Με το βλέμμα στραμμένο στη Γαλλία που εδώ και δύο εβδομάδες δοκιμάζεται από το κύμα απεργιών των εργαζομένων στα διυλιστήρια και στην αυριανή γενική απεργία στην Ελλάδα, το οικονομικό επιτελείο και ο επιχειρηματικός κόσμος προβληματίζονται για τις εξελίξεις που θα φέρει τον φετινό χειμώνα το κύμα του πληθωρισμού και της ακρίβειας.
Οπως σημειώνουν μιλώντας στο Protagon πηγές του ΣΕΒ «ασφαλώς η απώλεια της αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών, που οφείλεται κατά κύριο λόγο στην ενεργειακή κρίση, απασχολεί όλες τις επιχειρήσεις». Κι αυτό γιατί είναι προφανές ότι αν δεν στηριχθεί το εισόδημα των εργαζομένων, πέραν της μείωσης της κατανάλωσης, αργά ή γρήγορα θα δημιουργηθούν συνθήκες κοινωνικής έντασης.
«Ομως», συμπληρώνουν, «καμία επιχείρηση δεν μπορεί να καλύψει όλες τις απώλειες καθώς και οι ίδιες οι επιχειρήσεις είναι θύματα του… πληθωρισμού, δηλαδή του υψηλότερου κόστους παραγωγής και λειτουργίας».
Ωστόσο ο προβληματισμός εξακολουθεί να υπάρχει και το κενό που υφίσταται στις συλλογικές διαπραγματεύσεις με τους εργαζόμενους οδηγεί σε μια νέα ανεπίσημη γραμμή από τις εργοδοτικές οργανώσεις το ΣΕΒ που δίνουν την κατεύθυνση στα μέλη τους: «όποιος αντέχει ας δώσει αυξήσεις».
Αυτή την πολιτική φαίνεται ότι υιοθετούν έμπρακτα κλάδοι της οικονομίας οι οποίοι έχουν περάσει στην κερδοφορία με πρώτες τις τράπεζες, τις εταιρίες του κλάδου της ενέργειας, των τροφίμων αλλά και των ξενοδόχων οι οποίοι πρώτοι στην αρχή της τουριστικής σεζόν υπέγραψαν συμβάσεις με αυξήσεις, που βέβαια υπερκάλυψε ο πληθωρισμός.
Στην παρούσα φάση οι επιχειρήσεις που έχουν κέρδη προχωρούν στην καταβολή έκτακτων ενισχύσεων και μπόνους στους εργαζομένους ώστε να αντιμετωπίσουν τα πρόσθετα βάρη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι πρώτος ο οικονομικούς σύμβουλος του πρωθυπουργού Αλέξης Πατέλης, στις αρχές Αυγούστου, είχε δώσει το σήμα στους επιχειρηματίες:
«Αυξήστε τους μισθούς, βελτιώστε τις συνθήκες εργασίας. Δεν είμαστε στο 28% ανεργία είμαστε στο 12%. Δεν είναι μόνο οι αποδοχές, πρέπει και ο εργαζόμενος να αντιμετωπίζεται με σεβασμό και να τηρούνται και οι εργασιακές νομοθεσίες» έτσι ώστε να αντιμετωπίσουν τις ελλείψεις προσωπικού και απροθυμία εργασίας που παρατηρήθηκαν στον τουρισμό και τον κλάδο πληροφορικής.
Ομως σήμερα το ζήτημα είναι άλλο: Η έκρηξη του πληθωρισμού, με δεδομένο το κενό των συλλογικών διαπραγματεύσεων και η αναμονή του προσδιορισμού από την κυβέρνηση του νέου κατώτατου μισθού που θα ισχύσει όμως από το Μάιο του 2023.
Την κατάσταση αυτή καλούνται να αντιμετωπίσουν οι εργοδοτικές οργανώσεις (τα συνδικάτα ακόμη απουσιάζουν από τη συζήτηση) δίνοντας απλά την κατεύθυνση στα μέλη τους «όποιος αντέχει ας δώσει αυξήσεις».
Η Αlpha Bank
Ηδη μεγάλες επιχειρήσεις προκειμένου να διασφαλίσουν εργασιακή ειρήνη η οποία είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να συνεχίσουν την πορεία ανάπτυξης και υψηλής κερδοφορίας προχωρούν στην υπογραφή επιχειρησιακών συμβάσεων που προβλέπουν σημαντική ενίσχυση των εισοδημάτων των εργαζομένων τους.
Το παράδειγμα που προβάλλει ο ίδιος ο ΣΕΒ είναι η υπογραφή της νέας Επιχειρησιακής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας στην Alpha Bank η οποία θα ισχύσει ως το 2025 και προβλέπει τα εξής:
-Καταβολή έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης στο προσωπικό της Τράπεζας. Η έκτακτη οικονομική ενίσχυση θα καταβληθεί στους εργαζόμενους της Τράπεζας με τακτικές μηνιαίες αποδοχές έως και 3.000 ευρώ και διαμορφώνεται κλιμακωτά από 300 έως 800 ευρώ, αναλόγως αποδοχών, ενώ για ειδικές κατηγορίες του προσωπικού, όπως μονογονεϊκές οικογένειες, χηρείες και εργαζόμενοι με ποσοστό αναπηρίας άνω του 67%, το ποσό ανέρχεται σε 2.000 ευρώ.
-Παράλληλα, με τη νέα Επιχειρησιακή ΣΣΕ της Alpha Bank αναβαθμίζεται το πλαίσιο στήριξης και παροχών κοινωνικής μέριμνας προς το προσωπικό, όπως ενδεικτικά, η αύξηση του επιδόματος νεφροπαθών, η επέκταση της παροχής ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και η επιδότηση της μισθοδοσίας εργαζόμενου λόγω σοβαρής ασθένειας για διάστημα έως και 9 μηνών.
-Δημιουργία Επαγγελματικού Ταμείου και νέο σύστημα βαθμίδων και αποδοχών. Η νέα Σύμβαση, προβλέπει ακόμη τη δημιουργία Επαγγελματικού Ταμείου, αλλά και την εισαγωγή ενός νέου, σύγχρονου συστήματος βαθμίδων και, συνακόλουθα, αποδοχών, στην κατεύθυνση της προσαρμογής του λειτουργικού μοντέλου και της βελτίωσης της οργανωτικής αποτελεσματικότητας της τράπεζας.
Ολοι οι εργαζόμενοι, είτε απασχολούνται σε κεντρική υπηρεσία, είτε σε κατάστημα – θα ενταχθούν σε ένα ενιαίο ειδικό μισθολόγιο, με δυνατότητα αναπροσαρμογής των αποδοχών, λαμβάνοντας υπόψη, μεταξύ άλλων, τη βαρύτητα της θέσης αλλά και την απόδοση του εργαζόμενου. Η εφαρμογή του νέου συστήματος αναμένεται να ξεκινήσει από την 1 Φεβρουαρίου 2023, ενώ διασφαλίζεται ότι δεν θα υπάρξει οιαδήποτε μείωση των υφιστάμενων αποδοχών των εργαζομένων.
Η Τράπεζα Πειραιώς
Στην ίδια κατεύθυνση είχε κινηθεί, νωρίτερα, και η διοίκηση της Τράπεζας Πειραιώς η οποία ήδη κατέβαλε στους εργαζομένους έκτακτη οικονομική ενίσχυσης για την κάλυψη μέρους των αναγκών τους σε μια περίοδο ιστορικά αυξημένου πληθωρισμού.
Η οικονομική ενίσχυση ήταν κλιμακωτή και ανήλθε στα:
– 360 ευρώ για εργαζόμενους με ετήσιες μικτές αποδοχές ως 22.400 ευρώ,
– 240 ευρώ για εργαζόμενους με ετήσιες μικτές αποδοχές από 22.400,01 ως 26.600 ευρώ,
– 150 ευρώ για εργαζόμενους με ετήσιες μικτές αποδοχές από 26.600,01 ευρώ ως 30.000 ευρώ.
Για την κατάταξη στις τρεις κλίμακες, στις ετήσιες μικτές αποδοχές, δεν θα υπολογίζονται τα καταβαλλόμενα στους εργαζόμενους, επιδόματα ταμείου-meetergreeter, επιδόματος ΑΜΕΑ και βρεφονηπιακής φύλαξης.
Η ενίσχυση αυτή καταβλήθηκε πέραν των αυξήσεων που προέρχονται από τις αυξήσεις των επιδομάτων της Κλαδικής Σύμβασης. Οπως διευκρινίζουν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι, όσοι έχουν στη μισθοδοσία τους υπέρτερες αποδοχές των κλαδικών και επιχειρησιακών αμοιβών, και μέχρι του ποσού των 110 ευρώ, θα λαμβάνουν ως αύξηση στο μισθό τους, και δε θα συμψηφίζονται όπως γινόταν μέχρι σήμερα, τις αυξήσεις που θα προέρχονται από την αναπροσαρμογή των επιδομάτων γάμου, επιστημονικού, τέκνων και παιδικής μέριμνας. Με τη ρύθμιση αυτή δεν επηρεάζονται οι μέχρι σήμερα πρακτικές που ακολουθούνται για το ίδιο θέμα.
Από τη ρύθμιση αυτή, ωφελούνται συνολικά πάνω από 2.500 εργαζόμενοι, που προστίθενται στους 3.500 εργαζόμενους, οι οποίοι θα δουν πραγματικές αυξήσεις στις αποδοχές τους, με την εφαρμογή της Κλαδικής Σύμβασης ΟΤΟΕ-Τραπεζών 2022-2024 από την 1-10-2022.
Το παράδειγμα του πρώην Προέδρου
Πέραν των τραπεζών που όπως δείχνουν έχουν ισχυροποιήσει τη θέση του, ο ΣΕΒ δίνει ουσιαστικά κατεύθυνση σε όποιες επιχειρήσεις έχουν υψηλή κερδοφορία, να στηρίξουν τα εισοδήματα των εργαζομένων τους. Στελέχη του Συνδέσμου Ελληνικών Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών δίνουν ως παράδειγμα την απόφαση του Ομίλου Quest, της επιχείρησης του επί εξαετία προέδρου (2014 – 2020) Θεόδωρου Φέσσα να διανείμει στους εργαζομένους ποσό συνολικού ύψους 1,4 εκατ. ευρώ υπό τύπο βοηθήματος από τα κέρδη του 2021.
HeleniQ Energy, Motor Oil
Ανάλογες κινήσεις σχεδιάζουν οι μεγάλοι όμιλοι του κλάδου της ενέργειας – HeleniQ Energy, Motor Oil – οι οποίοι ακολουθούν αυτή την πολιτική των έκτακτων ενισχύσεων τα τελευταία χρόνια διανέμοντας μερίδιο των κερδών τους
Καπνοβιομηχανία ΚΑΡΕΛΙΑ
Η πιο χαρακτηριστική ίσως περίπτωση σταθερής στήριξης των εισοδημάτων των εργαζομένων είναι, τέλος, αυτή της καπνοβιομηχανίας ΚΑΡΕΛΙΑ στην Καλαμάτα η οποία κάθε χρόνο διανέμει σταθερό ποσοστό των κερδών της στους εργαζομένους, ανάλογα μάλιστα με τις οικογενειακές ανάγκες του καθενός.