Αποκάλεσε τον Πούτιν «χασάπη» και μετά υποστήριξε αγανακτισμένος πως «αυτός ο άνθρωπος δεν μπορεί να παραμείνει στην εξουσία», προκαλώντας την έντονη αντίδραση του Κρεμλίνου αλλά και αμηχανία καταρχάς στον Λευκό Οίκο, με αξιωματούχο της αμερικανικής προεδρίας να σπεύδει να αποσαφηνίσει τα λεγόμενα του. Στον απόηχο της αμφιλεγόμενης δήλωσης του Τζο Μπάιντεν περί ανάγκης αλλαγής καθεστώτος στη Ρωσία, υποστηρίχθηκε ευρέως ότι ο αμερικανός πρόεδρος υπέπεσε σε γκάφα ολκής και εκφράστηκε με τον πλέον άστοχο τρόπο.
Ωστόσο τη Δευτέρα, αφού ξεκαθάρισε ότι το σχόλιό του δεν αντικατοπτρίζει μια στροφή στην αμερικανική πολιτική («δεν θέλουμε αλλαγή καθεστώτος στη Μόσχα» είναι η επίσημη γραμμή της Ουάσιγκτον) υπογράμμισε ο ίδιος πως δεν ανακαλεί, επιμένοντας, μάλιστα, ότι είχε δίκιο. Και φαίνεται πως την άποψή του συμμερίζονται και εκφράζουν και αρκετοί αρθρογράφοι και πολιτικοί σχολιαστές. «Ναι, ο Μπάιντεν ήταν υπερβολικά παθιασμένος. Ναι, ήταν ανεπαρκώς διπλωματικός. Υπέπεσε, όμως, σε λάθος;», διερωτάται, για παράδειγμα, ο Γιουτζίν Ρόμπινσον της Washington Post.
Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία πως ο ρώσος πρόεδρος φέρει την ευθύνη για μια απρόκλητη εκστρατεία σφαγής και καταστροφής που αγγίζει «τα όρια της γενοκτονίας», γράφει ο αμερικανός αρθρογράφος. Λόγω της αναπάντεχης και ηρωικής αντίστασης των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων, οι ρωσικές δυνάμεις εισβολής άρχισαν να βαλτώνουν στην Ουκρανία και για να μην περιέλθουν σε αδιέξοδο, επέλεξαν να στρέψουν τα όπλα τους «κατά ανυπεράσπιστων πολιτών σε πολυκατοικίες, εμπορικά κέντρα, θέατρα και νοσοκομεία. Το μακελειό ανείπωτο, η καταστροφή αχρείαστη. Είμαστε μάρτυρες ενός εγκλήματος πολέμου σε μαζική κλίμακα και ένας άνθρωπος είναι πλήρως υπεύθυνος: ο Πούτιν. Μόνος του αποφάσισε να επιτεθεί σε ένα κυρίαρχο έθνος και μόνος του μπορεί να αποφασίσει πότε θα τελειώσει αυτή η αχρεία σφαγή», γράφει ο Ρόμπινσον.
Αυτό σημαίνει πως υπάρχουν πολλές πιθανότητες ο Τζο Μπάιντεν να εξέφρασε αυτό που πάρα πολλοί άνθρωποι ανά την υφήλιο, περιλαμβανομένων και διεθνών ηγετών, σκέφτονται αλλά δεν ομολογούν. Ο Πούτιν αιματοκυλίζει την Ουκρανία και μετατρέπει την πατρίδα του σε κράτος-παρία, παραβιάζοντας «την αρχή του σεβασμού των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων» η οποία αποτέλεσε για περισσότερο από επτά δεκαετίες τη βάση για την αποτροπή ενός αδιανόητου Γ΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Τόσο ο Λευκός Οίκος όσο και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ έσπευσαν να ξεκαθαρίσουν μετά τη δήλωση Μπάιντεν ότι οι ΗΠΑ δεν επιδιώκουν μια αλλαγή καθεστώτος στη Μόσχα. Παρότι, ωστόσο, είναι αλήθεια πως η Δύση δεν θα μπορέσει ποτέ να αποσυνδεθεί πλήρως από τη Ρωσία και να την αγνοεί, «δύσκολα μπορούμε να φανταστούμε ότι ο Μπάιντεν και οι μελλοντικοί πρόεδροι θα είναι σε θέση να συνδιαλέγονται εποικοδομητικά με τον Πούτιν», εξηγεί ο Ρόμπινσον και θέτει δύο ερωτήματα:
«Αλλάζουν ριζικά τα λόγια του Μπάιντεν την άποψη του Πούτιν για τις προθέσεις των ΗΠΑ και της Δύσης;». Ο παλαίμαχος αρθρογράφος της Washington Post αμφιβάλλει, υπενθυμίζοντας ότι ο Πούτιν κατηγορεί εδώ και πολύ καιρό τους επικριτές του στη Ρωσία ότι εξυπηρετούν τους σκοπούς της Δύσης, υπονομεύοντας το καθεστώς του.
«Θα αλλάξουν οι δηλώσεις του τον τρόπο με τον οποίο ο Πούτιν διεξάγει αυτόν τον πόλεμο;», διερωτάται στη συνέχεια ο Ρόμπινσον και εμφανίζεται και πάλι επιφυλακτικός, υποστηρίζοντας πως οι τακτικές της Ρωσίας στην Ουκρανία έχουν αλλάξει όχι λόγω της ρητορικής του τάδε ή του δείνα ηγέτη (εξαιρείται ο Ζελένσκι) αλλά εξαιτίας της τόλμης και της αποφασιστικότητας των ουκρανών στρατιωτών και πολιτών.
Σίγουρα το Κρεμλίνο θα χρησιμοποιήσει ευχαρίστως τη φράση «δεν μπορεί να παραμείνει στην εξουσία» για προπαγανδιστικούς σκοπούς, ως επιχείρημα υπέρ της άποψης του Πούτιν ότι η Ουκρανία δεν είναι μια «πραγματική» χώρα αλλά ένα εργαλείο της «επιθετικότητας» του ΝΑΤΟ κατά της Ρωσίας.
Ωστόσο λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει οι δυνάμεις του στην Ουκρανία, ο Πούτιν θα πρέπει, τουλάχιστον λογικά, να ανησυχεί περισσότερο για τα όπλα και τον λοιπό εξοπλισμό που παρέχουν οι ΗΠΑ και τα υπόλοιπα μέλη του ΝΑΤΟ στο Κίεβο (για τους πυραύλους Javelin που έχουν καταστρέψει εκατοντάδες ρωσικά τανκς, σύμφωνα με την ουκρανική κυβέρνηση, και τους πυραύλους Stinger που συνέβαλαν στην κατάρριψη δεκάδων ρωσικών αεροσκαφών) παρά για τις όποιες δηλώσεις του αμερικανού ομολόγου του.
«Δεν μπορεί να προκαλεί έκπληξη στον Πούτιν ότι δεν τον συμπαθεί ο Μπάιντεν ή ακόμη και ότι εύχεται να μην ηγούνταν πλέον της Ρωσίας. Αν ο Πούτιν ήθελε να παραθέσει “αποδεικτικά στοιχεία” ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες προσπαθούν να προκαλέσουν αλλαγή καθεστώτος, δεν θα έπρεπε να κοιτάξει πέρα από το γεγονός πως τόσες πολλές από τις πιο σκληρές οικονομικές κυρώσεις στοχεύουν τον ίδιο, τον στενό κύκλο του και τους ολιγάρχες που του χρωστούν τον μεγάλο πλούτο τους», επισημαίνει ο Ρόμπινσον.
Στις ΗΠΑ αρκετοί κατηγόρησαν τον Μπάιντεν πως με τη δήλωσή του συνέβαλε στην κλιμάκωση της κρίσης. Ο Ρεπουμπλικάνος γερουσιαστής Τζέιμς Ρις, μέλος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων, έκανε λόγο για «τραγική γκάφα» που θα προκαλέσει «τεράστιο πρόβλημα».
Ομως λίγες ημέρες νωρίτερα είχε κατηγορήσει τον Μπάιντεν πως ήταν ιδιαίτερα επιεικής με τον Πούτιν, ζητώντας (μαζί με ακόμη 42 Ρεπουμπλικάνους γερουσιαστές) από τον αμερικανό πρόεδρο να διευκολύνει τη μεταφορά μαχητικών αεροσκαφών MiG από την Πολωνία στην Ουκρανία – κίνηση η οποία σύμφωνα με την αμερικανική κυβέρνηση θα μπορούσε να φέρει το ΝΑΤΟ στα πρόθυρα ενός πολέμου με τη Ρωσία.
Στην επίμαχη δήλωση του Τζο Μπάιντεν ο Γιουτζίν Ρόμπινσον διέκρινε «θυμό, απογοήτευση και αποφασιστικότητα». Αλλά δεν διαπίστωσε, ακόμη και πριν από τις διευκρινίσεις του Λευκού Οίκου, καμιά αλλαγή όσον αφορά τη στάση των ΗΠΑ απέναντι στον Πούτιν και στη Μόσχα. «Δεν είναι δικό μας θέμα να αποφασίζουμε ποιος ηγείται της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Ούτε είναι στις δυνάμεις μας».
Οπότε στη Βαρσοβία, δηλώντας πως ο Πούτιν «δεν μπορεί να παραμείνει» στην εξουσία ο αμερικανός πρόεδρος εξέφρασε τρόπον τινά το πώς αισθάνονται τα θύματα και οι πρόσφυγες αυτού του αναίτιου πολέμου. Τα λόγια του σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να θεωρηθούν «τραγικό λάθος». Ενδεχομένως να ήταν απλά «ανθρώπινα», καταλήγει ο Ρόμπινσον.