Σύμφωνα με το κινεζικό Διαδίκτυο ο Ντόναλντ Τραμπ είναι ο πιο μοχθηρός από τους υπερκακούς της Marvel, τόσο ισχυρός που μπορεί να αφανίσει το μισό σύμπαν με ένα χτύπημα των δακτύλων του. Αλλά στην περίπτωση του αμερικανού προέδρου φαίνεται πως το σύμπαν που επιδιώκει να διαλύσει είναι οι κινεζικές χρηματιστηριακές αγορές, απειλώντας εκ νέου πως είναι έτοιμος να αυξήσει σημαντικά τους δασμούς στα κινεζικά προϊόντα, στην περίπτωση που το Πεκίνο δεν ικανοποιήσει όλα τα αιτήματά του.
«Κουνάω τα δάχτυλά μου, αφανίζω τους μισούς από τους κινέζους επενδυτές» δήλωνε το πρωί της περασμένης Δευτέρας ένα από τα πιο δημοφιλή memes που κυκλοφόρησαν στα κινεζικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης, απεικονίζοντας τον Τραμπ σαν άλλο Thanos, τον πλέον υπερκακό πρωταγωνιστή της σειράς ταινιών «The Avengers».
«Η τελευταία πράξη» των «Εκδικητών» που προβάλλεται αυτήν την περίοδο στους κινηματογράφους όλου του κόσμου σπάει τα ταμεία και στην Κίνα, σημειώνοντας ρεκόρ εισπράξεων, όπως ακριβώς ο Ντόναλντ Τραμπ σπάει τα νεύρα και εξαντλεί την υπομονή των Κινέζων στο πλαίσιο του εμπορικού πολέμου μεταξύ των δύο χωρών που ξέσπασε την άνοιξη του 2018.
Γιατί ο αμερικανός πρόεδρος κατάφερε, με μόλις δύο τιτιβίσματά του την περασμένη Κυριακή, να προκαλέσει τη μεγαλύτερη πτώση στα κινεζικά χρηματιστήρια εδώ και περισσότερο από μια τριετία, δηλώνοντας έτοιμος να αυξήσει τους δασμούς σε κινεζικά προϊόντα συνολικής αξίας 200 δισεκατομμυρίων δολαρίων από το 10% στο 25%, αλλά και να επιβάλει, το αμέσως επόμενο διάστημα, δασμούς ύψους επίσης 25% στα εναπομείναντα κινεζικά προϊόντα (αξίας 325 δισ. δολαρίων) που εξακολουθούν να εισάγονται «αφορολόγητα» στις ΗΠΑ.
Νωρίς το πρωί της Δευτέρας, θέλησε να επιβεβαιώσει τις προθέσεις του, σημειώνοντας στο Twitter (πού αλλού;) πως «οι ΗΠΑ χάνουν εδώ και πολλά χρόνια 600 με 800 δισεκατομμύρια δολάρια τον χρόνο από το εμπόριο. Από την Κίνα χάνουμε 500 δισεκατομμύρια δολάρια. Λυπάμαι, δεν πρόκειται να συνεχίσουμε να το κάνουμε αυτό». Στη συνέχεια, τόσο ο Εκπρόσωπος Εμπορίου των ΗΠΑ Ρόμπερτ Λάιτχαϊζερ όσο και ο αμερικανός υπουργός Οικονομικών Στίβεν Μνούτσιν κατηγόρησαν τους κινέζους διαπραγματευτές (των οποίων ηγείται ο αντιπρόεδρος της κινεζικής κυβέρνησης Λιου Χε) ότι δεν τηρούν τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν κατά τη διάρκεια προηγούμενων γύρων συνομιλιών. Μάλιστα ο Μνούτσιν έκανε λόγο «για μεγάλη αλλαγή κατεύθυνσης στις διαπραγματεύσεις».
Την επομένη, ωστόσο, η κατάσταση στα κινεζικά χρηματιστήρια βελτιώθηκε αισθητά κυρίως γιατί, παρά την έντονη κριτική των Αμερικανών, το κινεζικό υπουργείο Εμπορίου απέφυγε να σχολιάσει τις δηλώσεις των δύο υψηλόβαθμων αμερικανών αξιωματούχων, σημειώνοντας πως ο Λιου Χε πρόκειται να μεταβεί κανονικά την ερχόμενη Πέμπτη στην Ουάσινγκτον για τη διεξαγωγή ενός νέου, σύντομου, γύρου διαπραγματεύσεων.
Διακριτική ήταν και η αντίδραση του υπουργείου Εξωτερικών της Κίνας με τον εκπρόσωπό του Γκενγκ Σουάνγκ να αναφέρει πως «είναι φυσιολογικό να υπάρχουν διαφορές μεταξύ των δύο πλευρών». Δεν έδειξε, ωστόσο, να ανησυχεί ιδιαίτερα για τις αμερικανικές απειλές, δηλώνοντας πως «τα έχουμε δει ξανά πολλές φορές αυτά στο παρελθόν».
Σχετικά αισιόδοξοι εμφανίζονται και αρκετοί οικονομικοί αναλυτές, υποστηρίζοντας πως εξακολουθεί να είναι δυνατή η εξεύρεση μιας συμβιβαστικής λύσης μεταξύ των δύο πλευρών. Παρ’ ότι ο κ. Λάιτχαϊζερ δεν παρέλειψε να σημειώσει πως οι ΗΠΑ είναι έτοιμες να προβούν στην αύξηση των δασμών στα κινεζικά προϊόντα, ακόμα και ενόσω ο Λιου Χε και οι συνεργάτες του θα βρίσκονται στην Ουάσινγκτον, από τις 12 και ένα λεπτό, προ μεσημβρίας, της ερχόμενης Παρασκευής.
Οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών αναδεικνύουν, σημειώνουν και οι Financial Times, μια δραματική αλλαγή του κλίματος των συνομιλιών ανάμεσα στις δύο εμπόλεμες οικονομίες. Την προηγούμενη εβδομάδα οι αμερικανοί διαπραγματευτές εγκατέλειψαν το Πεκίνο μιλώντας για «εποικοδομητικές» συζητήσεις με στόχο την επίτευξη μιας οριστικής συμφωνίας, ακόμα και κατά την επικείμενη επίσκεψη της κινεζικής αποστολής στην Ουάσινγκτον. Αλλά την Κυριακή ο Ντόναλντ Τραμπ έδειξε με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο ότι έχει διαφορετική άποψη.
Ανεξάρτητα, ωστόσο, από την κατάληξη των συνομιλιών και την έκβαση αυτής της οικονομικής σύρραξης μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου, το κύριο πρόβλημα εξακολουθεί να αφορά τη νέα γεωστρατηγική σχέση των ΗΠΑ με την Κίνα.
Γιατί πρόσφατα η επικεφαλής χάραξης πολιτικής του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών Κιρόν Σκίνερ υποστήριξε με σθένος, όχι μόνον πως η αντιπαράθεση με την Κίνα είναι αναπόφευκτη αλλά και ότι πρόκειται περί μιας «σύγκρουσης πολιτισμών».
ΗΠΑ: «Λευκοί εναντίον κιτρίνων»…
Σημείωσε επίσης πως ο ανταγωνισμός μεταξύ των ΗΠΑ και της Σοβιετικής Ενωσης ήταν «τρόπον τινά μια μάχη εντός της δυτικής οικογένειας», γιατί ο Μαρξ ήταν φορέας ευρωπαϊκών ιδεών ενώ το Πεκίνο δεν είναι παιδί της Δυτικής Φιλοσοφίας και Ιστορίας. «Πρόκειται για μια μάχη με έναν πραγματικά διαφορετικό πολιτισμό και μια διαφορετική ιδεολογία και αυτό δεν έχει συμβεί ξανά στις ΗΠΑ. Πρόκειται για την πρώτη φορά που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε έναν ανταγωνιστή που δεν είναι λευκός», εξήγησε η αμερικανίδα υψηλόβαθμη αξιωματούχος.
Σε αυτήν την νέα ψυχροπολεμική (πολιτισμική και ρατσιστική) πρόκληση των Αμερικανών, οι Κινέζοι απάντησαν μέσω ενός κεντρικού άρθρου της κρατικής ημερήσιας εφημερίδας Global Times στο οποίο σημειώνεται, μεταξύ άλλων, πως η εν λόγω θεώρηση της παγκόσμιας τάξης πραγμάτων «αποτελεί μια λανθασμένη σύνοψη του Δυτικού Πολιτισμού, δεδομένου ότι ο πολιτισμός αντιπροσωπεύει την αρμονία, την ανεκτικότητα και το αμοιβαίο όφελος και όχι τον αποκλεισμό, τον εγωκεντρισμό και τη διπλωματία των κανονιοφόρων».