Πριν από έναν μήνα, ο Χουσεΐν Ντεγκάν, πολύπειρος στρατιωτικός των Φρουρών της Επανάστασης, μίλησε στο Associated Press στο γραφείο του στην Τεχεράνη. Το θέμα της συνέντευξης ήταν οι διεθνείς σχέσεις του Ιράν. Ωστόσο τους παρευρεθέντες εντυπωσίασε μία λεπτομέρεια: ο στρατηγός δεν φορούσε τη συνήθη στολή του, αλλά έφερε πολιτική περιβολή.
Υστερα από μερικές ημέρες ο ίδιος επιβεβαίωσε την υποψηφιότητά του για τις προεδρικές εκλογές που θα γίνουν στις 18 Ιουνίου του 2021. Η δική του ήταν η πρώτη υποψηφιότητα που ανακοινώθηκε επισήμως. Οι εκλογές αυτές θα κρίνουν τη διαδοχή του Χασάν Ρουχανί στην ηγεσία της σιιτικής χώρας.
Ο Ντεγκάν εντάχθηκε στους Φρουρούς της Επανάστασης πριν από περίπου σαράντα χρόνια. Δραστηριοποιήθηκε στους χώρους ζωτικού ενδιαφέροντος για το Ιράν, όπως είναι ο Λίβανος, μάλιστα πρωτοστάτησε στη δημιουργία της Χεζμπολάχ. Πέρασε από όλες τις θέσεις της ιεραρχίας στο Σώμα του, διετέλεσε υπουργός Αμυνας σε δύο κυβερνήσεις (και επί «σκληρού» Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ και επί «μαλακού» Χασάν Ρουχανί) και πλέον είναι στρατιωτικός σύμβουλος του «ανώτατου ηγέτη» του Ιράν, του Αλί Χαμενεΐ.
Εμφανίζεται σαν ρεαλιστής, χωρίς πολιτικές διασυνδέσεις, και σαν πραγματικός φρουρός των αρχικών ιδεών της Ισλαμικής Επανάστασης (που είχαν και αντιιμπεριαλιστικό χαρακτήρα). Τα νέα για την υποψηφιότητά του έχουν αναζωπυρώσει τη συζήτηση που διεξάγεται εδώ και καιρό στην Τεχεράνη και αφορά το κατά πόσον ένας στρατιωτικός μπορεί να γίνει ο επόμενος πρόεδρος.
Ζεύξη δύο πόλων εξουσίας
Οι αναλυτές εκτιμούν, όπως γράφει και η Repubblica, ότι στο πρόσωπό του μπορεί να επέλθει ζεύξη δύο πόλων εξουσίας στη χώρα: του τύποις θεσμικού, του κοινοβουλίου δηλαδή και της προεδρίας, και του ουσιαστικώς θεσμικού παρά την έλλειψη της λαϊκής ψήφου, στον οποίο ανήκουν και οι Φρουροί. Ετσι υποθέτουν ότι ο Ντεγκάν θα μπορούσε να επιτύχει ένα ενωτικό πλαίσιο προς όφελος της καλύτερης διακυβέρνησης σε καιρούς «περίπλοκους».
Η μακρά (αλλά προεπαναστατική) παράδοση αλλεργίας του λαού στο στράτευμα είναι ένα θεωρητικό εμπόδιο στις φιλοδοξίες του στρατηγού, όπως και η αδιαφορία των ψηφοφόρων, η οποία στερείται ακριβούς «σήμανσης» (στις κοινοβουλευτικές εκλογές του περασμένου Φεβρουαρίου το ποσοστό των ψηφισάντων ήταν το χαμηλότερο εδώ και σαράντα έτη). Επίσης, άλλοι στρατιωτικοί που κατά το παρελθόν προσπάθησαν να γίνουν πρόεδροι απέτυχαν – είναι και αυτό ένα στοιχείο της στατιστικής.
Η πολιτική φιλοδοξία του στρατηγού, παρατηρούν οι ίδιοι αναλυτές, συμπίπτει και με την αυξημένη επιρροή των Φρουρών στην οικονομία της χώρας, αφού πολλές εταιρείες που επιχειρούν σε ποικίλους τομείς (από τις τηλεπικοινωνίες μέχρι τις υποδομές) συνδέονται μαζί τους.
Τέλος, και σχετικώς με την προαναφερθείσα συνέντευξη του Ντεγκάν στο Associated Press, ας σημειωθεί και τούτο: ο 63χρονος στρατηγός «προειδοποίησε» ότι οποιαδήποτε αμερικανική επίθεση στην Ισλαμική Δημοκρατία θα μπορούσε να πυροδοτήσει έναν «ολοκληρωτικό πόλεμο» στη Μέση Ανατολή τις τελευταίες ημέρες της διακυβέρνησης του αμερικανού προέδρου Τραμπ.
Ηταν μία από εκείνες τις «προειδοποιήσεις» που πρέπει να ακούει και ο λαός προτού ψηφίσει, μάλιστα πιο δυνατά και καθαρά απ’ όσο τις ακούει ο οιοσδήποτε πρόεδρος των ΗΠΑ. Αλλωστε για αυτόν τον λόγο και ελέχθη. Μπορεί να ερμηνευτεί και σαν στάση αναμονής του στρατηγού απέναντι στον Τζο Μπάιντεν μέχρι να κυβερνήσει τις ΗΠΑ και να εκδηλώσει τις προθέσεις του απέναντι στο Ιράν.