Χειραψίες και χαμόγελα ανάμεσα σε Μπάιντεν και Ερντογάν, υπό το βλέμμα των Στόλτενμπεργκ και Τζόνσον, στη Μαδρίτη | REUTERS/Yves Herman
Επικαιρότητα

Η «ρήτρα» Μπάιντεν για τα F-16 και ο ρόλος του Μενέντεζ

Διπλωματικοί κύκλοι εκτιμούν ότι η δήλωση του αμερικανού προέδρου για «ανάγκη διατήρησης της σταθερότητας στο Αιγαίο» είναι το κλειδί που θα ανοίξει για την Αγκυρα τον δρόμο προς το αμερικανικό οπλοστάσιο και αυτός που το κρατά στα χέρια του είναι ο πρόεδρος της αρμόδιας επιτροπής του Κογκρέσου
Protagon Team

Στη δήλωση του Τζο Μπάιντεν για «ανάγκη διατήρησης της σταθερότητας στο Αιγαίο», μετά τη συνάντησή του με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, εντοπίζουν διπλωματικοί κύκλοι το «κλειδί» για την ολοκλήρωση της συμφωνίας Ουάσιγκτον και Αγκυρας για τον εκσυγχρονισμό των τουρκικών F-16 η οποία, παρότι προκάλεσε πανηγυρικές δηλώσεις στην ανατολική ακτή του αρχιπελάγους, μάλλον δεν είναι και τόσο «οριστική». Κι αυτό γιατί όπως λένε έμπειροι αναλυτές, χωρίς την υπογραφή του Κογκρέσου, ειδικά εν όψει των ενδιάμεσων εκλογών στις ΗΠΑ, τίποτα δεν μπορεί να γίνει…

Είναι γεγονός πως η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της αμερικανικής Γερουσίας, στην οποία προεδρεύει ο Μπομπ Μενέντεζ, είναι εκείνη που θα αποφασίσει εάν μπορεί να αποσταλεί από τις ΗΠΑ στην Τουρκία έστω και μία βίδα για οποιοδήποτε οπλικό σύστημα. Και για να συμβεί αυτό θα πρέπει να ανατραπεί πρόσφατη απόφασή της η οποία απαγόρευσε την παροχή εξοπλισμού για τις ένοπλες δυνάμεις της Αγκυρας για πολύ συγκεκριμένους λόγους.

Υπό αυτό το πρίσμα, η δήλωση του Μπάιντεν περί «διατήρησης της σταθερότητας» στην περιοχή αποκτά χαρακτηριστικά μιας ιδιότυπης «ρήτρας» για την ολοκλήρωση της συμφωνίας και μιας κατεύθυνσης στην οποία πρέπει να κινηθεί η επιτροπή της Γερουσίας. Εάν η Τουρκία συνεχίσει τις απειλές προς την Ελλάδα και την αμφισβήτηση του στάτους κβο που έχει διαμορφωθεί από Συνθήκες και τα ισχύοντα με βάση το Διεθνές Δίκαιο, τότε μάλλον θα πρέπει να ξεχάσει τον εκσυγχρονισμό των αεροσκαφών της και την αναβάθμιση σε «μαχητικά τέταρτης γενιάς».

Οπως αναφέρεται σε σχετικό ρεπορτάζ του Αγγελου Αθανασόπουλου στην εφημερίδα «Το Βήμα», εξάλλου, τα F-16 μπορούν να αποδειχτούν «δόλωμα» του Μπάιντεν για την αναθέρμανση των σχέσεων της Ουάσιγκτον με την Αγκυρα. Ουδείς επιθυμεί, άλλωστε, την ψυχρότητα που επικρατεί και την πλήρη απομόνωση της Τουρκίας, κάτι που επεσήμανε και ο Κυριάκος Μητσοτάκης μετά τη σύνοδο κορυφής στη Μαδρίτη.

Το ελληνοαμερικανικό λόμπι

«Κλειδί» σε αυτό το δύσκολο διπλωματικό παζλ είναι η παρεμβατική ισχύς του ελληνοαμερικανικού λόμπι, το οποίο φαίνεται να επηρεάζει πρόσωπα και πράγματα στην Ουάσιγκτον. Λέγεται, μάλιστα, ότι ήδη καταρτίζεται νομοθετική πράξη η οποία το επόμενο διάστημα θα προωθηθεί από συγκεκριμένα πολιτικά πρόσωπα του Κογκρέσου ώστε να συμπεριληφθεί στον αμυντικό προϋπολογισμό των ΗΠΑ για το επόμενο έτος. Σε αυτήν θα συνδέεται η δυνατότητα «πώλησης αμυντικού υλικού και οπλικών συστημάτων σε μέλη του ΝΑΤΟ» με ενδεχόμενες απειλές και την «παραβίαση την κυριαρχίας άλλων συμμαχικών χωρών» όπως αναφέρει το ρεπορτάζ της Λένας Αργύρη στην εφημερίδα «Καθημερινή».