Σε εξέλιξη βρίσκεται η προκαταρκτική εξέταση της Υποδιεύθυνσης Προστασίας Ανηλίκων της Ασφάλειας Αττικής για την υπόθεση των καταγγελιών στην «Κιβωτό του Κόσμου», κατόπιν εντολής του εισαγγελέα (τη σχετική αναφορά έκανε στον εισαγγελέα ο «Συνήγορος του Πολίτη»).
Σύμφωνα με την ΕΛΑΣ, έως τώρα έχει καταθέσει στην Υποδιεύθυνση Προστασίας Ανηλίκων ένας 19χρονος (πρώην φιλοξενούμενος σε δομή της «Κιβωτού»), ο οποίος υποστηρίζει ότι το 2020 έπεσε θύμα ασέλγειας και κακοποίησης από άτομο της δομής. Σύμφωνα πάντα με την καταγγελία του, η κακοποίησή του συνεχίστηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Πληροφορίες κάνουν λόγο για ακόμη δύο καταγγελίες, ενός ενήλικου σήμερα και ενός ανήλικου, για ανάλογα περιστατικά σε δομές της «Κιβωτού του Κόσμου».
Μέσα στις επόμενες ημέρες αναμένεται να κληθούν για κατάθεση τόσο ο 19χρονος που πήγε την Τετάρτη στην Υποδιεύθυνση Προστασίας Ανηλίκων και κατήγγειλε την κακοποίησή του, όσο και άλλα τέσσερα άτομα που φέρονται να φιλοξενούνταν στην ίδια δομή με τον καταγγέλλοντα.
Οι καταγγελίες
Ο 19χρονος φέρεται να έχει περιγράψει περιστατικά άγριας κακοποίησης μέσα στη δομή, κάνοντας λόγο μέχρι για ξυλοδαρμούς φιλοξενούμενων από άτομα που τους χτυπούσαν με σίδερο στα καλάμια των ποδιών τους!
Σύμφωνα πάντα με τον 19χρονο, αυτός που έδινε τις εντολές για τους ξυλοδαρμούς, είναι ο άνδρας που ασέλγησε σε βάρος του.
«Μας έβαζαν τιμωρία για το παραμικρό», περιγράφει στην «Καθημερινή» ένας από τους καταγγέλλοντες.
Οι λόγοι για τις τιμωρίες –απομόνωση από τους υπόλοιπους, κουβάλημα, αποκλεισμός από δραστηριότητες– ήταν συνεχείς. «Αν αντιμιλούσες, αν νευρίαζες κάποιον υπεύθυνο, αν σου ξέφευγε βρισιά, αν δεν έκανες τα μαθήματα, αν πονούσε η μέση σου και δεν μπορούσες να δουλέψεις». Από τα 14 του, όταν πήγε στη δομή στον Κολωνό, οι δουλειές ήταν καθημερινές. Καθάριζαν αποθήκες και τουαλέτες, μετέφεραν ψυγεία, έπλεναν, τακτοποιούσαν τρόφιμα και τους άλλαζαν τις ετικέτες, όπως λέει ότι τους ζητούσαν, για να μη φαίνεται ότι κάποια προϊόντα που δώριζαν σε ανθρώπους που είχαν ανάγκη, ήταν ληγμένα.
Ενα καλοκαίρι, σύμφωνα με όσα λέει ο 27χρονος, παρέμεινε επί τρεις μήνες μαζί με άλλα παιδιά κλεισμένος για τιμωρία σε ένα σπίτι στη Λεωφ. Αλεξάνδρας. Μαζί τους ήταν ένας παιδαγωγός – οι παιδαγωγοί λέει πως συχνά δεν είχαν εμπειρία με παιδιά, ήταν υδραυλικοί ή ηλεκτρολόγοι. Εβγαιναν μόνο για δουλειά σε ένα χωράφι σε περιοχή της Αττικής. «Τα χέρια μας είχαν γεμίσει φουσκάλες – δεν μας λυπόντουσαν, μας έδιναν μόνο 5 λεπτά διάλειμμα», υποστηρίζει,
«Μας κλείδωναν για μήνες, δεν μας τάιζαν, μας έβαζαν τιμωρία στον τοίχο με το ένα πόδι ψηλά», λέει κοπέλα που πέρασε έξι χρόνια στην «Κιβωτό» στη Χίο.
Στα 7 της, όταν πρωτοπήγε στη δομή, εκείνη και άλλα παιδιά έπρεπε να μαζεύουν κουκουνάρια στα χωράφια. «Δεν τους νοιάζει η ηλικία, δουλεύαμε μες στον ήλιο. Μας έδιναν 2 ευρώ τη μέρα και για να φάμε παίρναμε άδεια».
Η 20χρονη Σοφία (τα στοιχεία της είναι στη διάθεση της εφημερίδας, όπως και των υπολοίπων) παρουσιάζει επίσης μια δύσκολη καθημερινότητα. «Μας έλεγαν ότι οι δουλειές είναι υποχρέωσή μας», λέει στην «Κ». Εζησε σε δομή στην Ηπειρο από τα 12 μέχρι τα 18 της χρόνια. Οσον αφορά τις τιμωρίες, η Σοφία, η οποία επίσης τονίζει ότι ήταν δύσκολο και οξύθυμο παιδί, ήταν συνεχείς, περιλάμβαναν την απομόνωση και μπορούσαν να διαρκέσουν ακόμη και μήνες. Οπως ένα καλοκαίρι που εκείνη και άλλες τέσσερις «τιμωρημένες» επιτρεπόταν, όπως λέει, να βγαίνουν από το δωμάτιό τους μόνο για να καθαρίζουν την κουζίνα και να βοηθούν τη μαγείρισσα. Διάλειμμα τους δινόταν μόνο για τουαλέτα.
«Στις επισκέψεις των δημοσιογράφων οι υπεύθυνοι μας έλεγαν τι να λέμε», δηλώνει ο 27χρονος από τη δομή του Κολωνού. «Αν δεν λέγαμε στους δημοσιογράφους ψέματα, ότι περνάμε καλά δηλαδή, μας τιμωρούσαν», αναφέρει και η κοπέλα από τη δομή της Χίου.
Τα κινητά, ως επί το πλείστον, απαγορεύονταν στις δομές κι έτσι ήταν δύσκολη η επικοινωνία με τους συγγενείς. Ο 27χρονος καταγγέλλει στην «Κ» πως όταν βγήκε από τη δομή, η μητέρα και η αδερφή του τού είπαν πως ζητούσαν να του μιλήσουν αλλά από την «Κιβωτό» τους απαντούσαν ότι ήταν διακοπές ή δεν ήθελε να τους μιλήσει.
Κάτι αντίστοιχο καταγγέλλει και η Σοφία, που αναφέρει ότι δεν της επιτρέπουν να μιλήσει με τον αδελφό της, ο οποίος είναι ακόμη σε ίδρυμα στην Ηπειρο, γιατί λένε πως η ίδια αποτελεί κακή επιρροή, κάτι που αφότου έφυγε από τη δομή ισχυρίζεται ότι διαδίδουν και στα υπόλοιπα παιδιά. Και οι δύο δηλώνουν πως αφότου ενηλικιώθηκαν, η «Κιβωτός» τους είπε ότι θα τους στηρίξει να βρουν σπίτι μόνοι τους. Στη Σοφία δεν έδωσαν τίποτα και ένα μήνα μετά την απέλυσαν –δούλευε στη δομή ως καθαρίστρια με σύμβαση–, δεν τη βοήθησαν ούτε όταν έμεινε άστεγη. Την ίδια αντιμετώπιση λέει ότι είχε και ο 27χρονος, δεν του παρείχαν τίποτα.
Αν δεν υπάκουαν τους παιδαγωγούς και τους υπευθύνους, ισχυρίζεται η κοπέλα από τη Χίο, τους χτυπούσαν, ενώ ο 27χρονος υποστηρίζει ότι παιδαγωγός του είχε ρίξει γροθιά επειδή αντιμίλησε.
Οταν ήταν τιμωρία στη Λεωφ. Αλεξάνδρας, ένας όπως λέει υψηλά ιστάμενος εργαζόμενος, πήγε στο δωμάτιο όπου βρισκόταν σε απομόνωση. «Ξάπλωσε δίπλα μου, στο κρεβάτι», θυμάται. «Του είπα “τι κάνεις;” Με άγγιξε στα γεννητικά όργανα και μου είπε, “θα σ’ αρέσει” – του έριξα χαστούκι κι έφυγε». Μίλησε σε έναν φίλο του, που είχε βιώσει κάτι αντίστοιχο, αλλά φοβήθηκαν να το καταγγείλουν. «Την προηγούμενη χρονιά από το περιστατικό, βρισκόμασταν στην κατασκήνωση στη Ραφήνα και ο βοηθός του ομαδάρχη είχε κατηγορήσει τον ίδιο άνθρωπο» για ασέλγεια. Τον έβγαλαν τρελό, λέει ο 27χρονος».
Και σε άλλες δομές
Δημοσιογραφικές πληροφορίες που μένει να επιβεβαιωθούν, μιλούν για σειρά καταγγελιών που αφορούν ανάλογα περιστατικά σε δομές «Κιβωτού του Κόσμου» σε Αθήνα, Πειραιά, Χίο, Πωγωνιανή Ιωαννίνων, Βόλο και Καλαμάτα.
Οι έγγραφες αναφορές – καταγγελίες απεστάλησαν από τον «Συνήγορο του Πολίτη» στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών, η οποία με τη σειρά της έδωσε εντολή προκαταρκτικής έρευνας από την υποδιεύθυνση Προστασίας Ανηλίκων της Ασφάλειας Αττικής.
Πρώτη αντίδραση από τον π. Αντώνιο
Στην πρώτη δημόσια αντίδρασή του, ο ίδιος ο πατέρας Αντώνιος της «Κιβωτού του Κόσμου» υποστήριξε πως δεν έχει συμβεί κάτι.
«Είναι πάρα πολύ λυπηρό, εμείς που κάνουμε αυτή τη δουλειά, αυτά τα παιδιά δεν πρόκειται να συγχωρέσουν ότι εμείς είμαστε στη ζωή τους και όχι οι γονείς τους. Προφανώς εννοείται… Λέτε να το ξέραμε και να μιλούσαμε τώρα έτσι;» διερωτήθηκε σε δηλώσεις του στον Αlpha.
«Εχουμε αφιερώσει τη ζωή μας 25 ολόκληρα χρόνια στο παιδί που είναι σε ανάγκη και κίνδυνο. Οσον αφορά στη συγκεκριμένη υπόθεση, το μάθαμε μέσα από ένα δημοσίευμα και τίποτα άλλο δεν γνωρίζω», είπε αρχικά.
«Αυτό όμως που μπορώ να σας πω είναι το εξής: Σε πολλές συνεντεύξεις μας το έχω αναφέρει. Εμείς έχουμε και φιλοξενούμε παιδιά τα οποία δεν είναι τα συνηθισμένα παιδιά που ξέρουμε. Είναι παιδιά από παραβατικές οικογένειες, παιδιά μεγάλα σε ηλικία, παιδιά που δεν ήξεραν από όρια, παιδιά που θέλουν να παραβατούν. Στόχος της Κιβωτού του Κόσμου με όλο το επιστημονικό της προσωπικό πρωτίστως είναι να θεραπεύσουμε το τραύμα. Το τραύμα της ψυχής αυτών των παιδιών, δηλαδή την απώλεια του φυσικού τους γονιού.
»Αυτά τα παιδιά δεν πρόκειται να συγχωρέσουν ακριβώς αυτό, ότι εμείς είμαστε στη ζωή τους και όχι ο γονιός τους», ήταν η χαρακτηριστική του αναφορά.
«Στον Κολωνό μαζί με τους παιδαγωγούς είναι 30 άτομα. Μιλήσαμε, τους μαζέψαμε και υποπτευόμαστε κι εμείς κάποια περιστατικά. Εννοείται ότι μεταξύ μας συζητήσαμε και καθίσαμε όλοι μαζί. Δεν έχει συμβεί κάτι», υποστήριξε για να συμπληρώσει:
«Μιλάμε για ένα παιδαγωγό, περιμένουμε τα αποτελέσματα. Έχω ενημερωθεί για το ποιος είναι και απομακρύνθηκε από την πρώτη μέρα. Έγινε κουβέντα μαζί του αλλά ήταν πολύ εριστικός και δεν έκανε για τη δουλειά. Σύμφωνα με το διευθυντή του καταστήματος αποφάσισαν μετά από περιστατικό με μια κλοπή. Θεωρήσαμε ότι ίσως και να έχει σχέση γι αυτό και απομακρύνθηκε.
»Εννοείται ότι δεν περνάει από το μυαλό μου για ποιον μιλούν στον Κολωνό. Ψάξαμε να βρούμε τον άνθρωπο που έγραψε την αρχική καταγγελία για να μάθουμε περισσότερες πληροφορίες. Εμείς ζητάμε από τους εθελοντές ποινικό μητρώο και τους εκπαιδεύουμε».
Ερωτηθείς αν γνωρίζει ποια είναι τα παιδιά που προχώρησαν στις καταγγελίες κατά της «Κιβωτού», απάντησε λέγοντας: «Πάει το μυαλό μου σε κάποια από τα παιδιά που ενηλικιώθηκαν και έφυγαν. Βάσει των στοιχείων».
Οσοι λένε ότι γνώριζαν, κακώς δεν μίλησαν νωρίτερα, παρατήρησε από την πλευρά της, η υφυπουργός Κοινωνικών Υποθέσων, Δόμνα Μιχαηλίδου, μιλώντας στην τηλεόραση του ΑΝΤ1.
«Εφόσον γνώριζαν, έπρεπε να μιλήσουν», είπε τονίζοντας ότι υπάρχει 24ωρη γραμμή καταγγελιών για περιστατικά παιδικής κακοποίησης.
Οπως σημείωσε η κυρία Μιχαηλίδου, «δεν υπήρξε επίσημη καταγγελία για την “Κιβωτό του Κόσμου”. Η μόνη καταγγελία που γνωρίζουμε είναι εκείνη που έχει προωθήσει στις Αρχές ο “Συνήγορος του Πολίτη”».