Το ουκρανικό κοινοβούλιο ενέκρινε την Πέμπτη, σε πρώτη ανάγνωση, πρόταση νόμου που απαγορεύει την Ορθόδοξη Εκκλησία που εξαρτάται από το Πατριαρχείο της Μόσχας, το οποίο υποστηρίζει τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
«Είναι μία ιστορική απόφαση», έγραψε στο Facebook η βουλευτής Ινα Σοφσούν.
Σύμφωνα με έναν άλλον βουλευτή, τον Γιάροσλαβ Zελεζνιάκ, η πρόταση νόμου εγκρίθηκε από 267 βουλευτές, πολύ περισσότερους από την απαιτούμενη πλειοψηφία των 226 ψήφων.
Το κείμενο απαγορεύει κάθε δραστηριότητα «θρησκευτικών οργανώσεων» που συνδέονται με «τη χώρα που πραγματοποιεί την ένοπλη επίθεση εναντίον της Ουκρανίας».
Το 2018, η ουκρανική ορθόδοξη Εκκλησία ανεξαρτητοποιήθηκε από το Πατριαρχείο της Μόσχας, αλλά μία φράξια της παρέμεινε πιστή στη ρωσική εκκλησία.
Σύμφωνα με δημοσκόπηση που διενεργήθηκε τον Ιούλιο του 2022 από το Διεθνές Ινστιτούτο Κοινωνιολογίας του Κιέβου, το 54% των Ουκρανών ταυτίζονταν με την ανεξάρτητη Εκκλησία και μόνο το 4% με εκείνην που υπόκειτο στο ρωσικό Πατριαρχείο, έναντι 42% και 18% αντίστοιχα το προηγούμενο έτος.
Εξάλλου, το 66% των Ουκρανών τάσσονταν υπέρ της απαγόρευσης της Εκκλησίας που είναι πιστή στη Μόσχα, σύμφωνα με δημοσκόπηση που δημοσιοποιήθηκε τον Ιούνιο του 2023 από τον ίδιο οργανισμό.
Η ορθόδοξη Εκκλησία που συνδέεται με τη Ρωσία είχε ανακοινώσει τον Μάιο του 2022 τη ρήξη των σχέσεών της με τη ρωσική Εκκλησία, ο πατριάρχης της οποίας, ο Κύριλλος, υποστηρίζει την εισβολή. Ομως η ουκρανική κυβέρνηση εκτιμά πως παραμένει ντε φάκτο εξαρτώμενη από τη Μόσχα.
Ετσι, οι ουκρανικές υπηρεσίες ασφαλείας (SBU) κατηγορούν τον μητροπολίτη Παύλο, ηγέτη αυτής της εκκλησίας στην Ουκρανία, ότι «δικαιολόγησε την ένοπλη επίθεση της Ρωσικής Ομοσπονδίας».
Τον Νοέμβριο του 2022, οι ουκρανικές αρχές είχαν πραγματοποιήσει έφοδο στο αρχαιότερο μοναστήρι της χώρας, στο Κίεβο, στη «Λαύρα των Σπηλαίων», με την κατηγορία ότι είναι άντρο ρώσων κατασκόπων.
Ο ηγούμενος του μοναστηριού τέθηκε σε κατ΄οίκον περιορισμό επί πολλούς μήνες και στη συνέχεια φυλακίστηκε για κάποιο διάστημα προτού αφεθεί ελεύθερος με εγγύηση.
Τον Μάρτιο, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι είχε δώσει εντολή για έξωση των 500 περίπου μοναχών που διέμεναν εκεί, και συνάντησε σκληρή αντίσταση από πιστούς που εμπόδιζαν τις δυνάμεις ασφαλείας να εισέλθουν στο μοναστήρι, το οποίο είναι γεμάτο πολύτιμους θησαυρούς.