Εκατοντάδες ακτιβιστές έχει προσωρινά φυλακίσει, εξορίσει ή θέσει σε κατ’οίκον περιορισμό η Κίνα, ενόψει της 30ής επετείου της σφαγής στην πλατεία Τιενανμέν, που σημειώθηκε στις 4 Ιουνίου 1989.
Κάθε χρόνο, τον Μάιο, η κινεζική κυβέρνηση παίρνει μέτρα για να αποτρέψει την οποιαδήποτε εκδήλωση διαμαρτυρίας και μνήμης για την μαύρη επέτειο, απαγορεύοντας ακόμα και στους συγγενείς των περισσότερων από 10.000 θυμάτων, να θρηνήσουν δημόσια τους νεκρούς τους.
«Η φετινή επιχείρηση συνεχίζει μία προσπάθεια 30 ετών της κινεζικής κυβέρνησης να σβήσει οποιοδήποτε ίχνος και μνήμη της σφαγής της 3-4 Ιουνίου 1989 και να ξαναγράψει την ιστορία», λέει σε ανακοίνωσή της η οργάνωση Προασπιστές των Κινεζικών Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (CHRD), μία ομάδα ακτιβιστών που εδρεύει στην Αμερική.
Από ό,τι λέει ο εκπρόσωπος του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Γιάκιου Γουάνγκ, φέτος φαίνεται ότι η κατάσταση χειροτέρεψε, καθώς πολλοί ακτιβιστές που άλλες χρονιές θα δέχονταν μόνο λεκτικές απειλές, αυτή τη φορά εξορίστηκαν σε χωριά ή απομακρύνθηκαν σε άγνωστα μέρη από την αστυνομία.
«Ελπίζω ότι θα απελευθερωθούν μόλις περάσει η επέτειος», λέει στην Guardian.
Σύμφωνα με οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι κινεζικές Αρχές πρόσφατα ανάγκασαν τον ακτιβιστή Χου Τζία σε «διακοπές» στην εξορία, σε μία πόλη 300 χλμ από το σπίτι του στο Πεκίνο. Επίσης, έθεσαν σε κατ’οίκον περιορισμό ή περιόρισαν τις μετακινήσεις και την επικοινωνία πολλών μελών της οργάνωσης «Μητέρες της Τιενανμέν», ανάμεσά τους και γυναίκες 80 ετών και άνω, τα παιδιά των οποίων σκοτώθηκαν το ’89.
Το ιδρυτικό μέλος της ομάδας, η 82χρονη Ντινγκ Ζιλίν, που ο γιος της σκοτώθηκε από τον στρατό, το 1989, αναγκάστηκε να ταξιδέψει 900 χλμ μακριά από το σπίτι της, στην επαρχία Τζιανγκσού, στις 20 Μαΐου.
Οκτώ ημέρες αργότερα, πολλοί καλλιτέχνες, που βρίσκονταν σε περιοδεία «εθνικής συνείδησης» εξαφανίστηκαν κοντά στη Ναντζίνγκ και υπάρχουν φόβοι ότι συνελήφθησαν, σύμφωνα με τη σύζυγο ενός από τους καλλιτέχνες.
Στις 16 Μαΐου, συνελήφθη ένας άλλος γνωστός ακτιβιστής στο Ανούι και η αστυνομία δεν ενημέρωσε την οικογένειά του για μία εβδομάδα.
Την επόμενη ημέρα, συνελήφθη ένας ανεξάρτητος κινηματογραφιστής, ο Ντενγκ Τσουανμπίν, επειδή πόσταρε στο Twitter τη φωτογραφία μιας φιάλης αλκοόλ μάρκας «Οκτώ έξι τέσσερα». Πρόκειται για μία μάρκα που άρχισε να παράγει μία ομάδα ακτιβιστών, με την ονομασία να παραπέμπει στη σφαγή της Τιενανμέν, η οποία στην Κίνα είναι γνωστή ως 6/4 (από την ημερομηνία 4 Ιουνίου).
Μέλη της ομάδας που σχεδίασαν τα μπουκάλια, φυλακίστηκαν για τρεισήμισι χρόνια, τον Απρίλιο.
«Τριάντα χρόνια μετά την σφαγή της Τιενανμέν, οι κινεζικές Αρχές δεν έχουν αναγνωρίσει τη θηριωδία ούτε έχουν αποδώσει δικαιοσύνη στα θύματα και τις οικογένειές τους», λέει ο Γουάνγκ.
«Οι ακτιβιστές όμως έχουν πεισμώσει ακόμα περισσότερο στον αγώνα τους για ανθρώπινα δικαιώματα».
Η κυβέρνηση, ειδικά μετά την άνοδο του σκληροπυρηνικού Σι Τζινπίνγκ στην εξουσία, το 2012, έχει σκληρύνει τη στάση της. Περισσότερες από 3.200 λέξεις κλειδιά, που αφορούν τη σφαγή, λογοκρίνονται στο Ιντερνετ από τις Αρχές, καθώς και χιλιάδες σχετικές φωτογραφίες.
Την Τρίτη, οι Αρχές μπλόκαραν όλες τις σελίδες ζωντανής αναμετάδοσης, «λόγω τεχνικών προβλημάτων».
Η Ροζάν Ράιφ, διευθύντρια Ανατολικής Ασίας της Διεθνούς Αμνηστίας, κάλεσε την κυβέρνηση να επιτρέψει στους ανθρώπους να οργανώσουν εκδηλώσεις μνήμης και να γίνει μία ανοιχτή και ανεξάρτητη έρευνα των γεγονότων. «Ο χρόνος τελειώνει για τους ηλικιωμένους γονείς των παιδιών που σκοτώθηκαν, οι οποίοι αποζητούν αλήθεια και δικαιοσύνη».
