Παραφράζοντας τη γνωστή ρήση για το Λας Βέγκας, «ό,τι συμβαίνει εντός σάουνας μένει στη σάουνα», ο πρεσβευτής της Φινλανδίας στην Ουάσινγκτον, Μίκο Χαουτάλα, ισχυρίζεται ότι μια συζήτηση σε περιβάλλον όπου οι συνομιλητές είναι ημίγυμνοι ή ολόγυμνοι την κάνει πιο βαθιά. «Μιλάς με διαφορετικό τρόπο από ό,τι όταν κάθεσαι γύρω από ένα τραπέζι φορώντας κοστούμι, με τη δέουσα επισημότητα» λέει στους New York Times.
Συνήθως η διπλωματία διαμορφώνεται με διάφορους τρόπους: επίσημες συναντήσεις στο Οβάλ Γραφείο και κρατικά δείπνα στο μεγαλειώδες Ανατολικό Δωμάτιο του Λευκού Οίκου, περιστασιακές δεξιώσεις σε πρεσβείες και κατ’ ιδίαν συναντήσεις για μαρτίνι στα λόμπι πεντάστερων ξενοδοχείων. Αλλά υπάρχει και ο φιλανδικός τρόπος άσκησής της: συναντήσεις στη σάουνα της πρεσβείας, συχνά χωρίς καθόλου ρούχα.
Ο πρέσβης της Φινλανδίας θεωρεί ότι έτσι διασφαλίζεται η πλήρης εμπιστοσύνη και η εμπιστευτικότητα. Στη Φινλανδία η σάουνα αποτελεί μέρος της καθημερινής ζωής, εξηγεί ο Χαουτάλα. «Υπάρχουν 5,5 εκατομμύρια άνθρωποι και τρία εκατομμύρια σάουνες. Ακόμη και ένα μικρό διαμέρισμα διαθέτει σάουνα».
Οι Φινλανδοί τη χρησιμοποιούν πολλές φορές την εβδομάδα τα βράδια ή τα πρωινά πριν ξεκινήσει η μέρα τους, σε ένα τελετουργικό που περιλαμβάνει ντους, παραμονή σε υπερβολικά υψηλή θερμοκρασία και στη συνέχεια βουτιές σε κρύο νερό. Αυτή η πρακτική, που παραδοσιακά εκτελείται χωρίς μαγιό, επαναλαμβάνεται πολλές φορές πριν οι επισκέπτες της σάουνας καθίσουν για ένα υγιεινό γεύμα. Πρόκειται για μια κοινωνική εμπειρία.
Πριν από 16 χρόνια η φινλανδική πρεσβεία στην Ουάσινγκτον αποφάσισε να προσκαλέσει άτομα με επιρροή –πολιτικούς, διπλωμάτες, δημοσιογράφους, δημόσιους υπαλλήλους και ακαδημαϊκούς– για να βιώσουν μαζί τη σάουνα ως μέσο δικτύωσης. Ο «Διπλωματικός Σύλλογος της Σάουνας», όπως αποκαλούνται αυτές οι συγκεντρώσεις, συνιστά πλέον μια κορυφαία πρόσκληση, που καταδεικνύει την αυξανόμενη επιρροή της σκανδιναβικής χώρας στη διεθνή διπλωματία.
Οι συγκεντρώσεις έχουν γίνει περιζήτητες στο αμερικανικό πολιτικό κατεστημένο, με όλο και περισσότερους γερουσιαστές, στρατιωτικούς του Πενταγώνου και δημοσιογράφους να προσπαθούν απεγνωσμένα να μπουν στη λίστα των προσκλήσεων. Ο πρέσβης Χαουτάλα επιβεβαιώνει την αύξηση του ενδιαφέροντος, λέγοντας στους Times ότι λαμβάνει καθημερινά δεκάδες αιτήματα για προσκλήσεις στις διπλωματικές σάουνες.
Στην Ουάσινγκτον υπάρχουν δύο είδη εκδηλώσεων φινλανδικής σάουνας. Στην πρώτη η φινλανδική αντιπροσωπεία συγκεντρώνει μια ομάδα 15 έως 20 ατόμων στην πρεσβεία περίπου μία φορά τον μήνα. Η βραδιά ξεκινάει σε ένα σκοτεινό μπαρ με μια φωτεινή επιγραφή που γράφει «Σάουνα». Οι παρευρισκόμενοι χωρίζονται ανά φύλο και κάθε ομάδα μεταφέρεται σε ένα γυμναστήριο εφοδιασμένο με φινλανδικές ρόμπες και προϊόντα μπάνιου.
Οι συμμετέχοντες γδύνονται –το απόλυτο γυμνό ενθαρρύνεται, αλλά επιτρέπονται και τα μαγιό– και μετά περνούν από το τελετουργικό της σάουνας: ντους, ζέστη, κρύο, επανάληψη. Μετά από μερικούς γύρους όλοι αλλάζουν και επιστρέφουν στην περιοχή του μπαρ, όπου τους σερβίρονται ποτά και παραδοσιακά φινλανδικά σνακ, όπως σολομός πάνω σε ψωμί σίκαλης, με σάλτσα άνηθου και κεφτεδάκια.
Το δεύτερο είδος εκδήλωσης διοργανώνεται από τον πρέσβη της Φινλανδίας, ο οποίος φιλοξενεί συνεδρίες διπλωματίας στη σάουνα της ιδιωτικής κατοικίας του. Η δική του σάουνα είναι μικρότερη (χωράει περίπου 10 άτομα) και βρίσκεται σε εξωτερικό χώρο, δίπλα στην πισίνα. Παρόμοιες εγκαταστάσεις έχουν χτιστεί σε φινλανδικές πρεσβείες όλου του κόσμου, όπως του Βερολίνου και του Λονδίνου.
Ολοι οι παρευρισκόμενοι λαμβάνουν ένα δίπλωμα που γράφει: «Η ιδιότητα μέλους στον Σύλλογο απονέμεται μόνο σε άτομα που έχουν επιδείξει εξαιρετικό sisu (θάρρος), συνομιλώντας αβίαστα και εύγλωττα υπό θερμοκρασία 180 βαθμών Φαρενάιτ [82 βαθμών Κελσίου] στη διπλωματική σάουνα της πρεσβείας». Πολλοί από τους συμμετέχοντες αναρτούν φωτογραφίες των διπλωμάτων τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Οι πολιτικοί και δημοσιογράφοι που συμμετέχουν στις βραδιές διπλωματικής σάουνας συμφωνούν ότι οι συγκεντρώσεις αυτές αποτελούν μια ευπρόσδεκτη αλλαγή στις συνήθως υπερβολικά επίσημες και βαρετές διπλωματικές εκδηλώσεις που διοργανώνονται στην Ουάσινγκτον – η ατμόσφαιρα είναι πιο ζεστή και φιλόξενη. Πολλοί επισημαίνουν επίσης την υγιεινή παράμετρο της φύσης των εκδηλώσεων, παρά το γεγονός ότι διαρκούν περίπου έξι ώρες η καθεμία.
Ο πρέσβης Χαουτάλα τονίζει ότι η μακρά διάρκεια των συγκεντρώσεων είναι ένα από τα πιο πολύτιμα σημεία της διπλωματίας της σάουνας. Αποκαλύπτει στους Times ότι πρόσφατα πέρασε ένα εξάωρο συζητώντας με τον διευθυντή ενός μεγάλου ειδησεογραφικού οργανισμού της Ουάσινγκτον – «κάτι που δεν θα συνέβαινε σε μια συνηθισμένη επίσημη εκδήλωση».
Οι συγκεντρώσεις έχουν γίνει τόσο δημοφιλείς, όχι μόνο λόγω της εκκεντρικότητάς τους, αλλά και λόγω του ιδιαίτερου ενδιαφέροντος που προκαλεί η σκανδιναβική χώρα μετά την ένταξή της στο NATO – ως αποτέλεσμα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Πολιτικοί και διπλωμάτες που επιχειρούν να κατανοήσουν τον τρόπο λειτουργίας των Ρώσων και του Πούτιν απευθύνονται συχνά στους Φινλανδούς, καθώς μοιράζονται με τη Ρωσία σύνορα μήκους 1.300 χιλιομέτρων.