Στις 13:28 το μεσημέρι του Σαββάτου 30 Νοεμβρίου 2024, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου και ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης πάτησαν το κουμπί για να ξεκινήσει ο πρώτος συρμός του Μετρό Θεσσαλονίκης, που παραδόθηκε στην πόλη, ύστερα από χρόνια καθυστερήσεων και πισωγυρισμάτων.
Πλήθος πολιτών περίμεναν ήδη να επιβιβαστούν για την πρώτη τους βόλτα στους 13 σταθμούς. Και δεν ήταν μόνον Θεσσαλονικείς, αλλά και άνθρωποι από κοντινές περιοχές, από την Αθήνα ακόμη και από τις όμορες χώρες!
Πολλοί είχαν συγκεντρωθεί στους σταθμούς αρκετή ώρα -ή και ώρες- πριν δοθεί το σύνθημα της εκκίνησης. Οι εικόνες από την τηλεόραση ήταν εντυπωσιακές, με πολλές εκατοντάδες ανθρώπους να περιμένουν για να πάρουν το μετρό (μια φράση επί χρόνια ουτοπική για τη Θεσσαλονίκη)!
Στον πρώτο συρμό επιβιβάστηκε η Πρόεδρος, ο Πρωθυπουργός και οι υπουργοί Μεταφορών και Πολιτισμού. Στον επόμενο, τα υπόλοιπα μέλη της κυβέρνησης και οι «επίσημοι» προσκεκλημένοι των εγκαινίων.
Τα εγκαίνια έλαβαν χώρα στο αμαξοστάσιο Πυλαίας, όπου βρίσκεται και το κέντρο ελέγχου του μετρό. Στην ομιλία του στα εγκαίνια ο Πρωθυπουργός δήλωσε: «Αυτή η πολύ μεγάλη μέρα δεν προσφέρεται για πολλά λόγια. Σήμερα μιλά από μόνο του το ίδιο το έργο, το πιο σύγχρονο Μετρό της Ευρώπης, όπως αξίζει στη Θεσσαλονίκη. Είναι ένα σύμβολο προόδου της Μακεδονίας και ολόκληρης της Ελλάδας».
Είπε πως το Μετρό Θεσσαλονίκης εκπέμπει τριπλό μήνυμα για την αλλαγή της εικόνας στη Θεσσαλονίκη, μαζί με το Flyover και την ανανέωση και ενίσχυση του στόλου των λεωφορείων της συμπρωτεύουσας.
»Τα σημερινά εγκαίνια έχουν και τη σφραγίδα του γνήσιου λαϊκού χαρακτήρα της Νέας Δημοκρατίας. Οι Θεσσαλονικείς αποκτούν φθηνή και σύγχρονη μετακίνηση. Αλλά γιατί η μείωση των πραγματικών αποστάσεων μειώνει και τις κοινωνικές αποστάσεις», είπε ο κ. Μητσοτάκης ευχαριστώντας όλους όσοι εργάστηκαν για το Μετρό. Αναφέρθηκε ονομαστικά στην υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη εξαίροντας τη συμβολή της σε «αυτό το αρχαιολογικό θαύμα».
Η τελετή των εγκαινίων ξεκίνησε με τον αναμενόμενο αγιασμό και ακολούθησαν σύντομες ομιλίες στελεχών των φορέων υλοποίησης του έργου και των εμπλεκόμενων υπουργών.
Ο Επίτροπος Απόστολος Τζιτζικώστας, είπε: «Μετά από 18 χρόνια ταλαιπωρίας, είμαστε σήμερα εδώ να παραδώσουμε το Μετρό Θεσσαονίκης. Το έργο αυτό ξεκίνησε με κυβέρνηση Νέας Δημοκρατίας με πρωθυπουργό τον Κώστα Καραμανλή και παραδίδεται σήμερα με κυβέρνηση Νέας Δημοκρατίας με πρωθυπουργό τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Είμαι πολύ συγκινημένος, καθώς η τελευταία μου πράξη ως περιφερειάρχης Κεντρικης Μακεδονίας και το πρώτο μου ως Ευρωπαίος Επίτροπος είναι τα εγκαίνια του Μετρό Θεσσαλονίκης. Πρέπει να τρέξουμε για την επέκτασή του στη Δυτική Θεσσαλονίκη».
«Η Θεσσαλονίκη αποκτά και μετρό και αρχαία, σε ένα από τα πιο μεγάλα έργα που έχουν γίνει στην Ελλάδα με όρους απαιτήσεων και κόστους. Είναι ένα από τα πιο σύγχρονα Μετρό, με τα πλέον προηγμένα συστήματα ασφαλείας», είπε μεταξύ άλλων ο υπουργός Μεταφορών Χρήστος Σταϊκούρας.
Από την πλευρά της, η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη ανέφερε, μεταξύ άλλων, πως «οι ανασκαφές, ιδιαίτερα στην Αγία Σοφία και στον Βενιζέλο, αποκάλυψαν την πρωτοβυζαντινή εικόνα της πόλης» και ευχαρίστησε τον Μητσοτάκη για την εμπιστοσύνη που της έδειξε.
Το απόγευμα της Παρασκευής, παρουσιάστηκε ο σταθμός «Βενιζέλου» που περιλαμβάνει 1.260 τ,μ. αρχαιολογικού χώρου, στον οποίο ανεσκάφησαν, μελετήθηκαν, αποσπάστηκαν προσωρινά, συντηρήθηκαν και επανατοποθετήθηκαν επιπλέον 2.300 τ.μ. αρχαία. Πρόκειται για τις υποκείμενες φάσεις, της ρωμαϊκής και ελληνιστικής Θεσσαλονίκης.
Το Μετρό Θεσσαλονίκης περιλαμβάνει:
• 13 σύγχρονους Σταθμούς,
• 9,6 χλμ. γραμμής με δυο ανεξάρτητες σήραγγες μονής τροχιάς,
• 18 υπέρ-αυτόματους συρμούς τελευταίας τεχνολογίας, πλήρως κλιματιζόμενους, οι οποίοι θα κινούνται χωρίς οδηγό αλλά με συνοδό, και χωρητικότητα 450 ατόμων,
• μέγιστη ικανότητα μεταφοράς 18.000 επιβατών/ώρα ανά κατεύθυνση,
• αμαξοστάσιο έκτασης 52.000 τμ., με το Κέντρο Ελέγχου Λειτουργίας, στην Πυλαία,
• σύστημα αυτόματων θυρών στις αποβάθρες, σε κάθε σταθμό, που θα λειτουργεί σε συντονισμό με τους συρμούς.
Η εκτιμώμενη ημερήσια επιβατική κίνηση είναι περί τους 250.000 επιβάτες.
Οι σταθμοί από τα δυτικά προς τα ανατολικά είναι: Νέος Σιδηροδρομικός Σταθμός – Δημοκρατίας – Βενιζέλου – Αγία Σοφία – Σιντριβάνι – Πανεπιστήμιο – Παπάφη – Ευκλείδης – Φλέμινγκ – Ανάληψη – 25ης Μαρτίου – Βούλγαρη – Νέα Ελβετία. Εντός του 2025 θα παραδοθεί προς χρήση η επέκταση προς την Καλαμαριά, με τους εξής σταθμούς: Νομαρχία, Καλαμαριά, Αρετσού, Νέα Κρήνη, Μίκρα.
Με την ολοκλήρωση της κατασκευής του Βασικού Έργου και της Επέκτασης προς Καλαμαριά, αναμένεται να εξυπηρετούνται καθημερινά 313.000 επιβάτες. Επιπροσθέτως, με τη λειτουργία του έργου στο σύνολο του, θα κυκλοφορούν καθημερινά περίπου 57.000 ΙΧ οχήματα λιγότερα, επιφέροντας αντίστοιχα μείωση των ρύπων CO2 κατά 212 τόνους ημερησίως.
Για τέσσερις ημέρες οι μετακινήσεις θα γίνονται δωρεάν. Μετά, η επιβίβαση θα γίνεται με εισιτήριο των 0,60 ευρώ, το οποίο θα δίνει τη δυνατότητα πολλαπλών επιβιβάσεων εντός του χρονικού ορίου των 70 λεπτών. Η μηνιαία κάρτα απεριορίστων διαδρομών στο μετρό θα κοστίζει 16 ευρώ, ενώ αντίστοιχη είναι και η τιμή για την κάρτα του ΟΑΣΘ. Υπενθυμίζεται ότι δεν θα υπάρχει ενιαίο εισιτήριο για Μετρό και λεωφορεία, τουλάχιστον για έξι μήνες, καθώς δεν εξασφαλίστηκε η διαλειτουργικότητα των συστημάτων έκδοσης και επικύρωσης εισιτηρίων.
Κάθε ένας από τους 18 συρμούς του μετρό Θεσσαλονίκης θα έχει έξι βαγόνια, συνολικής χωρητικότητας 460 επιβατών. Οι συρμοί θα περνούν ανά 3,5 λεπτά από τους σταθμούς, με τη συνολική απόσταση από τον πρώτο έως τον 13ο σταθμό να καλύπτεται εντός 17 λεπτών. Όταν προστεθούν άλλοι 15 συρμοί, με την παράδοση της επέκτασης προς την Καλαμαριά, η συχνότητα θα μειωθεί στο 1,5 λεπτό.
Ο αρχικός σχεδιασμός είναι το Μετρό Θεσσαλονίκης να λειτουργεί καθημερινά από τις 5:30 το πρωί έως τις 00:30 μετά τα μεσάνυχτα. Την Παρασκευή και το Σάββατο, το μετρό θα λειτουργεί μέχρι τις 02.00 ώστε να εξυπηρετεί την αυξημένη νυχτερινή κίνηση της πόλης.
Το Μετρό Θεσσαλονίκης είναι επιπέδου ασφαλείας 4, το οποίο σημαίνει ότι δεν υπάρχει ηλεκτροδηγός. Θα υπάρχουν συνοδοί μέσα στα τρένα, οι οποίοι θα εξυπηρετούν τους πολίτες σε πρώτη φάση, και θα μπορούν να εκτελέσουν μία χειροκίνητη λειτουργία, εάν χρειαστεί, για παράδειγμα σε περίπτωση διακοπής ρεύματος, προκειμένου να το μετακινήσουν μέχρι τον επόμενο σταθμό. Στο μετρό Θεσσαλονίκης θα υπάρχουν διπλές πόρτες που αυξάνουν τα επίπεδα ασφαλείας και περιορίζουν τον κίνδυνο ατυχήματος. Κάθε σταθμός έχει θύρες που ανοίγουν μόνο όταν σταματήσει ακριβώς από πίσω τους ο συρμός.
Οι επιβάτες με ποδήλατα θα μπορούν να μπαίνουν στο μετρό. Επιτρέπονται δύο ποδήλατα στο πίσω μέρος κάθε βαγονιού. Οι ιδιοκτήτες κατοικίδιων θα μπορούν να επιβιβάζονται μαζί με τα ζώα τους, υπό την προϋπόθεση ότι τα μεταφέρουν στα ειδικά καλάθια που διατίθενται στο εμπόριο. Να σημειωθεί ότι στους σταθμούς και τους συρμούς του μετρό απαγορεύεται το κάπνισμα και η κατανάλωση τροφών και ποτών καθώς δεν θα υπάρχουν καλάθια απορριμμάτων για λόγους ασφαλείας.