Στο επίκεντρο των παγκόσμιων προσπαθειών για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής επαναφέρει τις Ηνωμένες Πολιτείες ο Τζο Μπάιντεν, ανακοινώνοντας τον φιλόδοξο στόχο μείωσης της εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου έως και 52% μέχρι το 2030, με τη δέσμευσή του να χαιρετίζεται διεθνώς.
Ανοίγοντας τις εργασίες της Συνόδου Κορυφής για το Κλίμα, που λαμβάνει χώρα διαδικτυακά σήμερα Πέμπτη, και αύριο Παρασκευή, ο Τζο Μπάιντεν ανέλαβε τη δέσμευση για μείωση των εκπομπών των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου από την μεγαλύτερη οικονομία παγκοσμίως, μεταξύ του 50% και 52% ως το 2030 σε σχέση με το 2005.
Ο στόχος αυτός σχεδόν διπλασιάζει την προηγούμενη δέσμευση της Ουάσινγκτον για μείωση μεταξύ του 26% και του 28% με χρονικό ορίζοντα το 2025, με τον Τζο Μπάιντεν να καλεί παράλληλα τους διεθνείς ηγέτες να αναλάβουν με τη σειρά τους επείγουσα δράση για το περιβάλλον. Προειδοποιώντας για «το τίμημα της απραξίας», ο Τζο Μπάιντεν απηύθυνε έκκληση στον υπόλοιπο κόσμο να ακολουθήσει το αμερικανικό παράδειγμα.
Ο ένας μετά τον άλλον, οι ηγέτες που προσκλήθηκαν σε αυτήν την τηλεδιάσκεψη, σχεδόν 100 ημέρες μετά την ανάληψη της προεδρίας των ΗΠΑ από τον Μπάιντεν, ανακοίνωσαν τις δικές τους δεσμεύσεις και χαιρέτισαν τη στροφή της Ουάσινγκτον, μετά από τέσσερα χρόνια απραξίας και άρνησης, επί προεδρίας Ντόναλντ Τραμπ.
Στη διεθνή σύνοδο που συγκαλεί ο Τζο Μπάιντεν έχουν προσκληθεί, μεταξύ άλλων, οι πρόεδροι Ρωσίας και Κίνας, Βλαντίμιρ Πούτιν και Σι Τζινπίνγκ αντίστοιχα, καθώς και οι ηγέτες Ινδίας, Γαλλίας, ακόμη και ο Πάπας Φραγκίσκος.
Η δέσμευση που ανέλαβε ο Μπάιντεν συνιστά την αμερικανική συμβολή στην ελπίδα να διατηρηθεί η άνοδος παγκοσμίως της θερμοκρασίας κάτω των 2 βαθμών Κελσίου, ει δυνατόν σε +1,5 βαθμό Κελσίου, σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα, όπως προβλέπει η συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα, που συνήφθη το 2015.
Ο Μπάιντεν ήδη από την πρώτη ημέρα της προεδρίας του τον Ιανουάριο έχει επαναφέρει τις Ηνωμένες Πολιτείες στη Συνθήκη του Παρισιού για το Κλίμα από την οποία τις είχε αποσύρει ο προκάτοχός του, Ντόναλντ Τραμπ.
Μακρόν: Ιστορική επιλογή Μπάιντεν
Ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, ζήτησε «να επιταχυνθεί η εφαρμογή των δεσμεύσεων με ορίζοντα το 2030». Ο Μακρόν ζήτησε μεταξύ άλλων «να δοθεί μια τιμή στον άνθρακα» συμπεριλαμβάνοντας «την κλιματική διάσταση στο κόστος των επενδύσεων και των εμπορικών σχέσεών μας», παραπέμποντας στον φόρο άνθρακα που θέλει να εφαρμόσει η Ευρωπαϊκή Ενωση στα σύνορά της. Επίσης, αναφέρθηκε στην προσεχή σύνοδο της 18ης Μαΐου που θα διεξαχθεί στο Παρίσι με αντικείμενο τη βιώσιμη χρηματοδότηση των οικονομιών της Αφρικής και ζήτησε να πιεστούν οι δημόσιες αναπτυξιακές τράπεζες να χρηματοδοτήσουν έργα ουδέτερα σε άνθρακα.
Ο Μακρόν παραδέχτηκε ότι η Γαλλία είναι μία από τις πολλές χώρες που καθυστερούν την εφαρμογή των δεσμεύσεών τους σε ό,τι αφορά την επίτευξη του στόχου, που είναι να περιοριστεί η αύξηση της θερμοκρασίας μόνο στον 1,5 βαθμό Κελσίου. Διαβεβαίωσε όμως ότι βρίσκεται «σε φάση επιτάχυνσης», ιδίως όσον αφορά στην παραγωγή αιολικής ενέργειας και τη μόνωση των κατοικιών.
Τζόνσον: Η δέσμευση του Μπάιντεν αλλάζει τα δεδομένα
Ο πρωθυπουργός της Βρετανίας, Μπόρις Τζόνσον, από την πλευρά του χαιρέτισε και αυτός τους νέους στόχους της αμερικανικής πολιτικής οι οποίοι, όπως σχολίασε, «αλλάζουν τα δεδομένα» όσον αφορά την υπερθέρμανση του πλανήτη. Ο Τζόνσον επιβεβαίωσε ότι ο στόχος του Ηνωμένου Βασιλείου, όπως ανακοίνωσε την Τρίτη, είναι να μειωθούν οι εκπομπές καυσαερίων κατά 78% μέχρι το 2035, σε σύγκριση με το 1990. Ο βρετανός πρωθυπουργός χαιρέτισε επίσης και την ομιλία του προέδρου της Κίνας, Σι Τζινπίνγκ, που είπε ότι στόχος είναι ο κόσμος να ζει «σε αρμονία με τη φύση».
Εκ μέρους του Καναδά, ο πρωθυπουργός, Τζάστιν Τριντό, δεσμεύτηκε ότι η χώρα του θα μειώσει τις εκπομπές αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου κατά 40-45% μέχρι το 2030, σε σχέση με το 2005.
Ο ιάπωνας ομόλογός του, Γιοσιχίντε Σούγκα, ανακοίνωσε από την πλευρά του ότι θα μειωθούν οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα κατά 46% με ορίζοντα το 2030, σε σχέση με το 2013. Ο προηγούμενος στόχος της Ιαπωνίας ήταν να επιτευχθεί μείωση κατά 26%.
Ακόμη και ο πρόεδρος της Βραζιλίας, Ζαΐχ Μπολσονάρου, που διατηρούσε στενή σχέση με τον Τραμπ, δεσμεύτηκε να βάλει τέλος στην παράνομη εκδάσωση του Αμαζονίου μέχρι το 2030 και να προωθήσει την ουδετερότητα άνθρακα της χώρας του μέχρι το 2050, δηλαδή μία δεκαετία νωρίτερα από τον προηγούμενο στόχο.
«Είναι μια ενθαρρυντική αρχή» και «αρχίζουμε να κάνουμε πραγματικές προόδους», σχολίασε ο Μπάιντεν μετά τις πρώτες ανακοινώσεις.
Απολογητικός ο Πούτιν
Ο Βλαντίμιρ Πούτιν δέχθηκε την πρόσκληση του Μπάιντεν και συμμετείχε στη σημερινή Σύνοδο για το κλίμα με οικοδεσπότη τον αμερικανό πρόεδρο. Ήταν η πρώτη του εμφάνιση δίπλα σε ηγέτες, έστω και διαδικτυακά, μετά τις προκλητικές του κινήσεις στην Ανατολική Ουκρανία.
Αρχικά εμφανίστηκαν μερικά προβλήματα ήχου που όμως διορθώθηκαν γρήγορα και οι ηγέτες του πλανήτη έμειναν έκπληκτοι. Στις οθόνες τους εμφανίστηκε ο ρώσος πρόεδρος, ο οποίος τον τελευταίο καιρό εξαπολύει απειλές κατά πάντων. Ωστόσο, στην σημερινή ομιλία του εμφανίστηκε ήρεμος και σε χαμηλούς τόνους, σχεδόν απολογητικός.
«Η Ρωσία είναι έτοιμη να προτείνει ορισμένα κοινά έργα και να εξετάσει προνομιακούς όρους και προϋποθέσεις για ξένες εταιρείες που ενδιαφέρονται για επενδύσεις σε καθαρές τεχνολογίες» δήλωσε ο πρόεδρος της Ρωσίας.
Σι Τζινπίνγκ: Η κατανάλωση άνθρακα θα αρχίσει σταδιακά να μειώνεται την περίοδο 2026-2030
Θα ελέγξουμε αυστηρά τα σχέδια που παράγουν ενέργεια από άνθρακα», είπε ο κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ. «Θα περιορίσουμε αυστηρά την αύξηση της κατανάλωσης άνθρακα κατά τη διάρκεια του 14ου πενταετούς σχεδίου (2021-2025) και θα την καταργήσουμε σταδιακά κατά τη διάρκεια του 15ου πενταετούς σχεδίου (2026-2030)» πρόσθεσε.
Τα σχόλια του Σι υποδηλώνουν πως η κατανάλωση άνθρακα από την Κίνα, που είναι μακράν η υψηλότερη στον κόσμο, θα φθάσει στο υψηλότερο σημείο της το 2025 και θα αρχίσει στη συνέχεια να μειώνεται. Ο Σι δεσμεύθηκε πέρυσι πως η Κίνα θα φθάσει στο υψηλότερο σημείο εκπομπών πριν από το 2030 και θα γίνει ουδέτερη άνθρακα έως το 2060. «Η Κίνα έχει δεσμευθεί να περάσει από ένα υψηλό επίπεδο άνθρακα σε ουδετερότητα άνθρακα σε πολύ πιο μικρό διάστημα από εκείνο που μπορεί να χρειαστούν πολλές αναπτυγμένες χώρες και αυτό απαιτεί εξαιρετικά σκληρές προσπάθειες» είπε.
Ο κινέζος πρόεδρος επανέλαβε επίσης την έκκληση της Κίνας προς τις βιομηχανικές χώρες να βοηθήσουν τη μετάβαση φτωχότερων χωρών σε πράσινη και χαμηλού άνθρακα ανάπτυξη.
Γκρέτα Τούνμπεργκ προς ηγέτες: Aγνοείτε την κλιματική αλλαγή
Η νεαρή ακτιβίστρια από τη Σουηδία Γκρέτα Τούνμπεργκ κατηγόρησε τους ηγέτες της διεθνούς κοινότητας ότι «αδιαφορούν» για την κλιματική αλλαγή, προειδοποιώντας τους ότι οι επόμενες γενιές θα τους κρίνουν. «Για πόσο χρόνο, πιστεύετε, ότι θα μπορείτε να συνεχίσετε να αγνοείτε την κλιματική αλλαγή (…) χωρίς να λογοδοτείτε;» είπε η Τούνμπεργκ, σε παρέμβασή της μέσω τηλεδιάσκεψης ενώπιον μιας επιτροπής του αμερικανικού Κογκρέσου, στο περιθώριο της Συνόδου για το κλίμα που οργανώνει η Ουάσινγκτον.
Σε μια ομιλία σε αυστηρό και επικριτικό τόνο, η 18χρονη υπενθύμισε στους βουλευτές ότι η συμφωνία του Παρισιού, που συνάφθηκε το 2015, προβλέπει τη διατήρηση της παγκόσμιας υπερθέρμανσης κάτω από τους 2 βαθμούς κελσίου, εάν είναι δυνατόν στους 1,5 βαθμούς κελσίου, σε σύγκριση με την προβιομηχανική εποχή.
«Η κλιματική αλλαγή δεν υπάρχει στον δημόσιο διάλογο σήμερα», τόνισε. «Και σίγουρα, καθώς ο διάλογος δεν υφίσταται και το επίπεδο της ευαισθητοποίησης είναι γελοιωδώς χαμηλό, συμβάλλετε ατιμωρητί στην καταστροφή του περιβάλλοντος, τώρα και στο μέλλον. Τη γλιτώσατε σήμερα, όμως αργά ή γρήγορα, οι άνθρωποι θα συνειδητοποιήσουν όλα όσα έχετε κάνει» προειδοποίησε η νεαρή ακτιβίστρια.
«Εχετε ακόμη χρόνο να κάνετε ό,τι πρέπει και να προστατεύσετε την κληρονομιά σας προς τους απογόνους σας ειλικρινά, όμως αυτό το παράθυρο θα κλείσει σύντομα. Εμείς, οι νέοι, είμαστε εκείνοι που θα μιλάμε για εσάς στα βιβλία της Ιστορίας. Είμαστε εμείς που θα επιλέξουμε πώς θα σας θυμόμαστε. Κάντε τις σωστές επιλογές» συμπλήρωσε η 18χρονη.