Τριπλάσιο ρυθμό ανάπτυξης, 2,2%, για την Ελλάδα το 2024 και διπλάσιο, στο 2,3%, το 2025, από τον μέσο όρο της ευρωζώνης προβλέπει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις εαρινές προβλέψεις της για την οικονομία.
Οπως ανακοίνωσαν οι Βρυξέλλες, την Τετάρτη, μετά την οικονομική στασιμότητα που επικράτησε το 2023, η καλύτερη από την αναμενόμενη ανάπτυξη στις αρχές του 2024 και η συνεχιζόμενη υποχώρηση του πληθωρισμού δημιουργούν το έδαφος για σταδιακή επέκταση της οικονομικής δραστηριότητας στη διάρκεια του χρονικού ορίζοντα των προβλέψεων.
Στις φθινοπωρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προβλεπόταν ανάπτυξη το 2024 κατά 1,0% στην ΕΕ και κατά 0,8% στη ζώνη του ευρώ.
Το 2025, η αύξηση του ΑΕΠ προβλέπεται να επιταχυνθεί σε 1,6% στην ΕΕ και σε 1,4% στη ζώνη του ευρώ.
Ο πληθωρισμός στην ΕΕ (βάσει του εναρμονισμένου δείκτη τιμών καταναλωτή) αναμένεται να υποχωρήσει από 6,4% το 2023 σε 2,7% το 2024 και σε 2,2 % το 2025.
Στη ζώνη του ευρώ, αναμένεται, βάσει των προβολών, να επιβραδυνθεί από 5,4% το 2023 σε 2,5% το 2024 και σε 2,1% το 2025.
Επιτάχυνση της ιδιωτικής κατανάλωσης
Σύμφωνα με την προκαταρκτική εκτίμηση της Eurostat, το ΑΕΠ αυξήθηκε ελαφρά κατά 0,3% τόσο στην ΕΕ όσο και στη ζώνη του ευρώ το πρώτο τρίμηνο του 2024. Η επέκταση αυτή, η οποία είχε ευρεία βάση σε όλα τα κράτη μέλη, σηματοδοτεί το τέλος της παρατεταμένης περιόδου οικονομικής στασιμότητας που ξεκίνησε το τελευταίο τρίμηνο του 2022.
Η αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας κατά το τρέχον και το επόμενο έτος αναμένεται να προέλθει σε μεγάλο βαθμό από τη σταθερή επέκταση της ιδιωτικής κατανάλωσης, καθώς η συνεχιζόμενη αύξηση των πραγματικών μισθών και της απασχόλησης στηρίζει την αύξηση των πραγματικών διαθέσιμων εισοδημάτων.
Ωστόσο, η εντονότερη ροπή προς την αποταμίευση εξακολουθεί να περιορίζει εν μέρει την ιδιωτική κατανάλωση.
Αντίθετα, η αύξηση των επενδύσεων φαίνεται να αποδυναμώνεται. Ως αποτέλεσμα του αρνητικού κύκλου της κατασκευής κατοικιών, αναμένεται να αυξηθεί μόνο σταδιακά. Ενώ οι πιστωτικές συνθήκες αναμένεται να βελτιωθούν στη διάρκεια του χρονικού ορίζοντα των προβλέψεων, οι αγορές αναμένουν τώρα μια ελαφρώς πιο σταδιακή πορεία μείωσης των επιτοκίων σε σύγκριση με τον χειμώνα.
Οι προβλέψεις για την Ελλάδα
Για την Ελλάδα η Κομισιόν βλέπει οριακή αύξηση του ΑΕΠ από 2% το 2023, στο 2,2% το 2024 και 2,3% για το 2025, ενώ για τον πληθωρισμό βλέπει αποκλιμάκωση στο 2,7% εφέτος και στο 2% το 2025.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο ο πληθωρισμός (βάσει του εναρμονισμένου δείκτη τιμών καταναλωτή) συνέχισε την έντονα πτωτική του πορεία από το ανώτατο επίπεδο του 10,6% (σε ετήσια βάση) που καταγράφηκε τον Οκτώβριο του 2022 στη ζώνη του ευρώ. Τον Απρίλιο εφέτος, εκτιμάται ότι υποχώρησε στο 2,4 %, το χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων δύο ετών.
Ξεκινώντας από το χαμηλότερο από το αναμενόμενο επίπεδο που καταγράφηκε τους πρώτους μήνες του τρέχοντος έτους, ο πληθωρισμός προβλέπεται να συνεχίσει να μειώνεται και να επιτύχει τον στόχο ελαφρώς νωρίτερα το 2025 από ό,τι είχε προβλεφθεί στις χειμερινές ενδιάμεσες προβλέψεις. Η μείωση του πληθωρισμού αναμένεται ότι θα οφείλεται κυρίως σε μη ενεργειακά αγαθά και είδη διατροφής, ενώ ο πληθωρισμός στην ενέργεια παρουσιάζει κάποια άνοδο, ο δε πληθωρισμός στις υπηρεσίες μειώνεται μόνο σταδιακά, παράλληλα με τη συγκράτηση των μισθολογικών πιέσεων. Ο πληθωρισμός στο σύνολο της ΕΕ αναμένεται να ακολουθήσει παρόμοια πορεία, αν και θα παραμείνει ελαφρώς υψηλότερος.
Η αγορά εργασίας παραμένει ισχυρή
Παρά την επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας, η οικονομία της ΕΕ δημιούργησε περισσότερες από δύο εκατομμύρια θέσεις εργασίας το 2023, ενώ το τελευταίο τρίμηνο του έτους τα ποσοστά δραστηριότητας και απασχόλησης των ατόμων ηλικίας 20-64 ετών έφθασαν σε νέα υψηλά επίπεδα ρεκόρ 80,1% και 75,5%, αντίστοιχα. Πολλές αγορές εργασίας σε ολόκληρη την ΕΕ εξακολουθούν να χαρακτηρίζονται από στενότητα. Τον Μάρτιο, το ποσοστό ανεργίας στην ΕΕ υποχώρησε στο ιστορικά χαμηλό επίπεδο του 6,0 %. Αυτές οι καλές επιδόσεις της αγοράς εργασίας οφείλονται τόσο στην ισχυρή προσφορά εργασίας –που υποστηρίζεται, μεταξύ άλλων παραγόντων, από τη μετανάστευση– όσο και στη ζήτηση εργατικού δυναμικού.
Η αύξηση της απασχόλησης στην ΕΕ αναμένεται, βάσει των προβολών, να επιβραδυνθεί σε 0,6 % εφέτος και στη συνέχεια να μετριαστεί περαιτέρω σε 0,4% το 2025. Το ποσοστό ανεργίας στην ΕΕ αναμένεται να παραμείνει σε γενικές γραμμές σταθερό γύρω από το ιστορικά χαμηλό του επίπεδο.
Συμβαδίζοντας με την αναμενόμενη συνεχιζόμενη αποκλιμάκωση του πληθωρισμού, η αύξηση των ονομαστικών μισθών στην ΕΕ άρχισε να επιβραδύνεται αφού κορυφώθηκε στο 5,8% το 2023. Στο μέλλον, αναμένεται να επιβραδυνθεί περαιτέρω.
Μετά από τη σημαντική μείωση που εμφάνισε το δημοσιονομικό έλλειμμα της ΕΕ το 2021 και το 2022, η μείωσή του σταμάτησε το 2023 καθώς η οικονομική δραστηριότητα εξασθένησε. Αναμένεται, βάσει των προβολών, να αρχίσει να υποχωρεί ξανά το 2024 (3,0%) και το 2025 (2,9%). ιδίως χάρη στη σταδιακή κατάργηση των μέτρων στήριξης στον τομέα της ενέργειας.
Εν μέσω υψηλότερου κόστους εξυπηρέτησης του χρέους και χαμηλότερης αύξησης του ονομαστικού ΑΕΠ, ο δείκτης χρέους προς το ΑΕΠ στην ΕΕ αναμένεται να σταθεροποιηθεί εφέτος στο 82,9 % και εν συνεχεία να αυξηθεί κατά περίπου 0,4 εκατοστιαίες μονάδες το 2025.
Αύξηση της αβεβαιότητας
Τέλος η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επισημαίνει ότι η αβεβαιότητα και οι καθοδικοί κίνδυνοι για τις οικονομικές προοπτικές έχουν αυξηθεί περαιτέρω κατά τους τελευταίους μήνες, κυρίως λόγω της εξέλιξης του παρατεταμένου επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή. Οι ευρύτερες γεωπολιτικές εντάσεις εξακολουθούν επίσης να εγκυμονούν κινδύνους. Επιπλέον, η επιμονή του πληθωρισμού στις ΗΠΑ μπορεί να προκαλέσει περαιτέρω καθυστερήσεις στη μείωση των επιτοκίων στις ΗΠΑ και πέραν αυτών, με αποτέλεσμα κάποια αύξηση της στενότητας στις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές συνθήκες.