«Το γεγονός ότι σε αυτό το πάνελ είμαστε τρία ανοιχτά ΛΟΑΤΚΙ άτομα, ο ένας είναι σύμβουλος του Πρωθυπουργού, ο άλλος είναι υφυπουργός κι ο άλλος ένας κοσμαγάπητος ηθοποιός είναι κάτι που δεν έχει συμβεί ξανά στο παρελθόν και αυτό από μόνο του, δείχνει κάτι. Δείχνει πόσο έχει προχωρήσει και πόσο έχει ωριμάσει η ελληνική κοινωνία, δείχνει τα βήματα της προόδου, αλλά δείχνει επίσης πόσο εξελίσσεται η δημόσια ζωή». Τα λόγια ανήκουν στον Νικόλα Γιατρομανωλάκη, υφυπουργό Πολιτισμού, και διατυπώθηκαν στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο υπουργείο Δικαιοσύνης την Τρίτη το πρωί, υπό τον τίτλο «Κοινωνία χωρίς Ρατσισμό, Κοινωνία με Μέλλον» και θέμα την καταπολέμηση των διακρίσεων λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού – ταυτότητας και έκφρασης φύλου.
Ο «σύμβουλος του Πρωθυπουργού» ήταν ο Αλέξης Πατέλης, επικεφαλής επί οικονομικών ζητημάτων, ο «κοσμαγάπητος ηθοποιός» ο Γιώργος Καπουτζίδης, και σεναριογράφος συνάμα. Τους πλαισίωσαν θεσμικά, ο γενικός γραμματέας Δικαιοσύνης και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Πάνος Αλεξανδρής, και ο Δημήτρης Κουλαξίζης, εφέτης Αθηνών.
Οι τρανς και η εθνική στρατηγική
Ο κ. Πατέλης τόνισε ότι είχε την τιμή να συμμετάσχει στην Επιτροπή που σύστησε ο πρωθυπουργός για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων. «Για πρώτη φορά η χώρα μας έχει εθνική στρατηγική», σημείωσε ο ίδιος, τονίζοντας ότι «στα προγράμματα στήριξης του ΟΑΕΔ του υπουργείου Εργασίας έχουν συμπεριληφθεί τα διεμφυλικά τρανς άτομα και με μεγάλη συγκίνηση διαβάσαμε μία ανάρτηση μιας τρανς γυναίκας, η οποία έγραψε πως κρέμασε τις γόβες της και τώρα έχει μία καθημερινή νόμιμη εργασία ως ιδιωτική υπάλληλος».
Ο ίδιος αναφέρθηκε στην πρόσφατη ανακοίνωση, σύμφωνα με την οποία οι τρανς γυναίκες θα μεταφερθούν σε γυναικείες φυλακές, αλλά και στην άρση της οριζόντιας απαγόρευσης της αιμοδοσίας από ανθρώπους που έχουν συνάψει οποιαδήποτε ομοφυλοφιλική σχέση – θα ισχύσει από 1/1/2022. Ο κ. Πατέλης εκτίμησε ως εξαιρετικά σημαντικό και το γεγονός ότι το υπουργείο Παιδείας έχει ήδη ξεκινήσει το πρόγραμμα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης στα σχολεία.
«Είμαστε εδώ για να συζητήσουμε τον ρόλο της Πολιτείας», επεσήμανε αναλυτικότερα ο κ. Γιατρομανωλάκης, αναφερόμενος στην Εθνική Επιτροπή ΛΟΑΤΚΙ, αλλά και στο τι πρέπει να γίνει. «Πρέπει να κάνουμε τρία πράγματα. Το ένα, είναι η αύξηση της ορατότητας. Να υπάρχουν εκεί έξω άτομα που μιλάνε ανοιχτά για την ταυτότητά τους και μπορούν να εκφράζονται χωρίς φόβο». Το δεύτερο, όπως είπε ο υφυπουργός Πολιτισμού, είναι οι θετικές πολιτικές, οι οποίες προκύπτουν από ένα οριζόντιο σχέδιο που αφορά όλα τα υπουργεία. «Αυτό κάνει τη διαφορά μεταξύ της ολοκληρωμένης στρατηγικής και του επικοινωνιακού πυροτεχνήματος. Μεταξύ μιας εκπεφρασμένης θέλησης να αλλάξουν τα πράγματα και μιας εργαλειοποίησης μιας ομάδας του πληθυσμού».
«Το τρίτο κομμάτι είναι η αλλαγή της νοοτροπίας, της συμπεριφοράς, μέσω πρώτα απ’ όλα της εκπαίδευσης. Υπάρχει ο χώρος και ο χρόνος να γίνουν συζητήσεις με τα παιδιά», πρόσθεσε. «Τα πράγματα αρχίζουν να αλλάζουν. Θα ήθελα να πιστεύω ότι εκφράζω μία νέα γενιά ανθρώπων και μία νέα γενιά πολιτικών». Ο ίδιος διαβεβαίωσε ότι το υπουργείο Πολιτισμού φροντίζει έτσι ώστε η ελευθερία του λόγου και της τέχνης να είναι σεβαστά στο 100%.
«Ποιος είπε ότι είναι ΟΚ να χλευάζεις ένα παιδί;»
Προσωπικό τόνο είχε η παρέμβαση του Γιώργου Καπουτζίδη. «Γεννήθηκα στις Σέρρες το 1972 και ήμουν ένα παιδί που ήταν πάρα πολύ χαρούμενο, πολύ δραστήριο και από μικρή ηλικία έπαιζα ευτυχισμένος με τα αυτοκινητάκια μου, με τις κούκλες της αδερφής μου, ποδόσφαιρο… θεωρούσα ότι όλα αυτά είναι πάρα πολύ ΟΚ. Ωσπου σε κάποια φάση, σε πολύ μικρή ηλικία, 8-9, κατάλαβα ότι μάλλον κάτι δεν ήταν τόσο ευχάριστο για κάποιους. Δεν μου εξήγησαν ποτέ τι πειράζει να παίζω με τις κούκλες της αδερφής μου. Παρατήρησα ότι οι άνθρωποι βλέπουν σε μένα κάτι που τους κάνει να με χλευάζουν, να με κοροϊδεύουν. Δεν μου εξήγησαν ποτέ τι ήταν αυτό. Κατέληξα μόνος μου ότι τους ενοχλούσε ότι ήμουν αυτός που ήμουν. Ετσι μπαίνεις σε μια διαδικασία να μην είσαι ο εαυτός σου. Μπαίνεις σε μια διαδικασία 24ωρης καταπίεσης, προσπαθείς να κρύβεις τον εαυτό σου, να είσαι κάτι άλλο. Ο καθένας αντιδρά διαφορετικά σε αυτό. Εγώ βρήκα τη λύση στο να απομονωθώ. Πέρασα όλο το Γυμνάσιο και όλο το Λύκειο απομονωμένος σε ένα σπίτι προκειμένου να αποφύγω τον χλευασμό και την κοροϊδία, προκειμένου να μπορώ να είμαι ο εαυτός μου μέσα σε αυτό το μικρό δωμάτιο που ζούσα».
Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί ένας άνθρωπος που δέρνει τα παιδιά του και τη γυναίκα του και δεν έχει δουλέψει ποτέ, να θεωρείται καλύτερος σύντροφος από εμένα και καλύτερος πατέρας από εμένα. Καταλήγουμε ότι το πιο σημαντικό κριτήριο είναι το με τι διεγείρεται σεξουαλικά ο καθένας. Μου φαίνεται ανόητο κριτήριο
Ο κ. Καπουτζίδης συμπλήρωσε: «Ποιος τους είπε ότι είναι ΟΚ να χλευάζεις ένα παιδί; Ή να το κοροϊδεύεις και να το χτυπάς;». «Πρέπει να δούμε ποιος τους το είπε, διότι από εκεί προκύπτει ο ρατσισμός». «Αντιμετωπίζομαι σαν πολίτης δεύτερης κατηγορίας και από την κοινωνία και από την πολιτεία στο πέρασμα του χρόνου. (…) Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί ένας άνθρωπος που δέρνει τα παιδιά του και τη γυναίκα του και δεν έχει δουλέψει ποτέ, να θεωρείται καλύτερος σύντροφος από εμένα και καλύτερος πατέρας από εμένα. Καταλήγουμε ότι το πιο σημαντικό κριτήριο είναι το με τι διεγείρεται σεξουαλικά ο καθένας. Μου φαίνεται ανόητο κριτήριο (…).
»Δεν θέλω πια να μου απαντήσετε γιατί είναι κακό η φωνή μου να είναι πιο λεπτή, ή γιατί είναι κακό να παίζω με κούκλες. Σας συγχωρώ, καλά τα πήγα κι έτσι» είπε και τόνισε καταλήγοντας: «Αυτό μόνο απαντήστε μου: Για ποιο λόγο είμαι ο άνθρωπος με τα λιγότερα δικαιώματα σε αυτή την αίθουσα; Στη γειτονιά μου; Στην πόλη μου;».
Η «φωνή» της Δικαιοσύνης
Παίρνοντας τη σκυτάλη, ο Πάνος Αλεξανδρής τόνισε ότι η Πολιτεία επιθυμεί να πετύχει το «αυτονόητο, αλλά απολύτως δυσεύρετο: την αίσθηση της κοινωνίας της ισότητας». Διερωτήθηκε χαρακτηριστικά, «ποιος είναι ο διαφορετικός; Γιατί είναι διαφορετικός εκείνος που κάποιοι μπορούν να θεωρήσουν διαφορετικό και δεν μπορούν να είναι διαφορετικοί εκείνοι που θεωρούν ότι ακολουθούν μία ειμαρμένη γνωστής προοπτικής;».
Ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Δικαιοσύνης εξήγησε ότι για πρώτη φορά στην Ελλάδα υπάρχει σχέδιο για την αντιμετώπιση του ρατσισμού και της μισαλλοδοξίας, αλλά και εθνικό σχέδιο στρατηγικής για τους ΛΟΑΤΚΙ+, το οποίο ακολουθείται και εφαρμόζεται κάθετα σε όλες τις δράσεις στον δημόσιο και τον κυβερνητικό τομέα. Παράλληλα ο κ. Αλεξανδρής τόνισε :«Εμείς δεν φοβόμαστε. Αν δεν σπάσουμε εμείς το φράγμα του φόβου, αν δεν σπάσουμε εμείς το φράγμα της εσωτερικής μισαλλοδοξίας και της αγκύλωσης στο μυαλό των ανθρώπων, τα τείχη δεν θα πέσουν. Και ξέρετε κάτι; Δεν χρειάζεται να πέσουν με μπουλντόζα, αρκεί ένας λόγος, μια συνεπής πολιτική κι ένα άγγιγμα».
Ο εφέτης Αθηνών και συντονιστής του πάνελ Δημήτρης Κουλαξίζης αναφέρθηκε σε υποθέσεις ρητορικής μίσους και ρατσισμού που απασχόλησαν την ελληνική δικαιοσύνη. «Ο δικαστής είναι υποχρεωμένος να εφαρμόζει το νόμο», υπογράμμισε ο κ. Κουλαξίζης. «Από εκεί και πέρα, τις δικές του δοξασίες και απόψεις μπορεί να τις εκφράζει στον κοινωνικό του περίγυρο. Οταν όμως καλείται να δικάσει μία υπόθεση, θα πρέπει να εφαρμόσει το νόμο. Είναι ο μόνος μπούσουλας που θα μπορεί να έχει ως κριτήριο για να είναι σύμφωνος με το έργο που του έχει ανατεθεί».
H ταυτότητα της εκδήλωσης
Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του έργου «Αναπτύσσοντας μια ολοκληρωμένη στρατηγική ενάντια στο ρατσισμό, τη μισαλλοδοξία και τα εγκλήματα μίσους». Το έργο συγχρηματοδοτείται από το πρόγραμμα Rights, Equality and Citizenship 2014-2020 της Ευρωπαϊκής Ένωσης και υλοποιείται σε συνεργασία με τη Βουλή των Ελλήνων και το Κέντρο Πολιτικών Ερευνών του Παντείου Πανεπιστημίου.