Σε κλίμα συγκίνησης πραγματοποιήθηκε η τελετή έναρξης του Afghan Women Parliamentarians and Leaders Network (AWPLN), την Τρίτη, 5 Απριλίου στις 17:00 στην Παλιά Βουλή. Η οργάνωση ιδρύθηκε από γυναίκες με ηγετικούς ρόλους και θέσεις επιρροής και ευθύνης στο Αφγανιστάν, μεταξύ των οποίων και σημαντικό αριθμό κοινοβουλευτικών εκπροσώπων, οι οποίες διέφυγαν στην Ελλάδα μετά την πτώση της Καμπούλ στους Ταλιμπάν τον περασμένο Αύγουστο, με την υποστήριξη μιας διεθνούς αλυσίδας αλληλεγγύης. Το ιστορικό γεγονός της δημιουργίας ενός τέτοιου δικτύου με επικεφαλής γυναίκες, είχε επίσης έναν βαθύ συμβολισμό: ιδρύθηκε στη χώρα όπου γεννήθηκε η δημοκρατία, μετά την κατάρρευση της δημοκρατίας στη δική τους χώρα.
Στην Παλιά Βουλή, εναρκτήριους χαιρετισμούς έκαναν οι προσκεκλημένοι ομιλητές, η Μαρία Συρεγγέλα, υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Αρμόδια για θέματα Δημογραφικής Πολιτικής και Οικογένειας, η Stella Ronner-Grubačič, Πρέσβης για το Φύλο και τη Διαφορετικότητα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Εξωτερικής Δράσης (EEAS), η Hanna Neumann, Μέλος του Ευρωκοινοβουλίου (Κόμμα Πρασίνων/EFA), ο Μάνος Μοσχόπουλος από το Open Society Foundations, και η Ναντίνα Χριστοπούλου από το Δίκτυο Μέλισσα. Παρόντες στην εκδήλωση ήταν η Χαρά Καφαντάρη και ο Γιώργος Ψυχογιός, μέλη του κοινοβουλίου (ΣΥΡΙΖΑ), ο βουλευτής Γιώργος Καμίνης, ο Βασίλης Χρονόπουλος (Κίνημα Αλλαγής), και ο Νίκος Χρυσόγελος (Πράσινοι – Αλληλεγγύη) καθώς και αντιπροσωποι Πρεσβειών, εκπρόσωποι οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και των μεταναστευτικών και προσφυγικών κοινοτήτων. Ανάμεσά τους και οι γυναίκες επικεφαλής του συντονιστικού οργάνου της Ουκρανικής κοινότητας, οι οποίες μοιράστηκαν ενός λεπτού σιγή για την Ουκρανία και το Αφγανιστάν.
Από τις πρώτες μέρες της εξορίας τους στην Ελλάδα, οι γυναίκες πολιτικοί άρχισαν να συναντιούνται και να οργανώνουν τη δράση τους στο Δίκτυο Μέλισσα, το οποίο είχε καθοριστικό ρόλο στη δημιουργία μιας αυτόνομης οργάνωσης με διεθνή εμβέλεια, με στόχο να ακουστεί παντού η φωνή τους. Έχουν συσταθεί θεματικές επιτροπές και διενεργούνται διαβουλεύσεις υψηλού επιπέδου εντός και εκτός ΕΕ και επαφές με ομολόγους τους σε όλο τον κόσμο, ενώ συμμετέχουν και στο Φόρουμ των Αφγανών Γυναικών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Εξωτερικής Δράσης.
Στιγμιότυπα από τους λόγους για τους σκοπούς του δικτύου
Nazifa Yusufi Bek, Πρόεδρος του Afghan Women Parliamentarians and Leaders Network (AWPLN)
Πρόκειται για ένα σημαντικό ιστορικό επίτευγμα των Αφγανών γυναικών της διασποράς. Είμαστε υπερήφανες που ιδρύουμε το δίκτυό μας εδώ, για δύο λόγους: Πρώτον, επειδή η Ελλάδα μας έδωσε καταφύγιο και ασφάλεια μετά την κατάρρευση της δημοκρατίας στη χώρα μας, και δεύτερον γιατί έχει μεγάλη σημασία για εμάς καθώς η Ελλάδα είναι η χώρα που γέννησε τη δημοκρατία.
Το ξεκίνημα αυτού του δικτύου ήταν δύσκολο λόγω των προκλήσεων της διασποράς, καθώς οι οικογένειές μας ήταν κάτω από τη σκιά των Ταλιμπάν, και όλα αυτά επηρέαζαν το μυαλό και την ψυχή μας. Αλλά φέρουμε μία ευθύνη απέναντι στους συνανθρώπους μας, που δεν μας επιτρέπει να παραμείνουμε σιωπηλοί. Κάθε εβδομάδα κάναμε συναντήσεις μεταξύ μας, μοιραζόμασταν τις φρικτές ειδήσεις που ερχόντουσαν από τη χώρα μας, ειδήσεις που δεν μεταδίδονται πάντα στον υπόλοιπο κόσμο, και προσπαθούσαμε να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε από μακριά.(…) Αποφασίσαμε ότι πρέπει να αναλάβουμε άμεση δράση, και παρά τις προκλήσεις, βρήκαμε τη δύναμη να προχωρήσουμε.(…) Ο στόχος αυτού του δικτύου είναι ένα καλύτερο μέλλον για το Αφγανιστάν, η καταπολέμηση των διακρίσεων και η ισότητα των φύλων. Για να μην χρειάζεται καμία οικογένεια να πουλά τα παιδιά της στην αγορά, για να μπορούν τα κορίτσια να έχουν πρόσβαση στα σχολεία και οι γυναίκες στον χώρο εργασίας τους. (…) Θέλουμε επίσης να ευαισθητοποιήσουμε την παγκόσμια έκκληση και κοινή γνώμη για τα προβλήματα των Αφγανών προσφύγων, καθώς γνωρίσαμε πολλούς από αυτούς στην Ελλάδα και μάθαμε για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν. Για αυτούς τους λόγους καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να βρούμε λύσεις και να έρθουμε σε επαφή με τη διεθνή κοινότητα, προκειμένου να στηρίξουμε τον λαό μας και μια μέρα να μπορέσουμε να έχουμε μόνιμη ειρήνη και ισχυρή δημοκρατία στη χώρα μας.
Shagufa Noorzai, Steering Afghan Women Parliamentarians & Leaders Network (AWPLN), Member of Parliament, Afghanistan, Helmand province – Η νεαρότερη βουλευτής του Αφγανικού Κοινοβουλίου
Ως νεαρή γυναίκα, αγωνίστηκα πολύ σκληρά για την επίτευξη της κοινωνικής δικαιοσύνης και για τις φιλοδοξίες των κοριτσιών. Αφιερώθηκα στην πολιτική για να βελτιώσω την κατάσταση των γυναικών, ώστε τα κορίτσια του Αφγανιστάν να ζήσουν μια καλύτερη ζωή από ό,τι εμείς.
Αλλά τώρα που ο αγώνας μας έχει ολοκληρωθεί κατά το ήμισυ, η χώρα μου έχει δυστυχώς αποκτήσει ένα διαφορετικό πρόσωπο.
Όλοι οι ταλαντούχοι άνθρωποι φεύγουν από τη χώρα μου, είναι όλοι απογοητευμένοι – οι νέοι όταν μου μιλούν, μου λένε ότι δεν βλέπουν πια ένα λαμπρό μέλλον, δεν έχουν πια φωνή για να αγωνιστούν ενώ αν ανοίξουν το στόμα τους θα καταστραφούν. Ως νεαρή γυναίκα, το άκουσμα αυτών των λέξεων είναι οδυνηρό για μένα.
Θέλω ένα Αφγανιστάν απαλλαγμένο από κάθε μορφή βίας και διακρίσεων λόγω φύλου. Και οι άνθρωποί του, όπως τα πουλιά, πρέπει να είναι ελεύθεροι και χαρούμενοι και γεμάτοι γέλιο. Αυτή είναι η επιθυμία που όλοι έχουμε στην καρδιά μας, γι’ αυτό δημιουργήσαμε αυτό το δίκτυο.
Halima Askari, Afghan Women Parliamentarians & Leaders Network (AWPLN), Member of Parliament, Afghanistan, Maidan Wardak province
Βρισκόμαστε εδώ σήμερα για να ξεκινήσουμε μια νέα σελίδα για το μέλλον του Αφγανιστάν. Θα κάνουμε ό,τι χρειαστεί για να το πετύχουμε. Αλλά δεν μπορούμε να τα κάνουμε όλα αυτά μόνοι μας. Χρειαζόμαστε την υποστήριξη της διεθνούς κοινότητας.
Σας χρειαζόμαστε όλους. Ελπίζουμε ότι όλες οι μητέρες και οι κόρες θα έχουν το δικαίωμα στη μόρφωση, πρέπει να τις υποστηρίξουμε ακόμη και στα πιο απομακρυσμένα χωριά, ακόμη και τις φτωχότερες από αυτές. Χρειαζόμαστε γυναίκες με μόρφωση και εμπειρία.
Βλέπουμε τώρα τον πόλεμο στην Ουκρανία και τον νιώθουμε με όλο μας το σώμα, με όλη μας την ψυχή και ξέρουμε πόσοι υποφέρουν από αυτόν τον πόλεμο. Επειδή οι άνθρωποι υποφέρουν σε κάθε πόλεμο. Στον πόλεμο δεν υπάρχει νικητής ούτε ηττημένος. Η ειρήνη είναι συλλογική ευθύνη.
Wagma Sapay, Afghan Women Parliamentarians & Leaders Network (AWPLN), Member of Parliament, Afghanistan, Kunar province
Πιστεύω ότι τα μέλη του δικτύου θα σταθούν και θα αγωνιστούν με υπομονή και θάρρος για να υποστηρίξουν τα ανθρώπινα δικαιώματα, τα δικαιώματα των ανδρών, των γυναικών και των παιδιών και θα προσπαθήσουν για τα θεμελιώδη δικαιώματα του λαού μας. (…) Τα παιδιά των φτωχών οικογενειών πωλούνται σαν προϊόντα στις αγορές, για ένα κομμάτι ψωμί, οι άνδρες απαγχονίζονται, νιώθοντας ανίκανοι να συντηρήσουν τις οικογένειές τους – αυτή είναι η τρέχουσα κατάσταση του αφγανικού λαού, στην οποία πρέπει να εστιάσει η διεθνής κοινότητα, και να ανοίξουμε το δρόμο για τη δημιουργία μιας νόμιμης κυβέρνησης με τη θέληση των ανθρώπων. Να τελειώσει ο πόλεμος, να διασφαλιστεί η ειρήνη, και μετά να αναγνωριστεί η νόμιμη κυβέρνηση από τον κόσμο.
Hasina Haidari, Δικαστής
Εμείς οι Αφγανές γυναίκες που βρισκόμαστε σήμερα εκτός Αφγανιστάν και έχουμε εγκαταλείψει την πατρίδα μας για να σώσουμε τη ζωή μας, αλλά στο μυαλό και στην καρδιά μας έχουμε πάντα το Αφγανιστάν και ο αφγανικός λαός μέχρι την εφαρμογή όλων των δικαιωμάτων του αφγανικού λαού, ιδιαίτερα τη θεσμοθέτηση και την υλοποίηση των δικαιωμάτων των Αφγανών γυναικών, δεν θα καθίσουμε με σταυρωμένα τα χέρια και οι φωνές μας για δικαιοσύνη θα συνεχιστούν.
Τέλος, εμείς, οι γυναίκες του Αφγανιστάν, καλούμε τη διεθνή κοινότητα και την Ευρωπαϊκή Ένωση να συνεχίσουν την ανθρωπιστική τους βοήθεια προς τον λαό του Αφγανιστάν μέσω μη κυβερνητικών οργανώσεων για την αποτροπή της ανθρωπιστικής κρίσης.
Πρέπει η διεθνής κοινότητα να ακούσει τη φωνή μας, πρέπει να συμπεριληφθεί η φωνή μας – η φωνή των Αφγανών γυναικών – στις διεθνείς συναντήσεις για το Αφγανιστάν. Χρειαζόμαστε την υποστήριξη των διεθνών οργανισμών προς το δίκτυό μας και τους ανθρώπους μας.
Μαρία Συρεγγέλα, υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Αρμόδια για θέματα Δημογραφικής Πολιτικής και Οικογένειας
Συγχαίρω τα μέλη του Afghan Women Parliamentarians and Leaders Network για την πρωτοβουλία τους να δώσουν «φωνή» σε όλες τις Αφγανές γυναίκες του κόσμου. (…) Στεκόμαστε δίπλα σας και στηρίζουμε τον αγώνα σας για την προάσπιση των γυναικείων δικαιωμάτων και της ελευθερίας.
Stella Ronner-Grubačić, Πρέσβειρας Φύλου και Διαφορετικότητας, European External Action Service (EEAS)
Είναι τιμή και χαρά μου να παρευρίσκομαι εδώ έστω και διαδικτυακά, στο ξεκίνημα του Afghan Women Parliamentarians and Leaders Network. Θεωρώ τεράστιο το επίτευγμα που καταφέρατε όλες μαζί. Και θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι το καταφέρατε μαζί, γιατί κατά την γνώμη μου, ως Πρέσβειρας Φύλου και Διαφορετικότητας, είναι εξαιρετικά σημαντικό το ότι σε τόσο δύσκολους καιρούς για εσάς, τις γυναίκες του Αφγανιστάν, το κατορθώσατε μαζί.
Πιστεύω, ότι η μεγαλύτερη πρόκληση τώρα που τα φώτα θα είναι πάνω σας, είναι πραγματικά να προσπαθήσετε να διασφαλίσετε το ότι θα παραμείνετε μαζί στην προσπάθεια επίτευξης των στόχων σας και μετά να δράσετε. Φυσικά, με την υποστήριξη και της ΕΕ, και εμένα προσωπικά, από τις Βρυξέλλες. Γνωρίζετε ότι παρακολουθώ την δουλειά σας και τις διεργασίες σας. Χάρηκα όταν σας γνώρισα στην Αθήνα τον Ιανουάριο και μπορείτε πάντα να απευθύνεστε σε μένα. Είμαι εδώ, και ανυπομονώ να συνεχίσω να υποστηρίζω την δουλειά σας. Γνωρίζω ότι σύντομα θα μεταβείτε σε διαφορετικές χώρες, αλλά και πάλι πιστεύω πως η συμπεριληπτικότητα της δουλειάς που κάνετε είναι απίστευτα σημαντική. Είναι ανάγκη να παραμείνετε μαζί, έτσι ώστε να ακουστούν ενωμένες οι φωνές σας και να συνεχίσουν να ακούγονται, γιατί μόνο με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να ελπίζουμε την επίτευξη της αλλαγής στο Αφγανιστάν. Πραγματικά, μόνο με ενωμένες τις δυνάμεις μας μπορούμε να ελπίζουμε σε αυτές τις τόσο αναγκαίες αλλαγές. Να διασφαλίσουμε τα δικαιώματα σας – σαν γυναίκες και σαν πολίτες του Αφγανιστάν – έτσι ώστε μία μέρα, να μπορείτε να επιστρέψετε στο Αφγανιστάν για να κάνετε την δουλειά που τόσο καλά κάνετε, τη δουλειά που τόσο καλά ξέρετε να κάνετε.
Σας εύχομαι δύναμη, και ελπίζω πραγματικά να παραμείνουμε σε επαφή και να συνεχίσουμε να συναντιόμαστε και να κάνουμε, όσο εσείς και εγώ, την δουλειά που ξεκινήσαμε στις 10 Μαρτίου με το Forum for Afghan Leaders. Η συνεισφορά σας εκεί, η οποία ήταν σημαντική και εκτιμήθηκε εξαιρετικά και θα βοηθήσει στην επίτευξη των στόχων σας.
Hannah Neumann, Member of the European Parliament, Group of the Greens/EFA
Τον Δεκέμβριο, γνώρισα αυτές τις γυναίκες βουλευτίνες από το Αφγανιστάν. Σήμερα ίδρυσαν ένα δίκτυο για να διασφαλίσουν ότι οι φωνές τους ακούγονται στη διεθνή και εγχώρια συζήτηση για το μέλλον του Αφγανιστάν – είναι τιμή μου να πω λίγα λόγια σε αυτή την εκδήλωση, και να περπατήσω μερικά βήματα μαζί στο ταξίδι τους για να διασφαλιστεί ότι οι φωνές των γυναικών θα παραμείνουν παρούσες στη λήψη πολιτικών αποφάσεων στο Αφγανιστάν. Οι γυναίκες του Αφγανιστάν δεν μας χρειάζονται για να τους δώσουμε φωνή, έχουν φωνή και αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να τους δώσουμε το μικρόφωνο και να τους ακούσουμε.
Μάνος Μοσχόπουλος, OSF
Η επιτυχής σύμπραξη μεταξύ κοινωνίας των πολιτών και κυβερνήσεων ώστε να μπορέσουν να διασωθούν αυτές οι γυναίκες, θα πρέπει να αποτελέσει τη βάση μιας διαρκούς, μακροπρόθεσμης δέσμευσης σχετικά με τη διάσωση ανθρώπων που βρίσκονται σε κίνδυνο, ώστε να συνεχίσουν τη σημαντική τους δράση στην Αθήνα ή οπουδήποτε αλλού.
Ναντίνα Χριστοπούλου, Melissa Network
Οι γυναίκες που μιλούν σήμερα σ´αυτό το ιστορικό κτήριο, είναι οι ζωντανοί θρύλοι του Αφγανιστάν. Είναι αυτές που μάχονται για την ειρήνη, τη δικαιοσύνη και τη δημοκρατία πάνω από είκοσι χρόνια, αυτές που είδαν το έργο τους να καταρρέει μέσα σε λίγες ώρες, αυτές που δέχονται απειλές και επιθέσεις, αυτές που είδαν το όνομα τους σε λίστες θανάτου, αυτές που αναγκάστηκαν να κρυφτούν για μέρες ή εβδομάδες ολόκληρες. Πρώτο-ακούσαμε μερικές από αυτές τις φωνές στο τηλέφωνο από τα κρησφύγετα τους στην Καμπούλ, και η διάσωσή τους έγινε το μεγάλο μας στοίχημα. Κατάφεραν να φθάσουν στην Ελλάδα με την τεράστια κινητοποίηση μιας διεθνούς αλυσίδας αλληλεγγύης.
Από την πρώτη ημέρα που βρέθηκαν εδώ, και καθ’όλη τη διάρκεια των τελευταίων 7 μηνών που μοιραζόμαστε μαζί τους, δεν έχουν σταματήσει να προσπαθούν να βρουν τρόπους να στηρίξουν την πατρίδα τους αλλά και τους πρόσφυγες από το Αφγανιστάν. Κάθε δεύτερη μέρα, κάθε εβδομάδα που περνάει, συγκεντρώνονται όλες μαζί ή σε επιμέρους ομάδες και συζητούν, οργανώνονται, γράφουν, επικοινωνούν. Έχουμε μοιραστεί αμέτρητες ώρες με ιστορίες πόνου και αγωνίας, με απερίγραπτη συναισθηματική φόρτιση που εντείνεται κάθε φορά που και οι ίδιες ακούν τις ιστορίες των γυναικών από τη χώρα τους που βρέθηκαν πρόσφυγες στη δική μας, και που στάθηκαν δίπλα τους αυτές τις δύσκολες στιγμές. Και ένωσαν τις φωνές τους μαζί τους, διευρύνοντας το πεδίο τους πέρα από το Αφγανιστάν, ώστε να συμπεριλάβουν και τις δικές τους δοκιμασίες. Στεκόμαστε με δέος και θαυμασμό απέναντι στην αξιοπρέπεια και τη δύναμη τους, απέναντι στην ανθεκτικότητα, την οξυδερκή πολιτική τους ανάλυση, και την προσήλωση στο σκοπό τους και τις αξίες τους. Αλλά και σε κάτι ακόμα, που δύσκολα περιγράφεται και που όμως μπορεί να έχει ακόμα μεγαλύτερη σημασία από όλα τα υπόλοιπα, σε τέτοιες σκοτεινές περιόδους πολέμου και καταστροφής, σαν αυτές που ζούμε: την καλοσύνη, το νοιάξιμο και την ανυπέρβλητη τρυφερότητα που ξεχειλίζουν από τα λόγια και τις πράξεις τους, και που ο κόσμος μας χρειάζεται για να είναι δικαιότερος και πιο ειρηνικός.
«Δώσε μου τόπο να σταθώ, και θα κινήσω τη γη» λέει ο Αρχιμήδης. Η Ελλάδα έδωσε τόπο να σταθούν αυτές οι γυναίκες – το πρώτο ασφαλές γεφύρι στη διαδρομή τους προς τις χώρες προορισμού – και έχουν ήδη ένα μοναδικό επίτευγμα ιστορικής σημασίας: ένα δίκτυο διεθνούς εμβέλειας με γυναικεία καθοδήγηση, με στόχο την αλλαγή στο Αφγανιστάν. Αν ο κόσμος τους δώσει τόπο να σταθούν, τότε θα μπορέσουν να αλλάξουν τον κόσμο.