Την ανάγκη αναπροσανατολισμού των εθνικών κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ενωσης στην «πράσινη και ψηφιακή οικονομία», η οποία είναι αυτή που θα γεννήσει τις νέες θέσεις εργασίας, υπογράμμισε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Βάλντις Ντομπρόβσκις, «σε συνάντησή του με μικρή ομάδα ευρωπαϊκών media» όπως έγραψε η Corriere della Sera.
Αυτή η μετάβαση στα νέου τύπου επιχειρείν και εργάζεσθαι είναι απαραίτητη ώστε να ξεπεράσουμε το στάδιο της έκτακτης, λόγω κορονοϊού, υποστήριξης των υπαρχουσών θέσεων εργασίας (επιδόματα, κ.λπ.) ή ακόμη και το στάδιο της απώλειας θέσεων εργασίας (απολύσεις και λουκέτα). Μόνο έτσι, λέει η Κομισιόν, θα οδηγηθούμε «σε πιο ενεργές πολιτικές για την αγορά εργασίας», το οποίο είναι και το ζητούμενο.
Από τα παραπάνω συμπεραίνεται ότι οι επιδοτήσεις της κορονοϊκής αεργίας (των lockdown) κάποτε θα τελειώσουν.
Η Κομισιόν βαφτίζει τη στρατηγική της απεμπλοκής από την έκτακτη ύφεση «ευκαιρίες για τους ανέργους» και μέσω του Ντομπρόβσκις δηλώνει ότι, ως προς τη μετάβαση, δεν εξετάζει το θέμα ανά παραγωγικό τομέα ή ανά κλάδο παροχής υπηρεσιών –υφιστάμενα τμήματα της οικονομίας τα οποία μπορεί και να ανακάμπτουνv ήδη–, αλλά ως ολότητα. Τα ευρωπαϊκά κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης θα κατευθυνθούν με αποκλειστικό σκοπό τη μετάβαση στη νέα οικονομία.
Είπε, πολύ χαρακτηριστικά ομολογουμένως, ο Ντομπρόβσκις: «Δεν έχει νόημα να προσπαθήσουμε να διατηρήσουμε την οικονομία του παρελθόντος». Αυτή, συνεπώς, θεωρείται από την Κομισιόν εξ ορισμού θνήσκουσα.
Η μετάβαση δεν θα γίνει, βέβαια, αστραπιαία, από τη μία ημέρα στην άλλη. Ο αντιπρόεδρος ήταν διαφωτιστικός: «Δεν ορίζουμε ημερομηνία, οι καταστάσεις διαφέρουν από τη μια χώρα στην άλλη. Εμείς προτείνουμε τη γενική κατεύθυνση. Μιλάμε για την ανάγκη μετάβασης από την ανεργία που προκαλούν οι κρίσεις σε νέες ευκαιρίες απασχόλησης, μελλοντικά, και σε νέους τομείς».
Με αφορμή την υπενθύμιση ότι το Σύμφωνο Σταθερότητας θα ενεργοποιηθεί εκ νέου από το 2023, ο Ντομπρόβσκις τόνισε ότι οι χώρες που έχουν βαρύ κρατικό χρέος, όπως είναι η Ελλάδα και η Ιταλία (οι οποίες κατονομάστηκαν, σημειωτέον), και, επιπροσθέτως, έχουν πληγεί σημαντικά από την καθίζηση του τουριστικού κλάδου τους, πρέπει να χρησιμοποιήσουν τα λεφτά του Ταμείου για την υπόθεση της μετάβασης, αποφεύγοντας όμως την περαιτέρω επιδείνωση της δημοσιονομικής θέσης τους. Διπλό το στοίχημα, λοιπόν.
Αλλά για τα παραπάνω υπάρχει και διευκρίνιση: «Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να αποσύρουν τις ενισχύσεις απότομα ή πρόωρα. Σε στοχευμένα αλλά προσωρινά μέτρα πρέπει να κατευθύνουν τα λεφτά, εκεί όπου υπάρχει πραγματικά ανάγκη». Επειδή «αύξηση του ελλείμματος δεν ενδείκνυται».
Αμηχανία για τον «κορσέ»
Η ερώτηση για το μέλλον του Συμφώνου Σταθερότητας μάλλον έφερε σε αμηχανία τον αντιπρόεδρο. Η αναμόρφωσή του, πριν από την εκ νέου ισχύ του, το 2023, δεν φαίνεται να υπάρχει στην ατζέντα. Ο Ντομπρόβσκις θεωρεί ότι «υπάρχει ήδη ουσιαστική ευελιξία στους κανόνες» (η αλήθεια είναι ότι ανεστάλησαν προσωρινά εξαιτίας της πανδημίας), αλλά παρατηρεί σωστά ότι το 2023 το πλαίσιο περί δημοσιονομικών κανόνων αναγκαστικά θα υποστεί πίεση και θα… ξεχειλώσει, αφού όλες οι χώρες της Ευρωζώνης θα αντιμετωπίζουν «υψηλότερα επίπεδα ελλείμματος και χρέους», ενώ θα υφίστανται και «διαφορετικές συνθήκες στην αγορά».
Βεβαίως «η κορονοϊκή κρίση προσφέρει μαθήματα», όπως είπε, όμως συμπλήρωσε ότι «στον κατάλληλο χρόνο θα δούμε κατά πόσον έχει αλλάξει ο τόνος της συζήτησης», δηλαδή αν εκάμφθη κάπως η ακαμψία των Βορείων όσον αφορά τον δημοσιονομικό «κορσέ». Η προσωπική του τοποθέτηση δεν αφορούσε την ουσία αλλά τους τύπους: «Οι κανόνες πρέπει να γίνουν απλούστεροι» (η αλήθεια είναι ότι τυγχάνουν… απλούστατοι).
Τα σχέδια για το Ταμείο
Σε ό,τι αφορά το Ταμείο Ανάκαμψης των εθνικών οικονομιών των κρατών-μελών της Ενωσης, ο Ντομπρόβσκις είπε ότι καμία χώρα δεν έχει υποβάλει προς το παρόν τα σχέδιά της για την απορρόφηση των κονδυλίων, «αλλά η υπόθεση προχωρεί και υπάρχει συνεχής διάλογος με τις πρωτεύουσες». Υπενθυμίζεται ότι η σχετική προθεσμία που έχουν οι κυβερνήσεις λήγει στο τέλος του Απριλίου. Βάσει αυτού του χρονοδιαγράμματος θα υπάρξουν εκταμιεύσεις περί τον Ιούλιο.