Εάν νομίζετε πως όλα έχουν πάρει τον δρόμο τους στο θέμα του Προσφυγικού τότε κάνετε λάθος. Ειδικά εάν πιστεύετε πως το σχέδιο της Ανγκελα Μέρκελ για τη συμμετοχή της Τουρκίας είναι ο μόνος δρόμος και πως θα εκτελεστεί ως έχει σχεδιαστεί. Κι αυτό γιατί τα όσα δεν έκανε η Ελλάδα, τα κάνει η Κύπρος.
Με βάση το ρεπορτάζ του Πίτερ Σπίγκελ στους Financial Times, ο Νίκος Αναστασιάδης είναι έτοιμος να τινάξει τα πάντα στον αέρα, αφού δεν δέχεται καν να συζητήσει ορισμένους από τους όρους που ο Αχμέτ Νταβούτογλου έχει βάλει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Κι αυτοί δεν είναι άλλοι από τις επιμέρους λεπτομέρειες για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Μάλιστα, ο κύπριος πρόεδρος φέρεται να έχει παραδεχθεί πως δέχθηκε εξαιρετικά ισχυρές πιέσεις στη Σύνοδο Κορυφής της προηγούμενης Παρασκευής, με τους άλλους ηγέτες να τον καλούν να αναθεωρήσει την άποψή του και να μην μένει απέναντι στον Νταβούτογλου. Ουσιαστικά, η Αγκυρα θέτει ως προαπαιτούμενο τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις για να δεχθεί την επανεισδοχή μεταναστών από την Ελλάδα, με τη Λευκωσία να μη θέλει καν να σκέφτεται ένα τέτοιο ενδεχόμενο, ειδικά μάλιστα από την στιγμή που το Κυπριακό οδεύει προς επίλυση με όρους που δεν ενοχλούν ιδιαίτερα ελληνοκύπριους και τουρκοκύπριους.
Η ερχόμενη… διαβολοβδομάδα
Η επόμενη Σύνοδος είναι στις 17 Μαρτίου. Κοινώς, μένει λιγότερο από μία εβδομάδα μέχρι τότε. Και με βάση όλες τις ενδείξεις θα είναι μια σκληρή εβδομάδα. Ο Νίκος Αναστασιάδης αναμένεται να δεχθεί ισχυρές πιέσεις, ακόμη κι από την Ανγκελα Μέρκελ, ώστε να μην μποϊκοτάρει τη συμφωνία και να μη θέσει βέτο στα όσα διαφαίνεται πως θα αποφασιστούν στις Βρυξέλλες. Ωστόσο, ο ίδιος ο Αναστασιάδης είναι σαφής: «Δεν θα δεχθώ ποτέ να αναγκαστώ να κάνω κάτι και ποτέ δεν θα δώσω τη συγκατάθεσή μου, αλλιώς δεν έχω άλλη επιλογή από το να μην επιστρέψω στην πατρίδα μου».
Και τα πράγματα γίνονται ακόμη χειρότερα, όσο η Τουρκία συνεχίζει να προκαλεί. Δεν έχουν περάσει πολλές ώρες από την στιγμή που ο Νταβούτογλου όχι μόνο έκανε επίδειξη δύναμης, αλλά έδειξε κι άλλο λάδι στη φωτιά. «Αυτή η συμφωνία και οι όροι που προτείναμε προκάλεσε τσακωμό μέσα στα σπλάχνα της ΕΕ», τόνισε ο τούρκος πρωθυπουργός σε συνέντευξη που έδωσε την Τρίτη.
Γιατί η Κύπρος αντιδρά
Η κατάσταση βρίσκεται στο ψυγείο εδώ και σχεδόν εφτά χρόνια. Είμαστε στο 2009, όταν η Τουρκία αρνείται να υλοποιήσει τις δεσμεύσεις που απορρέουν από τη συμφωνία που έχει κάνει με την Ευρωπαϊκή Ενωση, μην αναγνωρίζοντας την κυπριακή κυβέρνηση και δημιουργώντας σοβαρό διπλωματικό θέμα με τη Λευκωσία. Το όλο ζήτημα γίνεται ακόμη χειρότερο όταν η Αγκυρα δεν επιτρέπει σε πλοία υπό κυπριακή σημαία να δέσουν σε τουρκικά λιμάνια. Η Κύπρος αντιδρά και παγώνει τις διαπραγματεύσεις. Η ΕΕ κοιτά ανήμπορη να κάνει το παραμικρό.
Από την πλευρά του, ο Νίκος Αναστασιάδης δεν δείχνει πρόθυμος να συναινέσει στο… ξεπάγωμα των σχέσεων. Κι αυτό γιατί ενώ ο ίδιος και ο ομόλογός του από την πλευρά των Τουρκοκυπρίων, Μουσταφά Ακιντσί, έχουν κάνει τεράστια βήματα προόδου τους τελευταίους μήνες, δουλεύοντας πάνω στην ουσιαστική επανένωση του νησιού, η Τουρκία αρνείται να αποσύρει τους περίπου 30.000 στρατιώτες που διατηρεί στα βόρεια του νησιού. Κι αυτό είναι το οποίο ζητά ο πρόεδρος της Κύπρου. Να κάνει η Αγκυρα όσα χρειάζεται, ώστε να μπορεί κι ο ίδιος να πει στους κυπρίους πολίτες πως έχει νόημα να συζητήσουν τα όσα ζητά ο Νταβούτογλου από την ΕΕ. Σε διαφορετική περίπτωση, κανείς δεν θα είναι πρόθυμος να συνεχίσει να βαδίζει στα μονοπάτια της επανένωσης…
«Δυστυχώς, αυτό που μπορώ να πω είναι πως οι Τούρκοι θέτουν σε κίνδυνο την όλη διαδικασία. Θυσιάζουν μία μοναδική ευκαιρία να βρεθεί λύση στο Κυπριακό, βάζοντάς μας σε μία τόσο δύσκολη θέση. Είναι λεπτές οι ισορροπίες και κρίσιμες οι στιγμές, μας ωθούν να αρνηθούμε», λέει ο Αναστασιάδης, αποτυπώνοντας την κατάσταση με μελανά χρώματα.
Το διπλωματικό πόκερ όχι μόνο θα αυξηθεί, αλλά τα πονταρίσματα θα αρχίσουν να ανεβαίνουν τις επόμενες ώρες. Κύπριοι αξιωματούχοι αναφέρουν στις μεταξύ τους συνομιλίες πως δεν αποκλείεται η Αγκυρα να έχει αποσύρει την στήριξή της στον Ακιντσί και –ουσιαστικά- όλο αυτό δεν αποκλείεται να είναι ένα σαφές μήνυμα της Τουρκίας προς τους… αδερφούς της. «Από την πλευρά του, ο Ακιντσί έκανε ό,τι μπορούσε. Εξάντλησε τα όριά του και δεν έχει άλλα περιθώρια. Γι αυτό και ζητάω από την Τουρκία να τον στηρίξει έμπρακτα», λέει ο Αναστασιάδης στον Σπίγκελ και στους Financial Times.
Και κάτι μικρό που έχει τη σημασία του. Οι κύπριοι διπλωμάτες στέκονται ιδιαίτερα στο γεγονός ότι στη συνάντηση Μέρκελ-Νταβούτογλου, το τρίτο μέρος ήταν ο Μαρκ Ρούτε κι όχι ο Ντόναλντ Τουσκ. Ο πρόεδρος του Συμβουλίου ήταν αυτός που είχε θεσμικό ρόλο κι έπρεπε να δώσει το «παρών» κι όχι ο ολλανδός πρωθυπουργός, ο οποίος ασκεί την ευρωπαϊκή προεδρία αυτό το εξάμηνο, κάτι που περισσότερο αποτελεί… διακοσμητική θέση.