Η Ιταλία, που ζει ημέρες σκληρών αντικορονοϊκών μέτρων, έχει μπροστά της και κοινοβουλευτικές διαδικασίες οι οποίες τις θέτουν ένα σοβαρό δίλημμα: πολιτική σταθερότητα με τον «σούπερ Μάριο» παραμένοντα στον πρωθυπουργικό θώκο ή ανάληψη ρίσκου πολιτικής αστάθειας με την ανάδειξή του σε πρόεδρο;
Το ιταλικό κοινοβούλιο πρόκειται να εκλέξει τον διάδοχο του Σέρτζο Ματαρέλα τον Ιανουάριο, αφού τότε λήγει η επταετής θητεία του. Πολύ πριν ξεσπάσει η πανδημία, ο Μάριο Ντράγκι, ο νυν πρωθυπουργός, εθεωρείτο το πλέον κατάλληλο πρόσωπο να τον διαδεχθεί, έχοντας περάσει και από τη νευραλγική για την Ευρωπαϊκή Ενωση θέση του κεντρικού ευρωτραπεζίτη.
Οι Financial Times έθεσαν τον προβληματισμό τους σε εκτενές κείμενο, προσδιορίζοντας τους λόγους για τους οποίους ο ηγούμενος κυβέρνησης εθνικής ενότητας Ντράγκι έχει καταστήσει με τα έργα του περίπλοκη τη μετάβασή του στην προεδρία. Ως πρωθυπουργός έκανε επιτυχημένες κινήσεις, έκριναν οι Βρετανοί, άρα η προοπτική να παραιτηθεί από την πρωθυπουργία εγκυμονεί τον μεγάλο πολιτικό κίνδυνο της επιστροφής στην πολιτική αστάθεια.
Μάλιστα το Μέσο του Σίτι έγραψε ότι ακριβώς τώρα η κυβέρνηση Ντράγκι αρχίζει τις φιλόδοξες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις της, καθώς προχωρεί το σχέδιο ανάκαμψης από την πανδημία το οποίο θα αντλήσει σχεδόν 200 δισ. ευρώ από τα κοινοτικά ταμεία.
Η ελίτ της γειτονικής μας χώρας ανησυχεί για την τροπή που θα πάρουν οι εξελίξεις έγραψαν οι FT, που ήταν παρατηρητικοί: «Το κοινό στη Σκάλα του Μιλάνου υποδέχτηκε τον πρόεδρο Ματαρέλα, ο οποίος πήγε να παρακολουθήσει μία παράσταση όπερας, με μπιζαρίσματα και χειροκροτήματα, εκλιπαρώντας τον να παραμείνει στον προεδρικό θώκο και να υπηρετήσει σε μία νέα θητεία».
Το βρετανικό Μέσο δεν προεξόφλησε καταστάσεις, αντιθέτως έγραψε ότι, αν ο Ντράγκι τελικά γίνει αρχηγός του κράτους, μπορεί και να μη γίνουν πρόωρες εκλογές. Τα συγκυβερνώντα υπό τον Ντράγκι κόμματα ενδέχεται να τα βρουν μεταξύ τους και να διορίσουν κάποιον άλλον στην πρωθυπουργία, με θητεία μέχρι το 2023. Θα τα βρουν όμως; Οι περισσότεροι αναλυτές βεβαιώνουν για το αντίθετο, κρίνοντας ότι τα κόμματα θα διαφοροποιηθούν στα μείζονα ζητήματα, των δαπανών, των φορολογικών περικοπών και των εσόδων. Συνδετικός κρίκος όλων στην παρούσα κυβέρνηση είναι ο ίδιος ο Ντράγκι.
Πεπραγμένα δεκαμήνου
Στους 10 μήνες της πρωθυπουργίας του, ο Ντράγκι καθοδήγησε τη χώρα εν μέσω πανδημίας, εφαρμόζοντας σκληρά μέτρα με κυρώσεις αποκλεισμού στους ανεμβολίαστους Ιταλούς. Και θεωρείται ικανός να διαχειριστεί συνετά τα κεφάλαια ανάκαμψης που αναμένονται από την Ευρωπαϊκή Ενωση και αφορούν τα ψηφιακά και ενεργειακά δίκτυα, την επιτάχυνση της απονομής δικαιοσύνης και εν γένει τη λειτουργία του κράτους.
Υπάρχουν, φυσικά, και οι εκκρεμότητες: η φορολογική μεταρρύθμιση, η αναδιάρθρωση της αγοράς εργασίας, τα συνταξιοδοτικά θέματα. Πάντως η διακυβέρνηση του τραπεζίτη Ντράγκι συνέπεσε με την αναβάθμιση της Ιταλίας από τους οίκους αξιολογήσεων, και όχι τυχαία: εκτιμώντας ως θετικό το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της κυβέρνησης, η Fitch Ratings ανέβασε την Ιταλία μία βαθμίδα, αφού πρόσφατα την τοποθέτησε στην κατηγορία BBB, ενώ και η S&P βελτίωσε την προοπτική της χώρας από «σταθερή» σε «θετική», τον περασμένο Οκτώβριο.
Το πολιτικό παζλ
Από τα πολιτικά κόμματα, αυτό που επιθυμεί τη μετάβαση Ντράγκι στην προεδρία είναι η Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι. Και η στάση της είναι λογική: η στήριξη που του παρέχει την έχει καταποντίσει στις δημοσκοπήσεις και έχει αναδείξει στην ακροδεξιά έναν νέο πόλο συσπείρωσης οπαδών, το κόμμα Αδελφοί της Ιταλίας στο οποίο άρχει η Τζόρτζια Μελόνι.
Ο Σαλβίνι θέλει τον Ντράγκι πρόεδρο και για άλλον λόγο: ο αρχηγός του κράτους διαδραματίζει σημαντικό παρασκηνιακό ρόλο όσον αφορά τη διασφάλιση του σεβασμού των ευρωπαϊκών και διεθνών υποχρεώσεων της Ιταλίας, συνεπώς με πρόεδρο τον υπεράνω υποψίας ευρωτραπεζίτη θα είναι αξιόπιστη και η δεξιά κυβέρνηση που θα συνυπάρχει μαζί του… Σε ό,τι αφορά τα πολιτικά προγνωστικά, το Δημοκρατικό Κόμμα φέρεται προηγούμενο στα γκάλοπ, με δεύτερο αυτό της Μελόνι και τρίτο τη Λέγκα.
Η Κεντροαριστερά ονειρεύεται την αναγέννησή της με τον σχηματισμό ενός ευρύτερου συνασπισμού μικρότερων κομμάτων, κάποιων δεξιών μη αποκλειομένων.
Ο Μπερλουσκόνι ονειρεύεται το Κιρινάλιο
Το κόμμα του άλλοτε πρωθυπουργού Σίλβιο Μπερλουσκόνι έχει δηλώσει ότι προτιμά τον Ντράγκι πρωθυπουργό τουλάχιστον μέχρι το 2023. Γιατί; Επειδή, όπως ισχυρίστηκαν οι FT, ο ίδιος ο Μπερλουσκόνι ορέγεται τον προεδρικό θώκο. Από τα «μπούνγκα-μπούνγκα πάρτι» στο Παλάτσο ντελ Κιρινάλε; Ποιος μπορεί να είναι κατηγορηματικός όταν πρόκειται για τον Μπερλουσκόνι;