Ονομάζεται Ιζαμπέλα Βέμπερ, είναι 34 χρόνων και διδάσκει Οικονομία στο Πανεπιστήμιο της Μασαχουσέτης, Αμχερστ. Τον περασμένο Δεκέμβριο ένα άρθρο της στον Guardian προκάλεσε μαζικές αντιδράσεις στο Twitter ενώ μέχρι και ο νομπελίστας Πολ Κρούγκμαν σχολίασε αρνητικά την άποψή της, χαρακτηρίζοντάς την ως «απλά ανόητη» – αν και στη συνέχεια ζήτησε συγγνώμη δημοσίως.
Επειτα από εννιά μήνες η νεαρή οικονομολόγος κλήθηκε ως ειδικός από το αμερικανικό Κογκρέσο και την Επιτροπή Οικονομικών της γερμανικής Βουλής, ενώ συμμετείχε και στην πρώτη σύσκεψη της γερμανικής Επιτροπής για το φυσικό αέριο, την ώρα που πολλές άλλες κυβερνήσεις λαμβάνουν, πλέον, πολύ σοβαρά τις υποδείξεις της.
Τι είχε προτείνει τον περασμένο Δεκέμβριο η Ιζαμπέλα Βέμπερ; Τον στρατηγικό έλεγχο των τιμών για την αντιμετώπιση του πληθωρισμού. Τι προτείνει, σήμερα, η νεαρή οικονομολόγος; Τη θέσπιση ενός ανώτατου ορίου στην τιμή του φυσικού αερίου όσον αφορά τη βασική, μέση κατανάλωση των νοικοκυριών. Ο έλεγχος των τιμών εξακολουθεί να αντιμετωπίζεται ως ιεροσυλία από πολλούς στον κόσμο της οικονομίας, η Βέμπερ, ωστόσο, η οποία είναι Γερμανίδα και άρχισε να σπουδάζει στο Βερολίνο το 2008, ανήκει σε μια γενιά οικονομολόγων που μεγάλωσαν σε έναν κόσμο που άλλαζε από τις αλλεπάλληλες παγκόσμιες κρίσεις.
Για αυτό υποστηρίζει, μας πληροφορεί το Spiegel, «ότι υπάρχουν εξαιρετικές καταστάσεις στις οποίες το κράτος πρέπει να ρυθμίζει τις τιμές των αγαθών. Οταν δηλαδή ένα εξωτερικό σοκ πλήττει την οικονομία τόσο δυνατά που το παιχνίδι προσφοράς και ζήτησης δεν λειτουργεί πλέον. Οπως και στην περίπτωση της πανδημίας, όταν κατέρρευσαν οι αλυσίδες εφοδιασμού. Ή όπως τώρα, όταν ο επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας εκτινάσσει στα ύψη το κόστος της ενέργειας».
Ακόμα και η Κομισιόν, δια στόματος Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, άρχισε να συζητά και αυτή ένα, έστω προσωρινό, πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου, τουλάχιστον όσον αφορά αυτό που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος. Και η προστατευτική ομπρέλα (200 δισ. ευρώ) της κυβέρνησης του Ολαφ Σολτς για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης βασίζεται εν μέρει στην ιδέα τής Βέμπερ.
«Σύμφωνα με την πρότασή της, το κράτος θα πρέπει να αποζημιώσει τους προμηθευτές που θα κληθούν να πουλήσουν ενέργεια σε χαμηλότερη τιμή. Πρόκειται για “σημαντικό κόστος επιδότησης”, παραδέχεται η Βέμπερ. Ωστόσο δεν θα παραχθεί από το πλαφόν, αλλά από το κράτος που επωμίζεται μέρος της εκτίναξης των τιμών λόγω του πολέμου», γράφει το Spiegel.
Στον Guardian, η Βέμπερ είχε εξηγήσει πως το πλαφόν είναι ένα διορθωτικό μέτρο που μπορεί να συμβάλει στην αντιμετώπιση του πληθωρισμού, δίχως να προκληθεί ύφεση. «Σήμερα οι οικονομολόγοι χωρίζονται σε δύο στρατόπεδα σχετικά με το ζήτημα του πληθωρισμού: η ομάδα Transitory υποστηρίζει ότι δεν πρέπει να ανησυχούμε για τον πληθωρισμό, αφού σύντομα θα εξαφανιστεί. Η ομάδα Stagflation προτρέπει για δημοσιονομική συγκράτηση και αύξηση των επιτοκίων. Αλλά υπάρχει μια τρίτη επιλογή: η κυβέρνηση θα μπορούσε να στοχεύσει τις συγκεκριμένες τιμές που τροφοδοτούν τον πληθωρισμό, αντί να περάσει στη λιτότητα που ενέχει τον κίνδυνο ύφεσης. Για να χρησιμοποιήσω μια μεταφορά: εάν το σπίτι σας καίγεται, δεν θέλετε να περιμένετε έως ότου να σβήσει, τελικά, η φωτιά. Ούτε θέλετε να καταστρέψετε το σπίτι, πλημμυρίζοντάς το. Ενας επιδέξιος πυροσβέστης σβήνει τη φωτιά στο σημείο που καίει για να αποτρέψει τη μετάδοση και να σώσει το σπίτι. Η ιστορία μας διδάσκει ότι μια τέτοια στοχευμένη προσέγγιση είναι επίσης δυνατή για τις αυξήσεις των τιμών», έγραφε τον περασμένο Δεκέμβριο.
«Οι έλεγχοι των τιμών θα προσέφεραν χρόνο για την αντιμετώπιση των συμφορήσεων που θα συνεχιστούν όσο θα επικρατεί η πανδημία. Οι στρατηγικοί έλεγχοι των τιμών θα μπορούσαν επίσης να συμβάλουν στη νομισματική σταθερότητα που απαιτείται για την κινητοποίηση των δημοσίων επενδύσεων προς την οικονομική ανθεκτικότητα, τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και την ουδετερότητα των εκπομπών άνθρακα. Το κόστος από το να περιμένεις ότι ο πληθωρισμός θα εκλείψει είναι μεγάλο». Η πρόταση της γερμανίδας οικονομολόγου παραμένει έγκυρη και σήμερα, αρκεί να αντικατασταθεί η πανδημία με τον πόλεμο και τις κυρώσεις. Μάλιστα στην προκειμένη περίπτωση, δεδομένου ότι ο επικείμενος χειμώνας στην Ευρώπη εκτιμάται πως θα είναι ιδιαίτερα δριμύς, η θέσπιση ενός ανώτατου ορίου στην τιμή του φυσικού αερίου θα μπορούσε να καταστεί ζήτημα επιβίωσης για πάρα πολλούς ανθρώπους.