Η καταδίκη των ηγετικών στελεχών της Χρυσής Αυγής και η επικείμενη ανακοίνωση του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων επί των ποινών επανέφεραν στο προσκήνιο την επίδραση συγκεκριμένων αλλαγών στον Ποινικό Κώδικα που προωθήθηκαν από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και ψηφίστηκαν λίγο πριν τις τελευταίες εθνικές εκλογές (με τις ψήφους της κυβερνητικής πλειοψηφίας και του Ποταμιού).
Δεν ήταν λίγοι τότε –ανάμεσά τους και η ίδια η Νεολαία του ΣΥΡΙΖΑ– που έβαλλαν κατά της κυβέρνησης Τσίπρα για τη σχεδόν «φωτογραφική» μείωση των ποινών σε καταδικασθέντες για διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης, οι οποίοι ουσιαστικά εξισώνονταν με απλά μέλη.
Με τον προηγούμενο Ποινικό Κώδικα που ίσχυε έως τον Ιούνιο του 2019, η ποινή για διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης ήταν κάθειρξη 10 εως 20 ετών, ενώ η τελεσίδικη καταδίκη απέφερε 10ετή στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων (έκπτωση από το βουλευτικό αξίωμα, απαγόρευση συμμετοχής σε εκλογές κ.ά.).
Με τον νέο Ποινικό Κώδικα που ψήφισε ο ΣΥΡΙΖΑ, το πλαίσιο ποινής περιορίστηκε σε 5 έως 15 έτη, ενώ η τελεσίδικη καταδίκη για διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης δεν αποφέρει πλέον στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων.
Αυτό στην περίπτωση της Χρυσής Αυγής σημαίνει ότι καταδικασθέντα ηγετικά στελέχη, όπως ο Νίκος Μιχαλολιάκος και ο Ηλίας Κασιδιάρης, μπορούν να κατέλθουν ξανά υποψήφιοι σε εκλογές. Το επιβεβαίωσε μεταξύ άλλων και ο Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, Δημήτρης Βερβεσός, μιλώντας το βράδυ της Τετάρτης στον ΑΝΤ1: «Με την τελευταία τροποποίηση του ποινικού νόμου, ενώ στον προηγούμενο νόμο προβλεπόταν στο άρθρο 59 η στέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων όποιων έχουν καταδικαστεί για κακουργήματα και ως παρεπόμενη ποινή, με την τελευταία τροποποίηση που έγινε το ’19, καταργήθηκε η στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων και μάλιστα προβλέπεται μόνο στέρηση θέσης από θέση ή αξίωμα που κατέχεις και αυτό μάλιστα μετά την αμετάκλητη καταδίκη σου. Οπότε, με το νέο νομοθετικό πλαίσιο οι διευθύνοντες τη Χρυσή Αυγή έχουν πάλι δικαίωμα και εκλέγειν και εκλέγεσθαι», είπε.
Τώρα πολλοί μιλούν για οδυνηρή επιβεβαίωση των όσων κάποιοι καταλόγιζαν στους εμπνευστές του νομοθετήματος για την αλλαγή του ΠΚ. Τότε προειδοποιούσαν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έκανε ένα πολύτιμο «δώρο» στους χρυσαυγίτες, δίνοντάς τους ουσιαστικά το δικαίωμα να διεκδικήσουν ξανά την ψήφο των οπαδών τους.
Αντί, δηλαδή, εξαφάνισης από τον πολιτικό χάρτη, «παράθυρο» επανεκλογής!
«Είναι απαράδεκτο ο νέος Ποινικός Κώδικας να ανοίγει παράθυρα ευνοϊκότερης μεταχείρισης για τα ηγετικά στελέχη της νεοναζιστικής συμμορίας. Η συντριπτική καταδίκη της Χρυσής Αυγής, σε θεσμικό και κοινωνικό επίπεδο, δεν χωρά υπαναχωρήσεις και αστερίσκους, πολύ περισσότερο όταν προκύπτουν από τεχνοκρατικές προτάσεις που αγνοούν τα πολιτικά και κοινωνικά διακυβεύματα της εποχής», έλεγε τότε η Νεολαία ΣΥΡΙΖΑ.
Από την πλευρά της, η Νέα Δημοκρατία μιλούσε για «σκανδαλώδεις διατάξεις» που ευνοούν ευθέως τη Χρυσή Αυγή.
Πηγές του ΣΥΡΙΖΑ επιμένουν πάντως ότι οι ποινές στέρησης των πολιτικών δικαιωμάτων είναι παρωχημένες και ορθώς καταργήθηκαν.
«Με τον προηγούμενο Ποινικό Κώδικα το ποιοι και σε ποιες περιπτώσεις αποστερούνταν τα πολιτικά τους δικαιώματα εξαρτιόταν από το ύψος της ποινής που τους επιβαλλόταν. Το πλαίσιο επιβολής, ελέγχου και αποκατάστασης της εν λόγω ποινής ήταν ιδιαίτερα δυσχερές και είχε στην πράξη απαξιωθεί. Η αποστέρηση επερχόταν, πάντως, αφού η απόφαση καθίστατο αμετάκλητη, δηλ. στην πράξη μετά από αρκετά χρόνια και αφού η υπόθεση είχε διέλθει από 3 επίπεδα δικαστικής κρίσης. Άρα, σε κάθε περίπτωση, η αποστέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων δεν θα μπορούσε να επέλθει και να έχει σήμερα οποιοδήποτε αποτέλεσμα, ακόμη και υπό την ισχύ του προηγούμενου ΠΚ», υποστηρίζουν οι εν λόγω πηγές.
Προς επίρρωση των ανωτέρω κομματικά στελέχη στην Κουμουνδούλρου προσέθεταν:
1. Ο εξορθολογισμός των ποινών βάσει του νέου ΠΚ βασίζεται στις υποδείξεις του Συμβουλίου της Ευρώπης.
2. Η τελική ευθύνη για την ακριβή ερμηνεία και εφαρμογή των διατάξεων κάθε νόμου ανήκει, βέβαια, πάντα στο δικαστήριο που τις εφαρμόζει. Για παράδειγμα, σε σχέση με το ελαφρυντικό του πρότερου σύννομου βίου, πρόσφατα (157/2020 ΑΠ) κρίθηκε από τον Αρειο Πάγο ότι μόνο του το λευκό ποινικό μητρώο δεν αρκεί για τη στοιχειοθέτησή του, αίροντας τη μομφή που επέρριπταν διάφοροι ότι δήθεν με τον νέο ΠΚ τα δικαστήρια δεσμεύονται να το χορηγούν με ευκολία.
3. Η ΝΔ ως κυβέρνηση έκανε αναθεώρηση του ΠΚ για επιμέρους διατάξεις του και δεν άλλαξε τίποτα από όσα δήθεν την ενοχλούν σήμερα. Τότε δεν θεωρούσε λάθος τα παραπάνω και σήμερα ζητάει υστερόβουλα τα ρέστα από τον ΣΥΡΙΖΑ. Το μόνο που έσπευσε να νομοθετήσει αλλάζοντας τον ΠΚ ήταν να επιστρέψει τους δεσμευμένους λογαριασμούς όσων ελέγχονται για ξέπλυμα μαύρου χρήματος και να δώσει ασυλία σε τραπεζικά στελέχη.