Στα αυξημένα περιθώρια κέρδους των επιχειρήσεων που έφτασαν σε “ιστορικά υψηλά επίπεδα” μετά την πανδημία, αποδίδει στο μεγαλύτερο μέρος την έξαρση του πληθωρισμού στη χώρα μας ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας.
Οπως αναφέρει σε ειδικό κεφάλαιο για την ανάλυση των αιτίων του πληθωρισμού, στην ετήσια έκθεση της κεντρικής τράπεζας για την οικονομία: «Η αύξηση των τιμών καταναλωτή υπερέβη την άνοδο του ενεργειακού κόστους και, κατά συνέπεια, ο πληθωρισμός σε κάποιο βαθμό οφείλεται σε αυξημένα επιχειρηματικά κέρδη».
Πιο συγκεκριμένα, οι ρυθμοί μεταβολής του δείκτη περιθωρίων κέρδους για το σύνολο της ελληνικής οικονομίας τα έτη 2021 και 2022 ξεπέρασαν τα ιστορικά υψηλά τους επίπεδα, καταγράφοντας αύξηση 4% και 9% αντίστοιχα.
Στο βιομηχανικό τομέα (βιομηχανία και κατασκευές) ο ρυθμός μεταβολής των περιθωρίων κέρδους διαμορφώθηκε σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, φθάνοντας στο 17,8% το 2022, αλλά και στον τομέα των υπηρεσιών ο ρυθμός μεταβολής των περιθωρίων κέρδους (7,4%) ήταν επίσης αξιοσημείωτος.
Οι πιό… άπληστοι
Σε αυτό το περιβάλλον το φαινόμενο του “πληθωρισμού της απληστίας”, όπως έχει περιγραφεί από την ΕΚΤ και την Ευρωπαική Κεντρική Τράπεζα, οι κλάδοι της βιομηχανίας (εκτός κατασκευών), του εμπορίου και των κατασκευών και ο κλάδος των τεχνών και της διασκέδασης παρουσίασαν τη μεγαλύτερη αύξηση περιθωρίων κέρδους.
Συγκεκριμένα ο ρυθμός μεταβολής των περιθωρίων κέρδους στη βιομηχανία, εκτός κατασκευών, διαμορφώθηκε σε ιστορικώς υψηλά επίπεδα, φθάνοντας στο 19,5% το 2022 και 6,5% το 2021 από 1,5% το 2020.
Σε Εμπόριο, ξενοδοχεία και εστιατόρια, μεταφορές και αποθήκευση η μεταβολή από -10,3% το 2020 (πανδημία), διαμορφώθηκε στο 11,1% το 2021 και στο 17% το 2022.
Σύμφωνα με την έκθεση τη διεύρυνση των περιθωρίων κέρδους την ενοούν, όταν οι οικονομικές συνθήκες το επιτρέπουν, η σχετικά μικρή κλίμακα μεγέθους της ελληνικής οικονομίας όσον αφορά την αγορά προϊόντων και η υστέρηση της εφαρμογής επαρκών διαθρωτικών αλλαγών στην εν λόγω αγορά, ιδιαίτερα κατά την περίοδο της οικονομικής προσαρμογής, είναι παράγοντες που δημιουργούν έλλειψη ανταγωνισμού.