Στη διάρκεια της προπόνησης της αυτή την εβδομάδα στη Ρώμη, η αθλήτρια αγώνων ταχύτητας Ζεϊνάμπ Ντόσο έκανε ένα τρομερό σπριντ στην τελευταία στροφή, αποσπώντας τα συγχαρητήρια του συναθλητή και συμπατριώτη της Λορέντσο Σιμονέλι.
Η ψυχολογία της 24χρονης Ντόσο βρίσκεται στα ύψη μετά το χάλκινο μετάλλιο που κέρδισε αγωνιζόμενη με τα χρώματα της πατρίδας της στην κούρσα των 60 μέτρων μετ’ εμποδίων στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Κλειστού Στίβου, που διεξήχθη στις αρχές Μαρτίου στη Γλασκόβη. Ο Σιμονέλι απέσπασε το ασημένιο μετάλλιο στο αντίστοιχο αγώνισμα των ανδρών στην ίδια διοργάνωση.
Αυτό που έγινε πρωτοσέλιδο στην Ιταλία είναι ότι και οι δύο αθλητές είναι μαύροι, μέλη μιας ομάδας μεταναστών δεύτερης γενιάς που θα λάβουν μέρος στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Παρισιού το καλοκαίρι. Η επιτυχία τους έφερε πανηγυρισμούς στους θιασώτες μιας πιο πολυπολιτισμικής Ιταλίας, αλλά και αντιδράσεις από όσους ισχυρίζονται ότι οι μαύροι δεν θα θεωρηθούν ποτέ πραγματικοί Ιταλοί.
«Στον ιστότοπο του τηλεοπτικού καναλιού Sky εμφανίστηκαν 2.000 σχόλια για τα μετάλλια που κερδίσαμε, και τα 1.500 ήταν ρατσιστικής φύσης» αποκαλύπτει σε ρεπορτάζ των Times του Λονδίνου η Ντόσο, κόρη μεταναστών από την Ακτή Ελεφαντοστού, που έφτασαν στην Ιταλία όταν εκείνη ήταν δέκα ετών.
Κάποια από τα σχόλια επαινούσαν τον Ρομπέρτο Βανάτσι, έναν στρατηγό του ιταλικού στρατού που έγραψε πέρυσι ένα βιβλίο στο οποίο εξέφραζε αμφιβολίες για το αν οι μαύροι πρέπει να θεωρούνται Ιταλοί, φέρνοντας το παράδειγμα της Πάολα Εγκόνου, μέλους της ιταλικής ομάδας βόλεϊ, που γεννήθηκε στην Ιταλία από νιγηριανούς γονείς.
«Η Πάολα Εγκόνου είναι ιταλίδα πολίτης, αλλά τα χαρακτηριστικά της δεν αντικατοπτρίζουν την ιταλικότητα» έγραψε ο Βανάτσι στο βιβλίο του, το οποίο έχει πουλήσει περίπου 100.000 αντίτυπα – και του εξασφάλισε μια πρόσκληση από τον ακροδεξιό αντιπρόεδρο του ιταλικού κυβερνητικού συνασπισμού Ματέο Σαλβίνι για να θέσει υποψηφιότητα για την Ευρωβουλή.
«Η πολιτική δεν βοηθάει» λέει η Ντόσο, που απέκτησε την ιταλική υπηκοότητα ως έφηβη. «Εχω περάσει από το ιταλικό σχολικό σύστημα και τώρα το πανεπιστήμιο – ποιος είναι πιο Ιταλός από εμένα;» αναρωτιέται «Οι Ιταλοί πηγαίνουν παντού στον κόσμο και ενσωματώνονται, οπότε γιατί μια Ιβοριανή να μην μπορεί να το κάνει αυτό στην Ιταλία;» συμπληρώνει.
Περιστασιακά ξεσπάσματα ρατσισμού αγγίζουν την αθλήτρια – πρόσφατα, ένας ζητιάνος στον δρόμο τη σχολίασε υποτιμητικά επειδή εκείνη δεν είχε ψιλά να του δώσει. «Το χειρότερο; Οτι κανένας από όσους ήταν στην παρέα μου δεν είπε κουβέντα» εξηγεί στους Times.
Αθλητές και αθλήτριες όπως η Ντόσο αποτελούν, ωστόσο, πρότυπα και πηγή έμπνευσης για περισσότερα από 800.000 παιδιά μεταναστών που γεννήθηκαν στην Ιταλία και που, σύμφωνα με τον νόμο, πρέπει να περιμένουν μέχρι τα 18 τους για να λάβουν την υπηκοότητα.
Οι έγχρωμοι που εργάζονται σε προβεβλημένες θέσεις και μπορούν να αποτελέσουν πρότυπα είναι ελάχιστοι – ένας από αυτούς είναι ο Μαρσέλ Τζέικομπς, γιος μαύρου Αμερικανού, που κέρδισε το χρυσό μετάλλιο για την Ιταλία στα 100 μέτρα στους προηγούμενους Ολυμπιακούς Αγώνες. Αυτό το γεγονός προσθέτει επιπλέον βάρος ευθύνης στους μαύρους αθλητές της χώρας που θα αγωνιστούν το καλοκαίρι στο Παρίσι.
Ο 21χρονος εμποδιστής Σιμονέλι, από την άλλη, του οποίου η μητέρα είναι Τανζανή και ο πατέρας Ιταλός, λέει ότι δεν νιώθει πίεση και δεν έχει γίνει αποδέκτης ρατσιστικής συμπεριφοράς. «Είμαι πολύ περήφανος που είμαι Ιταλός, αλλά δεν δίνω μεγαλύτερη σημασία σε αυτό» αποκαλύπτει στους Times. «Ελπίζω ότι οι επιτυχίες μας με τα χρώματα της χώρας θα βοηθήσουν ώστε να αλλάξουν κάποιοι μυαλά» συμπληρώνει.
Ο Τζόρτζιο Φρινόλι, πρώην αθλητής δρόμων μετ’ εμποδίων, που τώρα εκπαιδεύει τον Σιμονέλι και την Ντόσο, ελπίζει η παρουσία τους στο Παρίσι να πείσει τους Ιταλούς ότι η ιταλική ταυτότητα δεν εξαρτάται από το χρώμα του δέρματος. «Ο αθλητισμός είναι μπροστά από την κοινωνία και μπορεί να την αλλάξει» ισχυρίζεται. «Ο,τι είναι φυσιολογικό για εμάς, μπορεί να γίνει φυσιολογικό και για την κοινωνία».