Ο Φρίντριχ Μερτς του CDU προσέρχεται στο ραντεβού του με τον Ολαφ Σολτς, στην σκιά της κυβερνητικής κρίσης | REUTERS/Liesa Johannssen
Επικαιρότητα

Ηρθε τελικά η ώρα του Φρίντριχ Μερτς να γίνει καγκελάριος;

Υπερσυντηρητικός, κατά της ισότητας των φύλων στην κυβέρνηση και κατά των πολιτικών Μέρκελ στο Μεταναστευτικό, ένας γερμανός μεγαλοαστός που περίμενε καρτερικά την ευκαιρία του και παρά τον παραγκωνισμό του, έγινε εν μια νυκτί το φαβορί για την καγκελαρία
Protagon Team

Ξαφνικά, η κλεψύδρα στη Γερμανία γύρισε. Και ο Φρίντριχ Μερτς νιώθει ότι το όνειρό του μπορεί να γίνει πραγματικότητα. Σκληροπυρηνικός δεξιός, ηγέτης των Χριστιανοδημοκρατών αλλά αρνητής πολλών σημείων της παρακαταθήκης της Ανγκελα Μέρκελ –με την οποία ουδέποτε τα πήγε καλά– και αντίπαλος του σοσιαλδημοκράτη Ολαφ Σολτς, έγινε μέσα σε ένα βράδυ φαβορί για την καγκελαρία.

Η διάλυση του κυβερνητικού συνασπισμού του SPD, των Πρασίνων και του FDP, μετά την αποπομπή του Κρίστιαν Λίντνερ, άνοιξε τον δρόμο για πρόωρες εκλογές –είτε άμεσα, όπως ζητούν οι Χριστιανοδημοκράτες, είτε το αργότερο τον Μάρτιο με τον Σολτς να είναι σε κάθε περίπτωση ένας καγκελάριος-ζόμπι, υπό προθεσμία.

Και όταν προκηρυχθούν οι εκλογές, ο Μερτς που υπόσχεται στροφή προς τα δεξιά στο θέμα της μετανάστευσης και επάνοδο στις παραδοσιακές αξίες της Γερμανίας, θα είναι καγκελάριος εν αναμονή.

Η επιμονή και η υπομονή του φαίνεται ότι αποδίδουν καρπούς: στην ηλικία των 69 ετών, ο αιώνιος επίδοξος ηγέτης των γερμανών συντηρητικών που τέθηκε στο περιθώριο από την Ανγκελα Μέρκελ έχει ήδη ξεκινήσει την προεκλογική του εκστρατεία εν όψει των πρόωρων βουλευτικών εκλογών που μετά τις τελευταίες εξελίξεις μοιάζουν αναπόφευκτες.

Ο ίδιος εξάλλου ελπίζει ότι θα διεξαχθούν το συντομότερο δυνατόν.

Την Πέμπτη, ζήτησε από τον σοσιαλδημοκράτη καγκελάριο Ολαφ Σολτς να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης για την κυβέρνησή του στην Μπούντεστανγκ και το θέμα να συζητηθεί την επόμενη εβδομάδα, χωρίς να περιμένει τον Ιανουάριο. Ο Μερτς «έκαψε» έτσι το σενάριο για μια κυβέρνηση μειοψηφίας με την ανοχή του CDU που συζητούσε ο Σολτς.

«Δεν μπορούμε έτσι απλά να αφεθούμε να έχουμε επί πολλούς μήνες μία κυβέρνηση χωρίς κοινοβουλευτική πλειοψηφία», δήλωσε ο ηγέτης των Χριστιανοδημοκρατών.

Στο τελευταίο βαρόμετρο της δημόσιας τηλεόρασης ZDF, ο βετεράνος αυτός της πολιτικής σκηνής, καθόλου δημοφιλής επί μακρόν, συγκεντρώνει πια το 48% των θετικών γνωμών για να ηγηθεί της πρώτης οικονομικής δύναμης στην Ευρώπη, έναντι 37% για τον καγκελάριο Ολαφ Σολτς.

Ο Φρίντριχ Μερτς, που πιλοτάρει τα δύο ιδιωτικά τζετ του, ανέλαβε τα ηνία του CDU τον Ιανουάριο 2022 μετά την ήττα του κόμματος στις βουλευτικές εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2021. Ηταν η τρίτη φορά που διεκδικούσε την ηγεσία των Χριστιανοδημοκρατών έπειτα από δύο αποτυχημένες προσπάθειες, το 2018 και το 2020, και αφού επί χρόνια έμεινε στην σκιά της Μέρκελ.

Εκτοτε, πασχίζει να κατευθύνει το κόμμα του προς τα δεξιά, έπειτα από την κεντρώα του τοποθέτηση στα χρόνια της Μέρκελ και επιδιώκει να σβήσει την εικόνα του ως ανθρώπου που έρχεται από το παρελθόν με βασικό του κίνητρο την εκδίκηση κατά της πρώην καγκελαρίου.

Μερκελ και Μερτς δεν τα πήγαν ποτέ καλά. Το 2002, η Μέρκελ τον είχε αποκλείσει από το στρατηγικό πόστο του προέδρου της κοινοβουλευτικής ομάδας της CDU αναγκάζοντάς τον να αποχωρήσει από την πολιτική το 2009 και να ασχοληθεί με τα χρηματοοικονομικά.

Δικηγόρος σε μεγάλη εταιρεία, πατέρας τριών παιδιών, παντρεμένος με νομικό, κατέλαβε σειρά θέσεων ευθύνης και επιρροής σε μεγάλες εταιρείες όπως η BlackRock, μία από τους μεγαλύτερους διαχειριστές κεφαλαίων στον κόσμο.

Αλαζονικός, σύμφωνα με τους επικριτές του, γνωστός για τις ξαφνικές μεταβολές διάθεσης, προκάλεσε θυμηδία και σαρκαστικά σχόλια όταν παραδέχθηκε ότι είναι εκατομμυριούχος, αλλά τοποθέτησε το εαυτό του στην «ανώτερη μεσαία τάξη».

Ομως ο Φρίντριχ Μερτς αποτελεί σήμερα την απάντηση της CDU στις αλυσιδωτές εκλογικές επιτυχίες της ακροδεξιάς AfD, έγραψε πριν από λίγες ημέρες η Die Zeit.

«Τίποτε σε αυτόν δεν είναι χρωματιστό, τίποτε ποικιλόμορφο, κανένα πάτσγουορκ: η καταγωγή του από μία αστική, παραδοσιακή και εύπορη οικογένεια (…) συμπίπτει ακόμη σήμερα, σε μεγάλο μέρος της χώρας, με ένα κοινωνικό ιδεώδες που συμμερίζονται οι αγνωστικιστές, οι χριστιανοί και οι μουσουλμάνοι», σημείωσε χαρακτηριστικά η εφημερίδα.

Ο συντηρητικός βουλευτής που κατάγεται από την Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία έχει πάρει θέση κατά της ισότητας ανδρών-γυναικών στο πλαίσιο της κυβέρνησης της οποίας εκείνος θα ηγείται.

Στο θέμα της μεταναστευτικής πολιτικής, απορρίπτει την παρακαταθήκη της Ανγκελα Μέρκελ, στην καγκελαρία από το 2005 έως το 2021, που άνοιξε τις πόρτες της χώρας σε εκατοντάδες σύρους και αφγανούς μετανάστες κατά την διάρκεια της κρίσης του 2015.

Υποστηρίζει τις συστηματικές απελάσεις μεταναστών που η αίτησή τους για άσυλο έχει απορριφθεί και των εγκληματιών, καθώς και την μείωση των επιδομάτων προς τους μετανάστες.

Ακόμη και αν αποκλείει οποιαδήποτε συμμαχία με την Εναλλακτική για την Γερμανία (AfD), ο Φρίντριχ Μερτς δεν διστάζει να υιοθετεί παρόμοια ρητορική.

Επειτα από τα επεισόδια στο τέλος του 2022 στο Βερολίνο, όταν ομάδες νέων μεταναστών επετέθησαν κατά αστυνομικών και πυροσβεστών στο κέντρο της πρωτεύουσας την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, ο Φρίντριχ Μερτς είχε μιλήσει για «μικρούς πασάδες» που προέρχονται από τον «αραβικό χώρο» και «δεν έχουν καμιά δουλειά στην Γερμανία».

Προηγουμένως, είχε κατηγορήσει τους ουκρανούς πρόσφυγες που έφυγαν από την χώρα τους λόγω της ρωσικής εισβολής ότι κάνουν «κοινωνικό τουρισμό» με μοναδικό στόχο τα γερμανικά επιδόματα. Στην συνέχεια ζήτησε συγγνώμη.

Ο Φρίντριχ Μερτς πάντως είναι ένας από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές της αποστολής στρατιωτικής βοήθειας προς το Κίεβο.

Στο οικονομικό πεδίο υιοθετεί φιλελεύθερες θέσεις, κοντινές με τις θέσεις του FDP, με το οποίο μοιράζεται την ίδια βαθιά και ενστικτώδη προσκόλληση στο «φρένο χρέους», τον μηχανισμό που θέτει ανώτατο όριο στο νέο δημόσιο χρέος περιορίζοντας επίσης την δυνατότητα της Γερμανίας να κάνει επενδύσεις.

Πρώην ευρωβουλευτής (1984-1994), παρουσιάζεται ως ένθερμος ευρωπαϊστής και μεγάλος υποστηρικτής του ρόλου του γαλλογερμανικού άξονα στην ηγεσία της Ευρώπης.