Η πανδημία του κορονοϊού έγινε τελικά ο καταλύτης για να τρέξουν πιο γρήγορα οι αναπτυγμένες οικονομίες, εκείνες των μεγάλων χωρών, και ταυτόχρονα τροχοπέδη για τους φτωχούς του κόσμου. Πλέον παρατηρείται ότι οι ρυθμοί ανάπτυξης κινούνται σταθερά σε αντίθετες κατευθύνσεις.
Οι ΗΠΑ, η Βρετανία και η Κίνα βγαίνουν μπροστά, ενώ οι περισσότερες χώρες με χαμηλότερο ή χαμηλό εισόδημα αγωνίζονται να αντεπεξέλθουν σε μία κατάσταση που ανακόπτει πορεία δεκαετιών προόδου. Η ανακούφιση της παγκόσμιας φτώχειας δεν άρεσε στον κορονοϊό, ο οποίος κατέστη «ο ιός της ανισότητας» έγραψε η Wall Street Journal. Και διεύρυνση της ανισότητας στον πλανήτη σημαίνει αστάθεια και κίνδυνο για όλους.
Για τις ΗΠΑ οι οικονομολόγοι αισιοδοξούν πέρα από κάθε φαντασία, προβλέποντας επιστροφή στα επίπεδα ανάπτυξης που σηματοδότησε «η έκρηξη της δεκαετίας του ’20». Η οικονομία της Κίνας επεκτάθηκε με ρεκόρ 18,3% το πρώτο τρίμηνο, ενώ η Βρετανία αναπτύσσεται γρηγορότερα από οποιαδήποτε άλλη χρονιά μετά το τέλος του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου.
Ομως στον υπόλοιπο κόσμο, τον αναπτυσσόμενο, εκεί όπου οι άνθρωποι σε μεγάλο βαθμό δεν είναι εμβολιασμένοι και οι κυβερνήσεις δεν έχουν την ευχέρεια για μέτρα τόνωσης, οι οικονομίες υποχωρούν περισσότερο καθώς αγωνίζονται να ανακάμψουν από την τρομερή συρρίκνωση του 2020. Και γενικά, οι χώρες με χαμηλότερο εισόδημα θα χρειαστούν χρόνια για να επιστρέψουν στα επίπεδα του 2019. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο χαρακτήρισε τη δυναμική που έχει αναπτυχθεί «μεγάλη απόκλιση».
Το πρόβλημα είναι ότι η πανδημία δεν έχει επηρεάσει μόνο τους φτωχότερους από τους φτωχούς, αλλά έχει επίσης αποδεκατίσει τις μεσαίες τάξεις στην Αφρική και στη Λατινική Αμερική. Με την επιδημία σε πλήρη εξέλιξη και με πολλές εκστρατείες εμβολιασμού να διακυβεύονται, οι φτωχές χώρες (με μερικές εξαιρέσεις μόνο, όπως είναι το Βιετνάμ και η Ταϊλάνδη) αποκλίνουν όλο και περισσότερο από οικονομίες που ήδη ανακάμπτουν.
Σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, 150 εκατομμύρια άνθρωποι επέστρεψαν κάτω από το όριο της ακραίας φτώχειας και σύμφωνα με το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα 34 εκατομμύρια άτομα κινδυνεύουν πλέον να πεθάνουν από την πείνα, ιδιαίτερα στη Νιγηρία, στη Μαδαγασκάρη, στη Βενεζουέλα και στη Βραζιλία. Ταραχές, δε, έχουν ήδη ξεσπάσει λόγω των ανατιμήσεων ειδών διατροφής από την Κολομβία μέχρι το Σουδάν.
Παράλληλα με τις αναπτυξιακές ανισότητες, στο καθαυτό πεδίο της πανδημίας, χάσμα εμβολιασμού παρατηρείται επίσης μεταξύ των πλουσίων και των φτωχών χωρών. Στην πραγματικότητα, αυτό το χάσμα δεν ήταν ποτέ μεγαλύτερο από τότε που οι εμβολιασμοί άρχισαν, στα τέλη του περασμένου έτους. Ετσι χρέος των πλουσίων χωρών είναι να βοηθήσουν τις φτωχές στις καμπάνιες εμβολιασμού τους, διότι πέρα από τους αναμφισβήτητα ηθικούς λόγους που υφίστανται, τίθεται και ζήτημα καθαρά οικονομικό. Οι αναπτυσσόμενοι δεν πρέπει να οπισθοχωρήσουν περισσότερο ως ΑΕΠ ή να εξοντωθούν ως ακόμη μεγαλύτερο δημόσιο χρέος. Γιατί;
Επειδή οι λιμοί, οι κοινωνικές εξεγέρσεις, οι πολιτικές αναταραχές που θα ακολουθήσουν θα μεταφραστούν στη μοναδική άσκηση πίεσης που μπορεί να ασκήσουν οι φτωχές χώρες στις πλούσιες, και λέγεται μετανάστευση: όλο και συχνότερες, όλο και ογκωδέστερες μεταναστευτικές ροές…