Χιλιάδες διαδηλωτές συμμετείχαν σε διαμαρτυρίες στην Ιερουσαλήμ και το Τελ Αβίβ το απόγευμα και το βράδυ της Δευτέρας, μετά την έγκριση από την Κνεσέτ του αμφιλεγόμενου νομοσχεδίου για τη δικαστική μεταρρύθμιση.
Η Ιατρική Ένωση Ισραήλ έδωσε εντολή στους γιατρούς να κατέβουν σε 24ωρη απεργία. Επικαλέστηκε την αφαίρεση της δυνατότητας του Ανώτατου Δικαστηρίου να ακυρώνει, εφόσον τη θεωρεί ‘παράλογη’, πιθανή κυβερνητική παρέμβαση σε αποφάσεις από προσωπικό του υπουργείου Υγείας.
Η απεργία δεν θα αφορά την Ιερουσαλήμ, όπου σημειώνεται κλιμάκωση συγκρούσεων, σύμφωνα με την ίδια ένωση. Η κυβέρνηση εξετάζει ασφαλιστικά μέτρα που θα αναγκάσουν τους γιατρούς να επιστρέψουν στην εργασία τους.
Απεργία ανακοίνωσε και ένα φόρουμ στο οποίο ανήκουν 150 από τις μεγαλύτερες εταιρείες της χώρας.
Παράλληλα, τα Azrieli και Big, δύο από τα μεγαλύτερα εμπορικά κέντρα της χώρας, ανακοίνωσαν ότι τα καταστήματα που στεγάζονται στον χώρο τους θα παραμείνουν κλειστά.
Οι μεγάλες εφημερίδες της χώρας κυκλοφόρησαν σήμερα με μαύρες καταχωρίσεις στα πρωτοσέλιδά τους.
«Μια Μαύρη Ημέρα για την Ισραηλινή Δημοκρατία» ανέφερε καταχώριση στα πρωτοσέλιδα μεγάλων εφημερίδων που έγινε από οργάνωση, τα μέλη της οποίας δηλώνουν ότι είναι «ανήσυχοι» εργαζόμενοι σε υπηρεσίες υψηλής τεχνολογίας.
«Λυπηρή» χαρακτήρισε ο Λευκός Οίκος την έγκριση του μέτρου που θεωρείται «κλειδί» για την υιοθέτηση της μεταρρύθμισης του δικαστικού συστήματος, η οποία έχει επικριθεί ανοιχτά από τον Τζο Μπάιντεν εδώ και πολλούς μήνες.
«Είναι λυπηρό που η σημερινή έγκριση δόθηκε με τόσο ισχνή πλειοψηφία», σχολίασε η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Καρίν Ζαν-Πιερ, στην ανακοίνωσή της, με την οποία επαναλαμβάνει την προτροπή της Ουάσινγκτον προς την ισραηλινή κυβέρνηση να επιδιώξει «ευρύτερη συναίνεση» στο θέμα αυτό. «Ως φίλος του Ισραήλ, εδώ και πολλά χρόνια, ο πρόεδρος Μπάιντεν δήλωσε, δημοσίως και σε ιδιωτικές συζητήσεις, ότι οι μεγάλες αλλαγές σε μια δημοκρατία, προκειμένου να έχουν διάρκεια, πρέπει να συγκεντρώνουν την ευρύτερη δυνατή συναίνεση», πρόσθεσε η εκπρόσωπος.
Οι ΗΠΑ, ο κυριότερος σύμμαχος του Ισραήλ, «εξακολουθούν να στηρίζουν τις προσπάθειες του προέδρου του Ισραήλ και άλλων ισραηλινών ηγετών» με στόχο την εξεύρεση ενός πεδίου συνεννόησης, συνεχίζει η ανακοίνωση, στην οποία δεν κατονομάζεται ο πρωθυπουργός Νετανιάχου.
Ο Μπάιντεν υποδέχτηκε τον πρόεδρο του Ισραήλ, Ισαάκ Χέρτσογκ, στον Λευκό Οίκο την περασμένη εβδομάδα.
Η Βρετανία κάλεσε το Ισραήλ να διατηρήσει την ανεξαρτησία των δικαστηρίων, να οικοδομήσει συναινέσεις και να διασφαλίσει ένα ισχυρό σύστημα ελέγχων και ισορροπιών.
Η μεταρρύθμιση, την οποία προωθεί η κυβέρνηση συνασπισμού του Ισραήλ, έχει ως στόχο να αυξήσει τις αρμοδιότητες της αιρετής εξουσίας έναντι εκείνων της δικαστικής. Η κυβέρνηση την θεωρεί αναγκαία ώστε να διασφαλιστεί η καλύτερη εξισορρόπηση των εξουσιών, όμως οι αντίπαλοί της τονίζουν ότι απειλεί τη δημοκρατία.
Ο Μπάιντεν δήλωσε την Κυριακή στο Axios ότι η μεταρρύθμιση αυτή συνιστά «πηγή διχασμού».
Η τροπολογία με την οποία περιορίζεται η δυνατότητα του Ανωτάτου Δικαστηρίου του Ισραήλ να ακυρώνει ορισμένες αποφάσεις της κυβέρνησης εφόσον τις θεωρεί «παράλογες», πέρασε από την Κνεσέτ με 64 ψήφους υπέρ και καμία κατά, αφού οι βουλευτές της αντιπολίτευσης αποχώρησαν από τη συνεδρίαση, σε ένδειξη διαμαρτυρίας, με ορισμένους από αυτούς να φωνάζουν «Ντροπή!».
Οι διαδηλώσεις εναντίον της τροπολογίας είχαν ξεκινήσει από νωρίς, με τους αστυνομικούς να απομακρύνουν σέρνοντας τους συγκεντρωμένους οι οποίοι είχαν αλυσοδεθεί σε κολόνες και απέκλεισαν τον δρόμο έξω από το κοινοβούλιο.
Αργά το απόγευμα, διαδηλώσεις ήταν σε εξέλιξη σε πόλεις όλης της χώρας.
Λίγα λεπτά μετά την ολοκλήρωση της ψηφοφορίας, μια μη κυβερνητική οργάνωση και ο ηγέτης της κεντρώας αντιπολίτευσης ανακοίνωσαν ότι θα προσφύγουν στο Ανώτατο Δικαστήριο κατά του νόμου.
Χιλιάδες διαδηλωτές που είχαν συρρεύσει στην Ιερουσαλήμ κατέκλυσαν τον αυτοκινητόδρομο κοντά στο κοινοβούλιο και συγκρούστηκαν με αστυνομικούς, οι οποίοι άνοιξαν τελικά τον δρόμο, χρησιμοποιώντας νερό υπό πίεση για να διαλύσουν τη συγκέντρωση. Σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, οι αστυνομικοί ψέκασαν τους συγκεντρωμένους και με ένα αέριο (skunk gas) που μύριζε πολύ άσχημα και χρησιμοποιήθηκε εναντίον τους για πρώτη φορά.
Η κρίση έχει διχάσει την ισραηλινή κοινωνία, φτάνοντας μέχρι και τον στρατό. Χιλιάδες εθελοντές έφεδροι απειλούν να μην εμφανιστούν για να εκπληρώσουν τα καθήκοντά τους εάν η κυβέρνηση προχωρήσει στο σχέδιό της.
Ο ηγέτης της αντιπολίτευσης, Γιαΐρ Λαπίντ, τους ζήτησε να μην πραγματοποιήσουν ακόμα την απειλή αυτή, που έχει διαταράξει την αίσθηση εθνικής ασφάλειας του Ισραήλ, εν αναμονή της απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου αναφορικά με έφεσεις που έχουν ασκηθεί από μη κυβερνητική οργάνωση και από τον Δικηγορικό Σύλλογο του Ισραήλ.
Ο υπουργός Δικαιοσύνης Γιαρίβ Λέβιν εμφανίστηκε απτόητος από τις διαμαρτυρίες. «Κάναμε ένα πρώτο βήμα στην ιστορική, σημαντική διαδικασία διόρθωσης του δικαστικού συστήματος και αποκατάστασης των εξουσιών που είχαν αρπάξει από την κυβέρνηση και την Κνεσέτ», είπε σε μια ομιλία του, όπου εμφανίστηκε να αγνοεί τις επανειλημμένες εκκλήσεις της Ουάσινγκτον για εξεύρεση συμβιβαστικής λύσης.
«Αυτή η κυβέρνηση μπορεί να κερδίσει τη μάχη, όχι όμως και τον πόλεμο», σχολίασε από την πλευρά του ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Γιαΐρ Λαπίντ.
Αργά το βράδυ της Δευτέρας, ο Νετανιάχου έκανε δήλωση για το θέμα, λέγοντας ότι ελπίζει πως ο εθνικο-θρησκευτικός κυβερνητικός συνασπισμός του οποίου ηγείται θα καταλήξει σε συμφωνία με την αντιπολίτευση για την αμφιλεγόμενη δικαστική μεταρρύθμιση μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου.
Στις δηλώσεις του που μεταδόθηκαν από την τηλεόραση, ο Νετανιάχου διαβεβαίωσε ότι τα δικαστήρια θα παραμείνουν «ανεξάρτητα».
Αμέσως μετά τη γνωστοποίηση του αποτελέσματος της ψηφοφορίας, ο επικεφαλής του κύριου συνδικάτου του δημόσιου τομέα του Ισραήλ δήλωσε ότι θα συναντηθεί με άλλους αξιωματούχους συνδικάτων για να συζητήσουν το ενδεχόμενο κήρυξης γενικής απεργίας.
Ο Αρνον Μπαρ-Νταβίντ, πρόεδρος του συνδικάτου Histadrut, προσπάθησε να μεσολαβήσει για να βρεθεί ένας συμβιβασμός μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης. Οι διαφορές δεν ήταν σημαντικές, αλλά οι προσπάθειες διαμεσολάβησης απέτυχαν λόγω πολιτικών ιδιοτροπιών, είπε.
«Από αυτή τη στιγμή, οποιαδήποτε μονομερής συνέχιση της μεταρρύθμισης θα έχει σοβαρές συνέπειες… Ή θα προχωρήσουν τα πράγματα με ευρεία συμφωνία ή δεν θα προχωρήσουν καθόλου», δήλωσε ο Μπαρ-Ντέιβιντ.
Παράλληλα, αντιδρώντας άμεσα στην έγκριση του νομοσχεδίου, η μη κυβερνητική οργάνωση Κίνημα για Ποιοτική Κυβέρνηση στο Ισραήλ δήλωσε ότι θα καταθέσει προσφυγή στο Ανώτατο Δικαστήριο κατά του σχεδίου νόμου.
Όπως ανέφερε, θα επιχειρηματολογήσει ότι το νομοσχέδιο που επικυρώθηκε συνιστά de facto κατάργηση της δικαστικής εξουσίας και θα πρέπει να ανατραπεί από το Δικαστήριο.