Όλες οι έρευνες κοινής γνώμης συμπίπτουν σε μια δυσάρεστη διαπίστωση. Οι έλληνες επιχειρηματίες είναι από τους πλέον απαισιόδοξους στην Ευρώπη. Και όχι μόνον σήμερα. Αρνητικό εμφανίζεται το ποσοστό αισιοδοξίας των επιχειρήσεων στην Ελλάδα για τέταρτη συνεχή χρονιά, σύμφωνα με την έρευνα International Business Report (IBR) της Grant Thornton. Συγκεκριμένα, η Ελλάδα με ποσοστό -28% στο δεύτερο τρίμηνο, κατατάσσεται ως ο απόλυτος ουραγός στην αισιοδοξία των επιχειρηματιών παγκοσμίως.
Ως σημαντικότερους παράγοντες της απαισιοδοξίας τους, οι έλληνες επιχειρηματίες αναφέρουν την οικονομική αβεβαιότητα (84%), τους κανονισμούς και τη γραφειοκρατία (66%) και την έλλειψη χρηματοδότησης (40%).
Επίσης ισχυρή επιδείνωση του οικονομικού κλίματος καταγράφεται τον Μάρτιο, καθώς ο Δείκτης Οικονομικού Κλίματος υποχώρησε σε χαμηλότερα επίπεδα. Ταυτόχρονα, αυξήθηκε το ποσοστό των καταναλωτών που δηλώνουν ότι «μόλις τα βγάζουν πέρα».
Αυτή είναι η μία πλευρά της επικαιρότητας, η κραυγαλέα, που κυριαρχεί. Υπάρχει όμως και η άλλη, η αθέατη πλευρά, της αισιοδοξίας. Μέσα στην κατήφεια και την γενική κατάθλιψη που προκαλούν οι δυσμενείς οικονομικές συνθήκες, κάποιοι ξεχωρίζουν. Επιχειρήσεις που αναπτύσσονται παρά την κρίση κυρίως επειδή ξεφεύγουν από την εγχώρια πραγματικότητα και τις επιπτώσεις της κυβερνητικής πολιτικής. Αυτοί που έχουν εξωστρέφεια και μεγαλουργούν επειδή δραστηριοποιούνται στις ξένες αγορές.
Συνήθως δεν είναι εύκολο να εντοπιστούν οι «κερδισμένοι της κρίσης» επειδή οι περισσότεροι δεν προβάλλουν την επιτυχία τους. Όχι από σεμνότητα αλλά επειδή δεν τους χρειάζεται να εμφανίζονται ως επιτυχημένοι. Ορισμένοι μάλιστα αποφεύγουν με κάθε τρόπο αυτού του είδους την προβολή. Φοβούνται ότι τίποτα καλό δεν θα τους φέρει…
Εμείς εντοπίσαμε μερικές αξιοπρόσεκτες περιπτώσεις που πρέπει να προβάλλονται, ακόμα κι αν δεν το επιθυμούν, επειδή είναι θετικά παραδείγματα, χρήσιμα στην κοινωνία. Διαλέξαμε εταιρείες που κινούνται σε εντελώς διαφορετικούς τομείς, άλλες μικρομεσαίες και άλλες μεγαλύτερες, όλες όμως κινούμενες σε ξένες αγορές με εντυπωσιακή επιτυχία.
Ο Ομιλος Olympia του Πάνου Γερμανού
Μία από τις περιπτώσεις που φέρνει η συγκυρία είναι ένας συνήθης ύποπτος! Ο όμιλος του Πάνου Γερμανού, Olympia. H σειρά έξυπνων επιχειρηματικών κινήσεων συνεχίστηκε στην αγορά κινητής τηλεφωνίας στην Πολωνία. Η Play, εταιρεία, του Ομίλου Olympia, αύξησε πέρυσι το μερίδιο αγοράς της σε 28,8%, και αποτελεί πλέον τη Νο1 εταιρία κινητής τηλεφωνίας στην πολωνική αγορά, με 15,2 εκατ. συνδρομητές ενώ το μερίδιο των συνδρομητών συμβολαίου αυξήθηκε στο 62,0%, σε σύγκριση με το 58,0% του 2016. Η προσαρμοσμένη κερδοφορία EBITDA ανήλθε το 2017 σε 550,96 εκατ. ευρώ σημειώνοντας αύξηση της τάξης του 12,9% συγκριτικά με το 2016.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2017 αποτέλεσε χρονιά ορόσημο για την PLAY, καθώς εισήχθη στο Χρηματιστήριο της Βαρσοβίας επιτυγχάνοντας τη μεγαλύτερη δημόσια προσφορά που έγινε ποτέ στη χώρα από ιδιωτική εταιρεία. Η συνολική αξία αυτής της δημόσιας προσφοράς ξεπέρασε το 1 δισ. ευρώ.
Η επόμενη κίνηση της Olympia φαίνεται ότι θα είναι η εξαγορά της πλειοψηφίας των δώδεκα καταστημάτων Media Markt στην Ελλάδα, ενώ διαθέτει και συνεχώς αναπτύσσει τα οικεία πλέον σε όλους μας καταστήματα της αλυσίδας Public.
Οι ψαράδες στις λιμνοθάλασσες
Δεν είναι όμως μόνον εταιρείες πετυχημένων επιχειρηματιών που έχουν εξωστρέφεια. Ο κανόνας έχει την εξαίρεσή του και είναι ο Αλιευτικός Συνεταιρισμός Βιστωνίδας. Είναι ο πιο παλιός συνεταιρισμός λιμνοθαλασσών, καθώς ιδρύθηκε το 1947. Το μεγάλο πρόβλημα των 50 περίπου συνεταιρισμών ψαράδων, είναι ότι η παραγωγή πρέπει να πωληθεί σε διάστημα πέντε, έξη ημερών το πολύ. Αυτό κάνουν αφού το 90% της παραγωγής εξάγεται. Αλιεύουν κέφαλους και αθερίνα, που εξάγονται στην Ιταλία, τσιπούρες, λαβράκια, χέλια και, τα τελευταία δέκα χρόνια, τον μπλε κάβουρα που εξάγεται στην Κίνα, στην Ισπανία, στην Ιταλία.
Το success story της ΔΩΔΩΝΗΣ
Αλλά εξωστρέφεια δεν δείχνουν μόνον οι σημερινοί συνεταιρισμοί, δείχνουν και οι πρώην. Όπως η ΔΩΔΩΝΗ που ιδρύθηκε στα Ιωάννινα το 1963. Τότε ήταν μια μικρή μονάδα παστερίωσης φρέσκου γάλακτος, που εξυπηρετούσε αποκλειστικά τις ανάγκες των κατοίκων των Ιωαννίνων, συλλέγοντας αγελαδινό γάλα από μικρές φάρμες της περιοχής.
Σήμερα, η ιδιωτικοποιημένη ΔΩΔΩΝΗ που ανήκει στην επενδυτική εταιρεία SI Foods Limited, θεωρείται μία από τις κορυφαίες εταιρείες τυροκομικών προϊόντων στην Ελλάδα και ο ηγέτης της αγοράς στις πωλήσεις φέτας ΠΟΠ. Διαθέτει την μεγαλύτερη ζώνη γάλακτος, με παραπάνω από 5.500 παραγωγούς σε 514 χωριά της Ηπείρου και η εξαγωγική δραστηριότητα αποτελεί το 37% του κύκλου εργασιών της. Φέτα Δωδώνη υπάρχει σε πολλές αλυσίδες λιανικής σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Συμμετέχει σε πρόγραμμα ενημέρωσης και προώθησης της ελληνικής φέτας (Feta PDO, Let’s Get Real!) σε ΗΠΑ, Καναδά, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία και Γερμανία.
Γνωρίζετε την PeopleCert;
Αν η φέτα, είναι παραδοσιακό ελληνικό προϊόν, η πιστοποίηση επαγγελματικών δεξιοτήτων και εξετάσεων σε ξένες γλώσσες, δεν είναι. Αυτό είναι όμως το αντικείμενο της PeopleCert που, με βάση την Ελλάδα και όπλο την τεχνολογία, έχει αναδειχθεί σε έναν από τους μεγαλύτερους στον κόσμο οργανισμούς διεξαγωγής εξετάσεων και πιστοποίησης προσώπων. Συνεργάζεται με περισσότερα από 10.000 εξεταστικά κέντρα σε 200 χώρες, παρέχοντας πιστοποιήσεις για επαγγελματικές δεξιότητες σε 500 διαφορετικά γνωστικά πεδία.
Η λίστα των πελατών της περιλαμβάνει οργανισμούς, ιδρύματα και εταιρείες που δύσκολα θα υπέθετε κανείς ότι διαθέτει μια ελληνική επιχείρηση: NASA και CIA στις Ηνωμένες Πολιτείες, υπουργείο Παιδείας και υπουργείο Εσωτερικών στο Ηνωμένο Βασίλειο, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ενώ συνεργάζεται επίσης με τράπεζες και εταιρείες παγκόσμιας εμβέλειας όπως η Deutsche Bank, η IBM, η Moody’s, η Lloyds Bank, η Hewlett-Packard, η JPMorgan, η Citigroup (Citibank), η Credit Suisse, η Barclays, η VISA, η NOKIA, η BP, η HSBC, η Microsoft, η Coca-Cola, η Danone, η DHL, η Ford, πιστοποιώντας τα στελέχη τους.
Η PeopleCert, εκτός από την εξωστρέφεια που την χαρακτηρίζει, είναι και μια πετυχημένη περίπτωση υπέρβασης της κρίσης. Το 2009 ο κύκλος εργασιών της εταιρείας έπεσε στα 9,5 εκατ. ευρώ έναντι 16,5 εκατ. ευρώ το 2008 (-42,4%) και 14,9 εκατ. ευρώ που ήταν το 2007. Απομακρύνθηκε από το «τοξικό» ελληνικό περιβάλλον και δραστηριοποιήθηκε διεθνώς και σήμερα έχει τζίρο περίπου 75 εκατ. ευρώ. Το δυναμικό της εταιρείας εργάζεται στην Αθήνα και είναι περισσότερα από 320 άτομα, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι πτυχιούχοι ελληνικών ή ξένων πανεπιστημίων που επέστρεψαν στην Ελλάδα.
Πρόσφατα δημιούργησαν εκπαιδευτικό κέντρο (coding bootcamp) με ταχύρρυθμα προγράμματα εκπαίδευσης, σε πτυχιούχους ηλικίας 20-50 ετών που προέρχονται από διάφορα επαγγελματικά πεδία ή σπουδές και θέλουν να εκπαιδευτούν ή να επανειδικευτούν σε γλώσσες προγραμματισμού Java ή C#. Το 97% των αποφοίτων των προγραμμάτων έχουν προσληφθεί από εταιρείες που προσφέρουν καλοπληρωμένες θέσεις για όσους γράφουν κώδικα…
Η Mytilineos σε 30 χώρες
Αλλά ακόμα και σε τομείς που συμβόλιζαν την «παλιά» οικονομία, υπάρχουν περιθώρια για διεθνή δραστηριότητα. Από τις πλέον πετυχημένες περιπτώσεις, η Mytilineos έχει αναπτύξει ισχυρή παρουσία, στους τομείς μεταλλουργίας, έργων EPC, ηλεκτρικής ενέργειας και εμπορίας φυσικού αερίου. Αυτός ο Ομιλος Επιχειρήσεων έχει παρουσία στις αγορές της Ευρώπης, Τουρκίας, Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής με δραστηριότητα σε περισσότερες από 30 χώρες και με περισσότερους από 2.900 άμεσους και έμμεσους εργαζόμενους σε Ελλάδα και εξωτερικό και με παρουσία και στις πέντε ηπείρους και στις αγορές της. Η Mytilineos παράγει το 1% του ΑΕΠ της χώρας και έχει το 2% των εξαγωγών της Ελλάδος.
Στον ενεργειακό τομέα (EPC), η Mytilineos δραστηριοποιείται δυναμικά στην ανάληψη μεγάλων έργων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας σε Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Αφρική, με ιδιαίτερη εξειδίκευση στην κατασκευή μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας υψηλής απόδοσης. Είναι μέλος της ελληνικής και ιταλικής αγοράς ενέργειας (χρηματιστήρια ηλεκτρικής ενέργειας) και πραγματοποιεί συναλλαγές με την Αλβανία, την Βόρεια Μακεδονία, Βουλγαρία, Τουρκία, Ουγγαρία και Ρουμανία.
Στον τομέα της βιομηχανικής παραγωγής, η εταιρεία εξυπηρετεί πληθώρα πελατών παγκοσμίως, ενώ εξάγει τα προϊόντα της σε όλο τον κόσμο, διαθέτοντας εμπειρία στη σύνθετη βιομηχανική παραγωγή προστιθέμενης αξίας.
Η έκπληξη στην κλωστοϋφαντουργία
Πέραν όμως από τις ευκαιρίες που προσφέρει στην βαριά βιομηχανία η διεθνής οικονομία, υπάρχει και η παραδοσιακή απασχόληση στην κλωστοϋφαντουργία. Η Sotex, όσο κι αν ακούγεται παράδοξο, κάνει εξαγωγές ελληνικών προϊόντων κλωστοϋφαντουργίας στην Κίνα, τη στιγμή που τα κινέζικα προϊόντα έχουν κατακλύσει την εγχώρια και όχι μόνο αγορά. Μία από τις βασικές αγορές της εταιρείας παραγωγής υφασμάτων διακόσμησης, που εδρεύει στην Καλαμαριά Θεσσαλονίκης, είναι η Κίνα και συγκεκριμένα το Χονγκ Κονγκ.
Το 70% της παραγωγής της, η οποία κατά κύριο λόγο ανατίθεται σε πέντε βιοτεχνικές μονάδες της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, εξάγεται σε Άπω και Μέση Ανατολή, στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ.
Πρόκειται για τη σειρά Haks, υψηλών ποιοτικών δεδομένων, που απευθύνεται σε πελάτες οικονομικά εύρωστους ενώ ο τζίρος που προέρχεται από την Ελλάδα αφορά μόνο ξενοδοχειακό εξοπλισμό.