Μετά από χρόνια ατελείωτων αντιπαραθέσεων, ανάμεσα σε κυβερνήσεις και την οικογένειά του, ολοκληρώθηκε την Πέμπτη η εκταφή του δικτάτορα Φράνκο από το μνημειακό του μαυσωλείο κοντά στην Μαδρίτη, 44 χρόνια μετά το τέλος ενός καθεστώτος που έχει αφήσει βαθιές πληγές στην ισπανική κοινωνία.
Το φέρετρο με τα λείψανα του Φράνκο μεταφέρθηκε από την επιβλητική βασιλική που έχει σκαφτεί στον βράχο του μαυσωλείου της Valle de los Caidos από οκτώ μέλη της οικογένειάς του. Οι απόγονοί του φώναζαν «Ζήτω η Ισπανία» καθώς τοποθετούσαν το φέρετρο στο όχημα που επρόκειτο να το μεταφέρει στο ελικόπτερο. Προορισμός του, το κοιμητήριο του Mingorubbio, βόρεια της Μαδρίτης, όπου βρίσκεται ο τάφος της συζύγου του.
Λίγες δεκάδες νοσταλγοί του περίμεναν το φέρετρο, παρά την απαγόρευση των διαδηλώσεων. «Εσωσε την Εκκλησία και μας κράτησε προστατευμένους από τον Κομμουνισμό», δήλωσε ένας από τους συγκεντρωμένους.
Η διαταγή για την κατασκευή της Valle de los Caidos (Κοιλάδα των Πεσόντων) δόθηκε από τον Φράνκο το 1940, μετά την «ένδοξη Σταυροφορία» του κατά των «χωρίς Θεό» Δημοκρατικών. Η κατασκευή διήρκεσε μία 20ετία και έγινε από χιλιάδες πολιτικούς κρατούμενους.
Στο όνομα της «εθνικής συμφιλίωσης», ο δικτάτορας διέταξε την μεταφορά και τον ενταφιασμό στην τοποθεσία αυτή των λειψάνων 30.000 θυμάτων του ισπανικού εμφυλίου πολέμου, Φρανκιστών, αλλά και Δημοκρατικών που βγήκαν από νεκροταφεία και ομαδικούς τάφους χωρίς ποτέ να ενημερωθούν οι οικογένειές τους.
Ο Φράνκο κυβέρνησε την Ισπανία από το 1939 μέχρι τον θάνατό του το 1975.
