Η πτήση MH17 της Malaysia Airlines καταρρίφθηκε το 2014 από έναν πύραυλο ρωσικής κατασκευής, ο οποίος εκτοξεύθηκε από ένα αγρόκτημα στην ανατολική Ουκρανία, έκρινε την Πέμπτη το ολλανδικό δικαστήριο όπου διεξήχθη η δίκη τεσσάρων υπόπτων για την κατάρριψη του αεροσκάφους, προσθέτοντας ότι η Ρωσία είχε σε γενικές γραμμές τον έλεγχο των αυτονομιστικών δυνάμεων στην παραπάνω περιοχή.
Η επιβατική πτήση MH17, η οποία εκτελούσε το δρομολόγιο από Αμστερνταμ προς Κουάλα Λουμπούρ, καταρρίφθηκε πάνω από την ανατολική Ουκρανία στις 17 Ιουλίου 2014, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν οι 298 επιβάτες και τα μέλη του πληρώματος. Τα θύματα της πτήσης προέρχονταν από δέκα διαφορετικές χώρες –περισσότεροι από τους μισούς ήταν ολλανδοί υπήκοοι.
Εκείνη την περίοδο, στην περιοχή λάμβανε χώρα μια σύγκρουση-προάγγελος της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, μεταξύ των φιλορώσων αυτονομιστών και των ουκρανικών δυνάμεων.
«Το δικαστήριο κρίνει ότι η MH17 καταρρίφθηκε από την εκτόξευση ενός πυραύλου BUK από ένα αγρόκτημα κοντά στο Περβομάισκ, σκοτώνοντας 283 επιβάτες και 15 μέλη του πληρώματος», δήλωσε ο προεδρεύων δικαστής Χέντρικ Στένχαϊς. «Από τα μέσα Μαΐου 2014 η Ρωσία είχε σε γενικές γραμμές τον έλεγχο πάνω από τη Λαϊκή Δημοκρατία του Ντονέτσκ», προσέθεσε, αναφερόμενος στην περιοχή όπου καταρρίφθηκε η επιβατική πτήση στις 17 Ιουλίου 2014.
Οι δικαστές επέβαλαν ποινές ισόβιας κάθειρξης στους τρεις εκ των κατηγορουμένων, οι οποίοι καταδικάστηκαν για ανθρωποκτονία λόγω του ρόλου τους στην υπόθεση. Οι καταδικασθέντες, δύο πρώην αξιωματικοί των μυστικών υπηρεσιών της Ρωσίας και ένας ουκρανός ηγέτης των φιλορώσων αυτονομιστών, κρίθηκαν ένοχοι για την κατάρριψη του αεροσκάφους και τον θάνατο των 298 επιβαινόντων. Πρόκειται για τους Ρώσους Ιγκόρ Γκιρκίν, Σεργκέι Ντουμπίνσκι και τον Ουκρανό Λεοντίν Χαρτσένκο.
Οι εισαγγελείς είχαν αναφέρει ότι οι άνδρες βοήθησαν στην οργάνωση και μεταφορά ενός πυραυλικού συστήματος BUK του ρωσικού στρατού στην Ουκρανία, το οποίο χρησιμοποιήθηκε για την κατάρριψη του αεροσκάφους τη μοιραία ημέρα. Οι υποκλοπές τηλεφωνικών επικοινωνιών, που αποτελούσαν βασικό μέρος των αποδεικτικών στοιχείων, «έδειξαν» ότι οι ύποπτοι πίστευαν πως στόχευαν ουκρανικό μαχητικό.
Επιπλέον, το δικαστήριο διέταξε τους καταδικασθέντες να πληρώσουν πάνω από 16 εκατ. ευρώ ως αποζημιώσεις στους συγγενείς των θυμάτων.
Ο τέταρτος ύποπτος που δικάστηκε, ο Ρώσος Ολεγκ Πουλάτοφ, αθωώθηκε.
Σημειώνεται ότι οι ύποπτοι καταδικάστηκαν ερήμην, καθώς παραμένουν υπόδικοι, όπως μετέδωσε το ΑΠΕ ΜΠΕ, επικαλούμενο τα πρακτορεία Reuters και AFP. Πιστεύεται ότι βρίσκονται στη Ρωσία, η οποία δεν πρόκειται να τους εκδώσει, προσέθεσαν τα διεθνή ειδησεογραφικά δίκτυα.
Τέλος, το δικαστήριο έκρινε ότι οι ένοχοι δεν είχαν ασυλία, καθώς δεν ήταν μέλη των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων.
Επικεφαλής των ερευνών ήταν η Ολλανδία, με συμμετοχή από την Ουκρανία, τη Μαλαισία, την Αυστραλία και το Βέλγιο.
Ρωσία: «Σκανδαλώδης» η απόφαση ολλανδικού δικαστηρίου
Η Ρωσία, η οποία έχει αρνηθεί οποιαδήποτε ανάμειξη ή ευθύνη για την κατάρριψη του MH17, όπως και ότι είχε οποιαδήποτε παρουσία στην Ουκρανία το 2014, έσπευσε να καταγγείλει μια «πολιτική» απόφαση μετά την ετυμηγορία του ολλανδικού δικαστηρίου.
«Η πορεία και το αποτέλεσμα της δικαστικής διαδικασίας δείχνουν ότι (η απόφαση) βασίζεται σε μια πολιτική εντολή», ανέφερε το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών σε ανακοίνωσή του, προσθέτοντας πως «καθ’ όλη τη διάρκεια της δίκης το δικαστήριο δεχόταν άνευ προηγουμένου πίεση από ολλανδούς πολιτικούς, εισαγγελείς και ΜΜΕ για να επιβάλει ένα αποτέλεσμα με πολιτικά κίνητρα».
«Η δίκη στην Ολλανδία είναι πιθανό να γίνει μια από τις πιο σκανδαλώδεις στην ιστορία των νομικών διαδικασιών», τόνισε.
Νωρίτερα, ο αναπληρωτής εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Ιβάν Νετσάεφ είχε εμφανιστεί περισσότερο εγκρατής, στο πλαίσιο συνέντευξης Τύπου. «Θα μελετήσουμε αυτή την απόφαση, γιατί σε όλα αυτά τα ζητήματα κάθε λεπτομέρεια έχει σημασία. Αφού μελετήσουμε το νομικό έγγραφο, πιθανότατα θα είμαστε έτοιμοι να σχολιάσουμε», είχε αναφέρει.
Ικανοποίηση Ζελένσκι
Ο ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι έσπευσε να χαιρετίσει την απόφαση του ολλανδικού δικαστηρίου, τονίζοντας ότι «αυτοί που διέταξαν την επίθεση» πρέπει τώρα να δικαστούν.
«Η τιμωρία για όλες τις ρωσικές φρικαλεότητες –τόσο του παρόντος όσο και του παρελθόντος– θα είναι αναπόφευκτη», έγραψε στο Twitter ο ουκρανός ηγέτης.
Από την πλευρά του, ο σύμβουλός του Μιχαΐλο Ποντολιάκ δήλωσε ότι η δικαστική απόφαση έστειλε ένα ισχυρό μήνυμα ότι «κάθε έγκλημα πολέμου που διαπράττεται από τους Ρώσους» θα διερευνηθεί.
«Μπορεί να ειπωθεί ότι αυτό είναι το ισχυρότερο μήνυμα προς ολόκληρο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της ίδιας της Ρωσίας: κάθε έγκλημα πολέμου που διαπράττεται από τους Ρώσους θα τεκμηριώνεται, θα ερευνάται και θα καταλήγει σε ένα συμπέρασμα. Ανεξάρτητα από το πόσος χρόνος θα χρειαστεί», τόνισε ο Ποντολιάκ στο Reuters.