίες πετρελαίου από σχιστόλιθο βρίσκονται σε κώμα. Ανέβηκαν το 2008, επένδυσαν στην καινοτομία, αλλά χρεώθηκαν. Τώρα δεν ξέρουν πώς να εξοφλήσουν τα χρέη τους, οι τίτλοι τους σχεδόν ισοδυναμούν με σκουπίδια». Στις ΗΠΑ έχουν ήδη πτωχεύσει δεκάδες εταιρείες του κλάδου, αφού συσσώρευσαν χρέη άνω των 120 δισ. δολαρίων.