«Η Ιταλία γυρίζει την πλάτη της στην πολιτική κατά του κατεστημένου» λένε οι λονδρέζικοι Times, αν και αναγνωρίζουν ότι την καθίζηση της Λέγκας και των Πέντε Αστέρων συνοδεύει η άνοδος των Αδελφών της Ιταλίας, ενός κόμματος από τα πολλά που γέννησε η αποσύνθεση του ιστορικού νεοφασιστικού Κοινωνικού Κινήματος του Τζόρτζο Αλμιράντε.
Το ενδιαφέρον των Βρετανών επικεντρώνεται στη συγκυρία των δημοτικών εκλογών, διότι αυτές πιστοποίησαν τη συρρίκνωση της απήχησης της Λέγκας και των Πέντε Αστέρων, αν και η προσέλευση των Ιταλών στις κάλπες δεν ήταν ικανοποιητική – η αποχή ήταν πολύ μεγάλη, για αυτό και οι παράγοντες του ιταλικού «δημοκρατικού τόξου» εκτιμούν σωστά ότι, πρώτον, «η αξιοπιστία όλων των κομμάτων είναι χαμηλή» και, δεύτερον, ότι «ο λαϊκισμός δεν έχει τελειώσει, αλλά επιλέγει διαφορετικούς τρόπους για να εκφραστεί».
Σημειωτέον, γράφουν οι Βρετανοί, ότι από τον Ιανουάριο «η Λέγκα και οι Πέντε Αστέρες υποστηρίζουν την κυβέρνηση του Μάριο Ντράγκι», έτσι «αμαύρωσαν ακόμη περισσότερο τα διαπιστευτήριά τους κατά του κατεστημένου». Οπότε τίθεται και ζήτημα ερμηνείας των αποτελεσμάτων. Τι ακριβώς καταψήφισαν οι Ιταλοί; Μόνο την ανικανότητα των λαϊκιστών ή και την ενσωμάτωσή τους στο σύστημα; Πάντως η ήττα τους μπορεί να πανηγυριστεί.
Οι Times χαίρονται επειδή «μόλις τρία χρόνια μετά την πρώτη λαϊκιστική κυβέρνηση συνασπισμού, τα αποτελέσματα των τοπικών εκλογών τερμάτισαν ένα πείραμα που ενέπνευσε ανάλογες κινήσεις σε όλον τον κόσμο». Τα παραδείγματα από τις δημοτικές είναι αποκαλυπτικά. Η «πεντάστερη» δήμαρχος Ρώμης Βιρτζίνια Ράτζι συνετρίβη, ενώ και στο Μιλάνο ο Ματέο Σαλβίνι αναγκάστηκε να παραδεχθεί την ήττα του κόμματός του.
Η Ράτζι έγινε δήμαρχος το 2016 με 35% των ψήφων, ενώ τώρα την ψήφισε το 19% των Ρωμαίων που έκαναν τον κόπο να μεταβούν στο εκλογικό τμήμα. Ηρθε τέταρτη και δεν πρόκειται να λάβει μέρος στον δεύτερο γύρο. Στο Τορίνο οι «πεντάστεροι» έπεσαν στο 9% (από το 30% που είχαν πάρει στις προηγούμενες αυτοδιοικητικές) και στη Νάπολη στο 10% (από το 52% που είχαν πάρει στις εθνικές εκλογές του 2018). Μεγάλη νίλα.
Στην πατρίδα του Σαλβίνι, στο Μιλάνο, η Λέγκα πήρε μόλις 11%, από 27% που είχε πάρει στις Ευρωεκλογές το 2019 (και 34% σε πανιταλικό επίπεδο). Κάποιες από τις απώλειες των λαϊκιστών, λένε οι Βρετανοί, τις εισέπραξαν οι Κεντροαριστεροί, αφού το Δημοκρατικό Κόμμα κέρδισε από τον πρώτο γύρο το Μιλάνο, τη Νάπολη και την Μπολόνια. Ετσι ο πολιτικός αναλυτής της Corriere della Sera, ο Μάσιμο Φράνκο, γνωμάτευσε ότι «τόσο οι Πέντε Αστέρες όσο και η Λέγκα δεν λογίζονται πλέον σαν κανάλια όπου διοχετεύεται η λαϊκή δυσαρέσκεια».
Πρέπει να αναφερθεί ότι, παρά τη μεγάλη απώλεια ψήφων, οι δύο λαϊκιστικοί φορείς κατάφεραν με μανούβρες και πιρουέτες, όπως έχουν μάθει πολύ επιδέξια να κάνουν, να μείνουν σε κάποια πόστα: οι Πέντε Αστέρες συμμάχησαν με το Δημοκρατικό Κόμμα στην Μπολόνια και στη Νάπολη, ενώ ο Σαλβίνι με τη Δεξιά στην Καλάμπρια και στη Ρώμη. Ωστόσο το πολιτικό πρόβλημά τους δεν λύθηκε.
Ο παράγων Αδελφοί…
Αντιθέτως, φουντώνει. Το πρόβλημά τους είναι οι Αδελφοί της Ιταλίας, δηλαδή το ακροδεξιό κόμμα της Τζόρτζα Μελόνι το οποίο προσπαθεί να εκμεταλλευτεί την κληρονομιά που άφησε στην ιταλική κοινωνία το διαλυμένο από τη δεκαετία του ’90 νεοφασιστικό Κοινωνικό Κίνημα και οι παραφυάδες του. Στην πρωτεύουσα οι Αδελφοί τα πήγαν περίφημα, ενώ στο Μιλάνο «σχεδόν νίκησαν τον Σαλβίνι» όπως σημειώνουν οι Times. H Μελόνι παραμένει αντίθετη στην κυβέρνηση του Ντράγκι, δηλώνοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο ότι «είναι το νέο πρόσωπο του ιταλικού λαϊκισμού, ασυμβίβαστο με την εξουσία».
…και ο παράγων Ντράγκι
Αλλά και η Μελόνι με τους Αδελφούς της έχουν πρόβλημα. Ο αναλυτής της Corriere ισχυρίζεται ότι ο ευρωσκεπτικισμός της Μελόνι είναι ικανός από μόνος του να την κρατήσει μακριά από οποιαδήποτε διακυβέρνηση: «Αν δεν αλλάξει τις απόψεις της για την Ευρωπαϊκή Ενωση, δεν θα κυβερνήσει ποτέ»… Εξάλλου, υπάρχει πάντα ο Ντράγκι: «Η χρηστή διακυβέρνηση θεωρείται πλέον το αντίδοτο στον λαϊκισμό. Αν ο Ντράγκι μπορεί να κυβερνήσει καλά και να ξεκινήσει την ανάκαμψη της οικονομίας, ο λαϊκισμός είναι νεκρός στην Ιταλία» λέει με σιγουριά ο Φράνκο.