Ενώπιον ενός νέου κύματος προσφύγων και μεταναστών από τις ακτές της Τουρκίας προς την Ελλάδα βρίσκεται η κυβέρνηση ενώ οι αρμόδιες αρχές εκπέμπουν σήμα ότι, χωρίς επιπλέον μέτρα, οι διαθέσιμες εγκαταστάσεις και το προσωπικό δεν θα μπορέσουν να αντεπεξέλθουν. Ως εκ τούτου το βάρος της υποδοχής προσφύγων καλείται να αναλάβει και η Κρήτη, μετά πάντως το πέρας της τουριστικής περιόδου.
Οι τέσσερις κρητικοί νομοί θα φιλοξενήσουν 2.000 πρόσφυγες μετά την ολοκλήρωση της τουριστικής περιόδου, φιλοξενούμενοι σε ισάριθμους χώρους, έναν σε κάθε νομό. Τον σχεδιασμό παρουσίασε ο αναπληρωτής υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννης Μουζάλας, ύστερα από σύσκεψη στην Περιφέρεια Κρήτης, στο Ηράκλειο, στην οποία συμμετείχαν ο περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης, βουλευτές και δήμαρχοι του νησιού. Σύμφωνα με τον υπουργό, τα camp «θα είναι οργανωμένα, με σπίτια και όχι σκηνές», ενώ στους πρόσφυγες θα παρέχεται ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, σίτιση και στοιχειώδης εκπαίδευση. Για «το πώς θα γίνει η μοιρασιά, θα σεβαστούμε τις προτάσεις που θα κάνουν η περιφέρεια και οι δήμοι», είπε ο υπουργός. Δεν θα πρέπει να υπάρχει επιβάρυνση, που θα διασαλεύει τα βασικά δικαιώματα των ντόπιων, τόνισε. Γι’ αυτό συζητήθηκε και η ομοιογένεια των προσφύγων, ώστε να μην εκδηλώνονται συγκρούσεις μεταξύ τους. Από την πλευρά του, ο περιφερειάρχης Σταύρος Αρναουτάκης είπε πως η Κρήτη θα σηκώσει το βάρος που της αναλογεί.
Οπως επεσήμαναν στο φύλλο της Πέμπτης Τα Νέα, ενώ μετά τη συμφωνία της Ευρωπαϊκής Ενωσης με την Τουρκία τον περασμένο Μάρτιο οι ροές των προσφύγων από τα μικρασιατικά παράλια προς τα νησιά του Αιγαίου είχαν πρακτικά μηδενιστεί, τις τελευταίες εβδομάδες έχουν αυξηθεί και φτάνουν ως και τα 100 άτομα την ημέρα.
Κρίσιμη εξέλιξη για την εκ νέου αύξηση της ροής ήταν η αναστάτωση στην Τουρκία μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα της 15 Ιουλίου καθώς και οι τριβές Αγκυρας – ΕΕ για ζητήματα όπως τα ανθρώπινα δικαιώματα στη γείτονο αλλά και η μη απελευθέρωση της βίζας για τους τούρκους πολίτες που θέλουν να ταξιδέψουν στην Ευρώπη. Η Τουρκία μπορεί να πιέσει ακυρώνοντας στην πράξη τη συμφωνία για το Προσφυγικό, μια συμφωνία που πάντως ποτέ δεν τηρήθηκε στην έκταση που προέβλεπε.
Σε κάθε περίπτωση και για την ώρα οι αριθμοί υπολείπονται σημαντικά από αυτούς του χειμώνα και ειδικά αυτούς προς το τέλος του, όταν μέχρι και 4.000 άνθρωποι περνούσαν σε μία ημέρα από την Τουρκία στην Ελλάδα. Μέχρι και τις 7 Αυγούστου του 2016, είχαν περάσει στη Λέσβο περί τα 92.000 άτομα, στη Χίο 37.500, στη Σάμο σχεδόν 12.000 και σε άλλα νησιά (Λέρος, Κως, Καστελόριζο) από μερικές δεκάδες έως λίγες χιλιάδες.
Σύμφωνα με την Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στο πρώτο εξάμηνο του έτους ο αριθμός όσων πέρασαν το 2016 ήταν 111% μεγαλύτερος από πέρυσι, αν και πρέπει να σημειωθεί ότι το μεγάλο κύμα των προσφύγων πέρασε στις ελληνικές ακτές κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2015. Η κατάσταση, επίσης για την ώρα, φαίνεται διαχειρίσιμη, το κυβερνητικό επιτελείο όμως διαπιστώνει ότι η πίεση μεγαλώνει.
Ο Αλέξης Τσίπρας, αναφέρουν Τα Νέα, θα διακόψει τις ολιγοήμερες διακοπές του για να συγκαλέσει συσκέψεις με υπουργούς. Ο αρμόδιος υπουργός για θέματα Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννης Μουζάλας – ο ίδιος που μέχρι και την περασμένη εβδομάδα διέψευδε ότι έχει μιλήσει για «Plan B» για το Προσφυγικό – και ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Αμυνας και επικεφαλής του Συντονιστικού για το Προσφυγικό Δημήτρης Βίτσας θα επεξεργαστούν προληπτικό σχέδιο εκτάκτου ανάγκης, το οποίο αποσκοπεί να καταστεί και έγκυρη προειδοποίηση για τους ευρωπαϊκούς μηχανισμούς. Ο κ. Βίτσας εξάλλου μίλησε εκ νέου για «ανασυγκρότηση» των κέντρων φιλοξενίας στην ηπειρωτική Ελλάδα, προκειμένου να αποσυμφορηθούν τα νησιά του Αιγαίου.
Σε αυτή τη κατεύθυνση θα κινηθούν και οι επαφές τους Πρωθυπουργού με τους ευρωπαίους εταίρους. Παράλληλα οι ανησυχίες για το μέλλον της συμφωνίας με την Τουρκία έχουν μεταφερθεί στο ΝΑΤΟ και τη Frontex.
Σε αυτό το πλαίσιο πάντως η «Καθημερινή» σχολιάζει την Πέμπτη ότι οι δηλώσεις του κ. Βίτσα είναι «λίγες» και έρχονται πολύ αργά».
Γράφει η «Καθημερινή» στο κεντρικό της άρθρο: «Ανησυχεί, λέει, η κυβέρνηση για τις εξελίξεις στο προσφυγικό πρόβλημα, με αφορμή την ένταση στις σχέσεις Τουρκίας – Ευρώπης. Το ίδιο ισχύει και για την ελληνική κοινή γνώμη. Ομως οι δηλώσεις του αναπληρωτή υπουργού Εθνικής Αμυνας Δ. Βίτσα περί ανάγκης ανασυγκρότησης των κέντρων φιλοξενίας στην ηπειρωτική Ελλάδα, σε συνδυασμό με την εφαρμογή ενός σχεδίου για την ελάφρυνση των νησιών που επιβαρύνθηκαν από τις προσφυγικές ροές, είναι «λίγες» και έρχονται πολύ αργά. Προφανώς τα κέντρα φιλοξενίας συγκροτήθηκαν ανεπαρκώς και ο τουρισμός στα συγκεκριμένα νησιά επλήγη βάναυσα, εξαιτίας της ανεπάρκειας στη διαχείριση του προσφυγικού σε μεγάλο βαθμό. Αρα, ποιος ευθύνεται;»
Την ίδια ώρα οι διακινητές συνεχίζουν να δρουν σχεδόν ανεξέλεγκτοι δοκιμάζουν νέες οδούς:
- Την Τετάρτη εντοπίστηκαν για δεύτερη φορά το τελευταίο διάστημα Σύριοι στην Κύπρο.
- Αλλοι 176 έχουν εντοπιστεί τους τελευταίους μήνες στην Κρήτη, καθώς θεωρείται ότι οι διακινητές τους μεταφέρουν κατευθείαν από τη Συρία στην Ιταλία.
- Η Βουλγαρία εξετάζει το ενδεχόμενο να επεκτείνει το φράχτη όχι μόνο στο σύνολο των συνόρων με την Τουρκία, αλλά και στα σύνορα με την Ελλάδα (και για τις δύο χώρες είναι συνολικά πάνω από 600 χιλιόμετρα).
- Εν τω μεταξύ και οι αλβανικές αρχές εκφράζουν έντονη ανησυχία για τις αυξημένες μεταναστευτικές ροές. Την Τετάρτη, η αστυνομία συνέλαβε 26 αφγανούς πρόσφυγες (οι 18 ήταν ανήλικοι), που έφθασαν στη χώρα μέσω της Κακαβιάς, στα σύνορα με την Ελλάδα. Οι Αφγανοί ήθελαν να περάσουν στο Μαυροβούνιο και θα επαναπροωθηθούν στην Ελλάδα.