Με την πίεση των Γερμανών προς την επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) Κριστίν Λαγκάρντ να εντείνεται, με στόχο την αύξηση των επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης εδώ και τώρα, συνεδριάζει την Πέμπτη το Διοικητικό Συμβούλιο της Ευρωτράπεζας στην έδρα της, τη Φρανκφούρτη.
Μετά τη συνεδρίαση, οι ανακοινώσεις για την αύξηση των επιτοκίων αναμένονται στις 15.15 (ώρα Ελλάδας) και η συνέντευξη Τύπου της Λαγκάρντ λίγο αργότερα, στις 16.00. Γνωρίζουμε με βεβαιότητα ότι θα ανακοινωθεί η πρώτη αύξηση επιτοκίων του ευρώ μετά από 11 χρόνια. Αυτό που δεν γνωρίζουμε είναι αν θα πρόκειται για μια αύξηση κατά 25 ή κατά 50 μονάδες βάσης (μισή ποσοστιαία μονάδα), όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές σε διεθνή πρακτορεία.
Στο Συμβούλιο της ΕΚΤ που αναμένεται να αποφανθεί την Πέμπτη, εκφράζονται ανησυχίες κυρίως από την πλευρά των Γερμανών ότι η Ευρωτράπεζα τρέχει με καθυστέρηση και πολύ αργά πίσω από την αύξηση του πληθωρισμού που ανήλθε σε επίπεδα ρεκόρ για την ευρωζώνη φτάνοντας το 8,6% τον Ιούνιο, πολύ πάνω από το στόχο του 2%.
Οπως αναφέρουν οι Financial Times, η ΕΚΤ ενήργησε πιο συντηρητικά από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed), η οποία έχει ήδη αυξήσει τα επιτόκια τρεις φορές και αναμένεται να τα αυξήσει ξανά κατά τουλάχιστον 75 μονάδες βάσης. Παράλληλα, το ΔΝΤ σημειώνει ότι 75 από τις 100 κεντρικές τράπεζες που παρακολουθεί σε όλο τον κόσμο αύξησαν τα επιτόκια κατά μέσο όρο (σχεδόν) τέσσερις φορές η καθεμία. Και κατά μέσο όρο κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες στις αναδυόμενες αγορές και κατά 1,7 μονάδες στις προηγμένες οικονομίες.
H Κριστίν Λαγκάρντ αισθάνεται την έντονη πίεση της Γερμανίας για να τιθασεύσει πιο γρήγορα τον πληθωρισμό αλλά και τις δυσκολίες που προκύπτουν από την υποχώρηση του ευρώ και τον κίνδυνο της ύφεσης στην ΕΕ, μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία και την ενεργειακή κρίση. Παράλληλα, καλείται να αντιμετωπίσει -με το νέο εργαλείο που έχει προαναγγείλει- την πίεση των αγορών και την άνοδο των αποδόσεων στα ομόλογα της Ιταλίας και των άλλων χωρών της περιφέρειας.
Με λίγα λόγια βρίσκεται σε συμπληγάδες. Το σενάριο της περιορισμένης αύξησης ενισχύει το φόβο των Γερμανών για τον πληθωρισμό, ενώ το ενδεχόμενο μιας πιο επιθετικής αύξησης πυροδοτεί ανησυχίες για νέα άνοδο των αποδόσεων στα ομόλογα της Ιταλίας.
Καλά νέα για την Ελλάδα
Την Πέμπτη, η γαλλίδα πολιτικός αναμένεται πάντως να παρουσιάσει τις λεπτομέρειες του πώς θα λειτουργεί το νέο εργαλείο νομισματικής πολιτικής που λέγεται ότι θα αποκαλείται Μηχανισμός Προστασίας Μετάδοσης (Transmission Protection Mechanism -TPM). Θα προβλέπει την αγορά κρατικών ομολόγων, κυρίως των χωρών του ευρωπαϊκού Νότου, κάτι που αναμένεται ότι θα οδηγήσει σε συγκράτηση των αποδόσεων των ομολόγων της Ιταλίας, αλλά και της Ελλάδας, υψώνοντας ασπίδα έναντι των κερδοσκόπων. Βεβαίως και εκεί οι Γερμανοί εκφράζουν επιφυλάξεις για την εμβέλεια του νέου εργαλείου.
Με μεγάλο ενδιαφέρον αναμένονται, παράλληλα, τα σχόλια της Λαγκάρντ και για το ευρώ, η ισοτιμία του οποίου έχει υποχωρήσει για πρώτη φορά εδώ και δύο δεκαετίες στο 1 προς 1 έναντι του δολαρίου. Οπως σημειώνει το Politico, οι βασικοί παράγοντες που παίζουν ρόλο είναι οι δυσμενείς προοπτικές ανάπτυξης στην ευρωζώνη, οι οποίες θα μπορούσαν με τη σειρά τους να περιορίσουν το περιθώριο της ΕΚΤ για αυξήσεις επιτοκίων, αλλά και η ισχυρότερη ζήτηση για το δολάριο που προτιμάται ως πιο «ασφαλές νόμισμα» από την αρχή του έτους.
Αλλά το ασθενέστερο ευρώ εντείνει τις ανησυχίες της ΕΚΤ και γιατί, μεταξύ άλλων, ωθεί προς τα πάνω τον πληθωρισμό, ειδικά μέσω της εισαγόμενης ενέργειας, η οποία τιμολογείται κατά κανόνα σε δολάρια.
Αν πάντως το Διοικητικό Συμβούλιο αποφασίσει αύξηση κατά 50 μονάδες βάσης θα αποκλίνει από την προαναγγελία που είχε κάνει η επικεφαλής της ΕΚΤ μετά τη συνεδρίαση της 9ης Ιουνίου, όταν είχε μιλήσει για αύξηση 25 μονάδων βάσης τον Ιούλιο, δίνοντας ένα σήμα για πιο επιθετικές αυξήσεις από το φθινόπωρο. Ωστόσο η γαλλίδα πολιτικός είχε αφήσει –με νέες δηλώσεις της στις 28 Ιουνίου- ανοιχτό το ενδεχόμενο για μεγαλύτερες αυξήσεις επιτοκίων τον Ιούλιο, καθώς το κλίμα λόγω του πληθωρισμού επιδεινωνόταν.
«Μια κίνηση για νέα αύξηση επιτοκίων κατά 75 μονάδες βάσης τον Σεπτέμβριο πρέπει επίσης να βρίσκεται στο τραπέζι» σημείωσε το μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ Ρόμπερτ Χόλτσμαν (και κεντρικός τραπεζίτης της Αυστρίας) που πιέζει μαζί με τους Γερμανούς για πιο επιθετικές αυξήσεις επιτοκίων και τώρα αλλά και το φθινόπωρο.
Πιο πολλοί βλέπουν 25 μονάδες βάσης
Την επίσημη πρόταση πολιτικής στη συνεδρίαση της Πέμπτης θα κάνει ο επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ Φίλιπ Λέιν. Σύμφωνα με έρευνα του Bloomberg, η πλειοψηφία των οικονομολόγων εκτιμά πάντως ότι η Ευρωτράπεζα θα προχωρήσει τελικά σε αύξηση επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης την Πέμπτη καθώς μόλις τέσσερις από τους 53 αναλυτές που ρωτήθηκαν ανέφεραν ότι ανέμεναν αύξηση κατά μισή μονάδα.