Τα βαθιά ρήγματα που υπάρχουν στην ισραηλινή κυβέρνηση για τον πόλεμο στην Λωρίδα της Γάζας ήρθαν στο φως αυτήν την εβδομάδα όταν ο υπουργός Αμυνας ζήτησε δημόσια από τον Μπενιαμίν Νετανιάχου τον ορισμό σαφούς στρατηγικής την ώρα που οι ισραηλινές δυνάμεις επέστρεψαν για να πολεμήσουν την Χαμάς στο βόρειο τμήμα που είχαν εκκαθαρίσει εδώ και μήνες.
Οι δηλώσεις του Γιόαβ Γκάλαντ, ο οποίος ξεκαθάρισε ότι δεν θα συμφωνήσει στην εγκαθίδρυση στρατιωτικής κυβέρνησης στην Γάζα, απηχούν την δυσφορία που υπάρχει στον ισραηλινό στρατό για την έλλειψη προσανατολισμού από τον Νετανιάχου σχετικά με την διακυβέρνηση της Γάζας όταν τελειώσει ο πόλεμος.
Εφεραν επίσης στο προσκήνιο το ρήγμα ανάμεσα στους δύο κεντρώους υπουργούς Μπένι Γκαντς και Γκάντι Αϊζενκοτ, πρώην στρατηγούς του ισραηλινού στρατού, που υποστήριξαν την θέση του υπουργού Αμυνας, από την μία πλευρά, και τα ακροδεξιά, υπερορθόδοξα, εθνικιστικά κόμματα, υπό την ηγεσία του υπουργού Οικονομικών Μπεζαλέλ Σμότριχ και του υπουργού Εσωτερικής Ασφαλείας Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ, από την άλλη, που καταδίκασαν τις δηλώσεις του Γκάλαντ.
«Αυτός δεν είναι τρόπος διαχείρισης πολέμου», ήταν ο κεντρικός τίτλος του δεξιού ταμπλόιντ Israel Today που πλαισίωνε την φωτογραφία των Νετανιάχου και Γκάλαντ να κοιτούν προς αντίθετες κατευθύνσεις.
Πέραν της «εξάρθρωσης» της τρομοκρατικής οργάνωσης Χαμάς και της επιστροφής των 132 ομήρων (ζωντανών και νεκρών) στο Ισραήλ, ο Νετανιάχου δεν έχει αποσαφηνίσει ποιος είναι ο στρατηγικός στόχος για τον τερματισμό της πολεμικής επιχείρησης.
Πάντως, υποστηριζόμενος από τους Μπεν-Γκβιρ και Σμότριχ, το ακροδεξιό δίδυμο που ηγείται του εποικιστικού κινήματος στην Δυτική Οχθη, απέρριψε οποιαδήποτε ανάμειξη της Παλαιστινιακής Αρχής στην μεταπολεμική Γάζα, κάτι που αντίθετα προωθούν οι ΗΠΑ.
Ο Νετανιάχου αγωνίζεται να συγκρατήσει στην θέση της την ετερόκλιτη και ασταθή ισραηλινή κυβέρνηση και επιμένει να επαναλαμβάνει ότι στόχος του είναι η «καθολική νίκη» επί της Χαμάς.
Μεταπολεμικά, η Γάζα μπορεί να κυβερνηθεί από μία πολιτική διοίκηση που δεν θα έχει σχέση με την Χαμάς, με ισραηλινή στρατιωτική ευθύνη, δήλωσε σε συνέντευξή του στο τηλεοπτικό δίκτυο CNBC.
Ισραηλινοί αξιωματούχοι έχουν πει ότι πρόσωπα επιρροής της παλαιστινιακής κοινωνίας και μέλη της παλαιστινιακής κοινωνίας των πολιτών μπορεί να επιστρατευθούν για να πληρώσουν το κενό που θα άφηνε ο διοικητικός μηχανισμός της Χαμάς μετά την «εξάρθρωσή» της.
Αλλά προς το παρόν, δεν έχει γίνει αντιληπτή η παρουσία τέτοιων ηγετικών προσωπικοτήτων της παλαιστινιακής κοινωνίας που είναι ικανοί ή πρόθυμοι να αντικαταστήσουν την ηγεσία της Χαμάς, ενώ οι αραβικές χώρες δεν έχουν δείξει προθυμία να βοηθήσουν.
«Για το Ισραήλ, οι επιλογές είναι είτε να σταματήσει τον πόλεμο και να αποσυρθεί είτε να εγκαθιδρύσει στρατιωτική διακυβέρνηση στον παλαιστινιακό θύλακα και να ελέγχει το σύνολο του εδάφους κανείς δεν ξέρει για πόσο, διότι μόλις αποχωρήσουν από μία περιοχή, η Χαμάς θα επανεμφανισθεί», προειδοποιεί ο Γιόσι Μέκελμπεργκ, από το Πρόγραμμα Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής στη δεξαμενή σκέψης Chatham House, στο Λονδίνο.
Το υπέρογκο κόστος της ισραηλινής κατοχής της Γάζας
Ο υπουργός Αμυνας του Ισραήλ αρνείται να δεχθεί οποιαδήποτε μορφή μόνιμης στρατιωτικής διακυβέρνησης της Λωρίδας της Γάζας γνωρίζοντας το δυσβάστακτο υλικό και πολιτικό κόστος που θα έχει μία επιχείρηση η οποία θα θέσει σε οδυνηρή δοκιμασία τον ισραηλινό στρατό και την ισραηλινή οικονομία.
Το κόστος της πολυετούς ισραηλινής κατοχής του νοτίου Λιβάνου μετά τον πόλεμο του 1982, παραμένει στις μνήμες των Ισραηλινών.
Απόρρητη έκθεση του ισραηλινού υπουργείου Αμυνας, που δημοσιεύεται στην εφημερίδα Yedioth Ahronoth, υπολογίζει ότι το κόστος της εγκαθίδρυσης και παραμονής στρατιωτικής διακυβέρνησης στην Λωρίδα της Γάζας ανέρχεται σε 5,43 δισ. δολάρια ετησίως, χωρίς το κόστος της ανοικοδόμησης.
Οι ανάγκες για επιπλέον στρατιωτικές δυνάμεις στον παλαιστινιακό θύλακα θα τραβήξουν δυνάμεις από τα βόρεια σύνορα με τον Λίβανο και από τον κεντρικό τομέα, πράγμα που θα σημαίνει μεγάλη αύξηση των στρατιωτικών υποχρεώσεων των εφέδρων.
Η ανάληψη του πλήρους ελέγχου της Γάζας θα απαιτήσει τουλάχιστον τέσσερις μεραρχίες, περί τους 50.000 στρατιώτες, σύμφωνα με τον Μάικλ Μίλσταϊν, επικεφαλής του Φόρουμ Παλαιστινιακών Σπουδών στο Κέντρο Μοσέ Νταγιάν για τις Μεσανατολικές και Αφρικανικές Σπουδές, ένα ανεξάρτητο ερευνητικό κέντρο που εδρεύει στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ.
Την ώρα που, σύμφωνα με τους ισραηλινούς στρατιωτικούς διοικητές, χιλιάδες μέλη της Χαμάς έχουν σκοτωθεί κατά την διάρκεια του πολέμου και οι περισσότερες οργανωμένες ένοπλες μονάδες της οργάνωσης έχουν διαλυθεί, μικρότερες ένοπλες ομάδες ξεφυτρώνουν στις περιοχές που ο ισραηλινός στρατός υποτίθεται ότι έχει «εκκαθαρίσει».
«Είναι μία πολύ ευέλικτη οργάνωση με ικανότητα ταχείας προσαρμογής» στις συνθήκες, λέει ο Μίλσταϊν. «Εχουν υιοθετήσει νέες μορφές ανταρτοπόλεμου».
Μια ιδέα για το κόστος που θα κληθεί το Ισραήλ να πληρώσει αν εμπλακεί στην αντιμετώπιση ενός μακράς διαρκείας ανταρτοπόλεμου, μπορεί να δώσει το χθεσινό συμβάν, όταν πέντε ισραηλινοί στρατιώτες σκοτώθηκαν από τα φίλια πυρά ισραηλινού τανκ κατά την διάρκεια σφοδρών συγκρούσεων στον προσφυγικό καταυλισμό της Τζαμπάλια, μίας περιοχής βόρεια της πόλης της Γάζας, που είχε «εκκαθαριστεί» από τον ισραηλινό στρατό κατά τα πρώτα στάδια του πολέμου.
Ο εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού, Ντάνιελ Χαγκάρι, δήλωσε ότι δουλειά του στρατού είναι «να διαλύσει αυτές τις ζώνες όπου η Χαμάς επιστρέφει και προσπαθεί να αναταχθεί», αλλά άφησε το θέμα της αντικατάστασης της ισλαμιστικής οργάνωσης στην διακυβέρνηση της Γάζας να αποφασισθεί σε πολιτικό επίπεδο.
Αν και οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η πλειονότητα των Ισραηλινών υποστηρίζει τον πόλεμο, η υποστήριξη μειώνεται. Ολο και περισσότεροι θέτουν ως προτεραιότητα την επιστροφή των ομήρων, πριν από την εξάρθρωση της Χαμάς. Γεγονότα σαν το χθεσινό στην Τζαμπάλια αναμένεται ότι θα συρρικνώσουν την υποστήριξη προς τις πολεμικές επιχειρήσεις.
Ενα ακόμη θέμα που αναμένεται να προκαλέσει διχασμό στην ισραηλινή κοινωνία είναι η διένεξη σχετικά με την καθιέρωση της υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας για την κοινότητα των υπερορθόδοξων εβραίων. Η στράτευσή τους υποστηρίζεται από τον Μπένι Γκαντς και τους πολιτικούς του συμμάχους, αλλά συναντά την λυσσώδη αντίσταση των θρησκευτικών κομμάτων.
Ο Νετανιάχου έχει αποφύγει μέχρι στιγμής την αποχώρηση κάποιας συνιστώσας από τον εύθραυστο κυβερνητικό συνασπισμό, που θα σήμαινε κατάρρευση της ισραηλινής κυβέρνησης.
Ομως, ο Γκάλαντ, ο οποίος έχει ήδη ηγηθεί μίας εσωτερικής εξέγερσης κατά του Νετανιάχου πέρυσι για την δικαστική μεταρρύθμιση που είχε ως στόχο τον περιορισμό της εξουσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου, συγκρούεται συστηματικά με τους Σμότριχ και Μπεν-Γκβιρ. Και η πρόσφατη ρήξη του με τον Νετανιάχου μάλλον δεν θα είναι και η τελευταία.