Ο Ειδικός Εισηγητής του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στο Ιράν ζητεί ανεξάρτητη έρευνα για τις εκτελέσεις χιλιάδων πολιτικών κρατουμένων με κρατική εντολή το 1988 και τον σκοτεινό ρόλο που διαδραμάτισε ο νεοεκλεγείς πρόεδρος Εμπραχίμ Ραϊσί ως αντιεισαγγελέας της Τεχεράνης.
Ο Τζαβάιντ Ρέχμαν δηλώνει σε συνέντευξή του στο Reuters ότι η υπηρεσία του έχει συγκεντρώσει επί σειρά ετών μαρτυρίες και αποδεικτικά στοιχεία και είναι έτοιμη να τα παραδώσει στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών ή οποιοδήποτε άλλο όργανο επιφορτισθεί με την διεξαγωγή ανεξάρτητης έρευνας.
Ο Ειδικός Εισηγητής εκφράζει ανησυχία σχετικά με τις πληροφορίες που διαθέτει ότι ομαδικοί τάφοι καταστρέφονται στο Ιράν στο πλαίσιο της συγκάλυψης των γεγονότων που συνεχίζεται και σήμερα.
«Πιστεύω ότι είναι καιρός και σήμερα είναι πολύ σημαντικό τώρα που ο Ραϊσί είναι πρόεδρος (νεοεκλεγείς) να ξεκινήσουμε έρευνα για ό,τι συνέβη το 1988 και των ρόλο των προσώπων», δήλωσε ο Τζαβάιντ Ρέχμαν από το Λονδίνο όπου διδάσκει Ισλαμικό και Διεθνές Δίκαιο.
Η διεξαγωγή έρευνας είναι προς το συμφέρον του Ιράν και μπορεί να δοθεί ένα τέλος για τις οικογένειες, προσθέτει: «Διαφορετικά θα έχουμε πολύ σοβαρές ανησυχίες για τον πρόεδρο αυτόν και τον ρόλο που κατά πληροφορίες διαδραμάτισε ιστορικά στις εκτελέσεις αυτές».
Ο Ραϊσί, ένας σκληροπυρηνικός δικαστικός, τελεί υπό τις κυρώσεις των ΗΠΑ για το παρελθόν του. Κατηγορείται, μεταξύ άλλων, ότι επόπτευσε μαζί με άλλους τρεις δικαστές τις μαζικές εκτελέσεις του 1988.
«Εχουμε επικοινωνήσει με την Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν διότι ανησυχούμε ότι εφαρμόζεται και πάλι η πολιτική της καταστροφής των τάφων ή των αποδεικτικών στοιχείων για την ύπαρξη των ομαδικών τάφων. Θα κάνω εκστρατεία για να αποδοθεί δικαιοσύνη».
Ο Εμπραχίμ Ραϊσί διαδέχεται τον Χασάν Ρουχανί στις 3 Αυγούστου έχοντας εξασφαλίσει μία εκλογική νίκη βασιζόμενη στην απάθεια του εκλογικού σώματος εν μέσω οικονομικής δυσπραγίας και πολιτικών απαγορεύσεων.
Ο Ρέχμαν καταγγέλλει τις απροκάλυπτες μηχανεύσεις που εφαρμόσθηκαν για τον αποκλεισμό των μετριοπαθών υποψηφίων και για την διασφάλιση της νίκης συγκεκριμένου υποψηφίου.
«Υπήρξαν συλλήψεις, δημοσιογράφοι εμποδίστηκαν να κάνουν συγκεκριμένες ερωτήσεις για το παρελθόν του προεδρικού υποψήφιου Ραϊσί και υπήρξε εκφοβισμός για την παρουσίαση θεμάτων που αφορούσαν τον προηγούμενο ρόλο του και το παρελθόν του».
Η Τεχεράνη δεν έχει ποτέ παραδεχθεί ότι μαζικές εκτελέσεις πραγματοποιήθηκαν από το καθεστώς του αγιατολάχ Ρουχολάχ Χομεϊνί, του ηγέτη της ισλαμικής επανάστασης που πέθανε το 1989.
«Η κλίμακα των εκτελέσεων που ακούμε σημαίνει ότι αποτέλεσε μέρος εφαρμοζόμενης πολιτικής…δε αφορούσε ένα άτομο», εξηγεί ο Ειδικός Εισηγητής του ΟΗΕ.
Λέει επίσης ότι δεν έχει διεξαχθεί η προσήκουσα έρευνα για τους φόνους διαδηλωτών τον Νοέμβριο 2019, κατά το αιματηρότερο κύμα λαϊκής διαμαρτυρίας από την ισλαμική επανάσταση του 1979.
«Ακόμη και με συντηρητικές εκτιμήσεις μπορούμε να πούμε ότι περισσότεροι από 300 άνθρωποι σκοτώθηκαν αυθαιρέτως, εξωδικαστικά, χωρίς κανείς να λογοδοτήσει, χωρίς αποζημίωση», λέει.
«Υπάρχει διαδεδομένη, συστημική ατιμωρησία στην χώρα για κατάφωρες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τόσο, ιστορικά, κατά το παρελθόν όσο και κατά το παρόν».