«Σοκ και δέος» προκάλεσε στην Μάργκαρετ Θάτσερ η είδηση της κατάρρευσης του Τείχους του Βερολίνου, τον Νοέμβριο του 1989.
Πρόσφατα αποχαρακτηρισμένες σημειώσεις της βρετανίδας πρωθυπουργού αποκαλύπτουν το μέγεθος της έκπληξής της όταν έμαθε πως το Σιδηρούν Παραπέτασμα οδεύει προς κατάρρευση.
Τα έγγραφα, που δημοσιεύτηκαν πριν λίγα 24ωρα από τα Αρχεία της Θάτσερ στο Τσέρτσιλ Κόλετζ του Κέιμπριτζ, περιλαμβάνουν τις χειρόγραφες σημειώσεις της, αφού ο τότε καγκελάριος Χέλμουτ Κολ την είχε προηγουμένως ενημερώσει τηλεφωνικά για τα τεκταινόμενα στην σημερινή πρωτεύουσα της Γερμανίας.
«Βερολίνο – απίστευτες σκηνές», έγραψε ο Θάτσερ. «Εκατοντάδες χιλιάδες κόσμου στους δρόμους. Αρκετοί αριστεροί».
Ο Κολ της περιέγραψε πως βρισκόταν μεταξύ 120.000-200.000 Γερμανών, οι μισοί από τους οποίους είχαν ήδη περάσει στο Δυτικό Βερολίνο από τη Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας.
«[Ο Kολ] βρέθηκε στη μέση ενός τεράστιου πλήθους και μίλησε με βρετανούς στρατιώτες στο Checkpoint Charlie», αναφέρει.
Ο Kολ της μετέφερε μάλιστα την ανάγκη να δράσει γρήγορα, αν και η Θάτσερ δεν συμφώνησε μαζί του σχετικά με μια δυνητική ενοποίηση της Γερμανίας, καθώς θεωρούσε πως κάτι τέτοιο θα υπονόμευε τον Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, τον ρεφορμιστή σοβιετικό ηγέτη, θα αποσταθεροποιούσε το ΝΑΤΟ και θα έκανε τη Γερμανία πολύ ισχυρή στην Ευρώπη.
«Η κατάσταση δεν θα ηρεμήσει εκτός και αν αλλάξουν τα πράγματα. Οι αξιόλογοι άνθρωποι θα φύγουν από τη χώρα. Οι επόμενες εβδομάδες είναι πολύ σημαντικές. Μιλάμε για ένα εντυπωσιακό γεγονός [που δείχνει] τεράστια πειθαρχία», καταλήγει η Θάτσερ.
«Πάση θυσία να μην πέσει το Τείχος!»
Εξάλλου, σε άκρως απόρρητα έγγραφα του Κρεμλίνου, τα οποία αποχαρακτηρίστηκαν το 2009, η «Σιδηρά Κυρία» είχε ζητήσει το 1989 από τον τότε σοβιετικό ηγέτη Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, να αγνοήσει την επίσημη θέση της Βρετανίας και να κάνει ό,τι μπορεί «για να σταματήσει την επανένωση της Δυτικής και της Ανατολικής Γερμανίας».
Η συνομιλία είχε γίνει μόλις δύο μήνες πριν από την ιστορική πτώση του Τείχους του Βερολίνου και, σύμφωνα με τα έγγραφα, η πρωθυπουργός της Βρετανίας εμφανίζεται να ομολογεί στον πρόεδρο Γκορμπατσόφ ότι «ούτε η Βρετανία ούτε η Δυτική Ευρώπη επιθυμούν την επανένωση της Γερμανίας», γνωστοποιώντας του ότι θα ήθελε από εκείνον να επέμβει ώστε να σταματήσει η διαδικασία επανένωσης της χωρισμένης Γερμανίας.
Η Θάτσερ, κατά τη διάρκεια της συνομιλίας, αναγνωρίζει τις τεράστιες αλλαγές που συνέβαιναν στην Ανατολική Ευρώπη αλλά διαβεβαίωνε ότι η Δύση δεν είχε πρόθεση να αποκομμουνιστικοποιήσει το «Σιδηρούν Παραπέτασμα» αλλά και να θέσει σε κίνδυνο την ασφάλεια της Σοβιετικής Ένωσης.
«Εμείς δεν επιθυμούμε μια ενωμένη Γερμανία», επισημαίνει η Θάτσερ στον διάλογό της με τον Γκορμπατσόφ.
«Αυτό θα οδηγούσε σε αλλαγή των μεταπολεμικών συνόρων και δεν μπορούμε να το επιτρέψουμε γιατί μια τέτοια εξέλιξη θα έπληττε τη σταθερότητα ολόκληρης της διεθνούς κοινότητας και θα έθετε σε κίνδυνο την ασφάλειά μας», καταλήγει.