Ακόμα και για μια μυστικοπαθή, όσον αφορά στις κρατικές της υποθέσεις, χώρα όπως η Κίνα, η για σχεδόν ένα μήνα απουσία του υπουργού Εξωτερικών της από τη δημόσια σφαίρα, προκαλεί ανησυχία. Ο 57χρονος Τσιν Γκανγκ δεν έχει εμφανιστεί δημόσια για 23 συναπτές ημέρες – οι τελευταίες υποχρεώσεις του που αναφέρθηκαν ήταν στις 25 Ιουνίου, σύμφωνα με ρεπορτάζ του BBC.
Διορισμένος στη θέση του τον περασμένο Δεκέμβριο, ο Τσιν Γκανγκ θεωρούνταν έμπιστος βοηθός του κινέζου προέδρου Σι Τζινπίνγκ. Ως ένα από τα πιο προβεβλημένα πρόσωπα της κινεζικής κυβέρνησης, η παρατεταμένη απουσία του δεν έχει συζητηθεί εντόνως μόνο από διπλωμάτες και κινέζους παρατηρητές, αλλά και από απλούς πολίτες.
Ερωτηθείς τη Δευτέρα σχετικά με το πού βρίσκεται ο υπουργός, η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, Μάο Νινγκ, είπε ότι δεν είχε πληροφορίες να δώσει. Κάτω από το σε μεγάλο βαθμό αδιαφανές σύστημα της Κίνας, μια απότομη εξαφάνιση αξιωματούχων υψηλού προφίλ θα μπορούσε να είναι ένδειξη μπελάδων. Η κενή απάντηση της Μάο οδήγησε σε μια νέα έξαρση τις ήδη πυρετώδεις εικασίες για την απουσία του Τσιν Γανγκ, προκαλώντας βαθύτερες υποψίες.
«Δεν ξέρει πώς να απαντήσει;» σχολίασε ένας χρήστης κάτω από ένα βίντεο κλιπ της απάντησης της εκπροσώπου στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης Weibo – την κινεζική πλατφόρμα που μοιάζει με το Twitter. «Η απάντησή της είναι αρκετά ανησυχητική», αναφέρει ένα άλλο σχόλιο.
Δεν είναι ασυνήθιστο για πρόσωπα υψηλού προφίλ στην Κίνα να εξαφανίζονται για μεγάλα χρονικά διαστήματα, χωρίς πολλές αρχικές εξηγήσεις – για να εμφανιστούν αργότερα ως αντικείμενα ποινικής έρευνας. Από την άλλη, μπορεί να εξαφανιστούν, και στη συνέχεια να επανεμφανιστούν χωρίς καμία εξήγηση σχετικά με την αποχή τους από τα φώτα της δημοσιότητας.
Ο ίδιος ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ εξαφανίστηκε από την κοινή θέα για ένα δεκαπενθήμερο λίγο πριν γίνει ηγέτης της Κίνας το 2012, προκαλώντας φήμες τόσο για την υγεία του, όσο και για πιθανά παιχνίδια εξουσίας στο παρασκήνιο, εντός του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος.
Ο Τσιν είναι ένας από τους πιο υψηλόβαθμους αξιωματούχους του κόμματος που έχουν λείψει για τόσο μεγάλο διάστημα. Την περασμένη εβδομάδα, το υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε ότι δεν θα συμμετείχε σε διεθνή διάσκεψη στην Ινδονησία, επικαλούμενο λόγους υγείας.
Αλλά αυτή η γραμμή περί «λόγων υγείας» έμεινε έξω από την επίσημη ανακοίνωση που εμφανίστηκε στον ιστότοπο του υπουργείου. Ως αποτέλεσμα, ο προκάτοχος του Τσιν, διευθυντής τώρα του Γραφείου της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚ Κίνας, Γουάνγκ Γι, πήρε τη θέση του στη συνάντηση.
Οι συνομιλίες μεταξύ του κινέζου υπουργού Εξωτερικών και του επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ενωσης, Ζοζέ Μπορέλ αναβλήθηκαν επίσης πριν από δύο εβδομάδες, καθώς η Κίνα ενημέρωσε την Ε.Ε. ότι οι ημερομηνίες δεν ήταν πλέον διαθέσιμες, χωρίς περαιτέρω εξηγήσεις. Η ενημέρωση έγινε μόλις δύο ημέρες πριν την άφιξη του Μπορέλ στο Πεκίνο.
Τη Δευτέρα, ο Τσιν έλειπε και πάλι από τη συνάντηση του προέδρου Σι με τον πρώην πρόεδρο των Φιλιππίνων, Ροντρίγκο Ντουτέρτε. Τα πλάνα των κινεζικών κρατικών μέσων ενημέρωσης δείχνουν ότι ο Γουάνγκ Γι και αρκετοί άλλοι ανώτεροι αξιωματούχοι του υπουργείου Εξωτερικών ήταν παρόντες.
Το κενό πληροφοριών επιτείνει τις εικασίες. Τις τελευταίες επτά ημέρες, η μεγαλύτερη μηχανή αναζήτησης της Κίνας, Baidu, γνώρισε μια δραστική αύξηση στις αναζητήσεις για το όνομα του Τσιν. Σύμφωνα με το Baidu Index, η αναζήτηση για το λήμμα «Τσιν Γκανγκ» αυξήθηκε κατά περισσότερο από 5.000% μέσα σε μια εβδομάδα, και το όνομά του αναζητείται πολύ περισσότερο από μερικές από τις μεγαλύτερες διασημότητες της χώρας.
Μια από τις πιο ευρέως κοινοποιημένες θεωρίες στο Διαδίκτυο είναι ότι ο Τσιν είναι αντικείμενο έρευνας για μια υποτιθέμενη εξωσυζυγική σχέση του με κινέζα δημοσιογράφο. Οταν ρωτήθηκε για τη φήμη τη Δευτέρα, η Μάο είπε: «Δεν γνωρίζω τίποτα για το θέμα». Οπως ήταν αναμενόμενο, η δήλωση δεν έκανε απολύτως τίποτα για να καταλαγιάσει τη διαδικτιακή φλυαρία.
«Οι άνθρωποι ενδιαφέρονται για την ιστορία επειδή είναι περίεργοι για τυχόν μυστικά στο “μαύρο κουτί”», λέει ο Γου Τσιάνγκ, πολιτικός σχολιαστής με έδρα το Πεκίνο. «Η εξαφάνισή του έχει αναδείξει την ευθραυστότητα του συστήματος διπλωματίας, και του συστήματος λήψης αποφάσεων της χώρας σε υψηλό επίπεδο».
Παρότι γνωστός ως σκληρός διπλωμάτης στο παρελθόν, ο Τσιν θεωρείται ότι έχει αποστασιοποιηθεί από το στυλ της διπλωματίας του «λύκου–πολεμιστή» που ακολούθησε η Κίνα τα τελευταία χρόνια. Η άνοδος του μέχρι τη θέση του υπουργού Εξωτερικών δεν ήταν τίποτα λιγότερο από μετεωρική. Είναι ένας από τους νεότερους διορισμένους στη θέση, στην ιστορία της χώρας.
Μετά από λιγότερο από δύο χρόνια στη θέση του πρεσβευτή στις ΗΠΑ, διορίστηκε υπουργός Εξωτερικών της Κίνας τον Δεκέμβριο του 2022. Πριν από αυτό ήταν εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, και είχε βοηθήσει στην οργάνωση των ταξιδιών του προέδρου Σι στο εξωτερικό – ταξίδια που του έδωσαν την ευκαιρία να συνεργαστεί στενά με τον ηγέτη της Κίνας και, κατά πάσα πιθανότητα, να τον εντυπωσιάσει.
Δεδομένης της αδιαφάνειας του πολιτικού συστήματος της Κίνας, είναι δύσκολο να πει κανείς εάν ο Τσιν αντιμετωπίζει πραγματικά προβλήματα, ή αν θα μπορούσε να εμφανιστεί ξανά μπροστά στο κοινό σύντομα, λέει ο Ιαν Τσονγκ, από το Εθνικό Πανεπιστήμιο της Σιγκαπούρης.
Αλλά το γεγονός ότι οι φήμες για έναν τόσο υψηλόβαθμο αξιωματούχο συζητούνται στο κινεζικό διαδίκτυο χωρίς πλήρη λογοκρισία, είναι αρκετά ασυνήθιστο, επισημαίνει. «Η απουσία λογοκρισίας κάνει τους ανθρώπους να αναρωτιούνται αν υπάρχει αλήθεια στις φήμες περί μάχης εξουσίας, διαφθοράς, κατάχρησης εξουσίας και θέσεων, ή ρομαντικές σχέσεις».