Οι νεκροί είναι 147. Τουλάχιστον. Οι καταστροφές είναι ανυπολόγιστες. Ενα μεγάλο μέρος της τεράστιας Βραζιλίας βυθίστηκε κάτω από το νερό λόγω των πλημμυρών –η κλιματική κρίση, μέσα σε λίγες ώρες, μετατρέπει σε αφιλόξενες περιοχές όπου διέμεναν εδώ και πολλούς αιώνες άνθρωποι, η μετανάστευση λόγω του καιρού είναι εδώ, ο πρόεδρος Ιγνάσιο Λούλα ντα Σίλβα έχει να αντιμετωπίσει τη σοβαρότερη κρίση της θητείας του.
Ο 78χρονος Λούλα ανέβαλε την επίσημη επίσκεψή του στη Χιλή, προγραμματισμένη για την Παρασκευή και το Σάββατο (17η-18η Μαΐου), εξαιτίας των άνευ προηγουμένου πλημμυρών στη νότια Βραζιλία. Η βραζιλιάνικη προεδρία επικαλέστηκε σε ανακοίνωσή της την «ανάγκη επιτήρησης της κατάστασης» στην πολιτεία Ρίο Γκράντε ντο Σουλ και «συντονισμού του πλημμυροπαθούς πληθυσμού και των εργασιών ανοικοδόμησης».
Οι καταρρακτώδεις βροχές από τις αρχές του μήνα στην πολιτεία αυτή και η υπερχείλιση ποταμών και ρεμάτων προκάλεσαν πλημμύρες που έχουν πλήξει πάνω από δύο εκατομμύρια κατοίκους, στοίχισαν τη ζωή σε 147 ανθρώπους και τραυμάτισαν άλλους 806, σύμφωνα με νεότερους αριθμούς της Πολιτικής Προστασίας που ανακοινώθηκαν τη Δευτέρα.
Αλλοι 127 άνθρωποι εξακολουθούν να αγνοούνται, ενώ πάνω από 600.000 έχουν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους εξαιτίας της καταστροφής, που ειδικοί συνδέουν με την κλιματική αλλαγή και το φαινόμενο Ελ Νίνιο.
Οι ισχυρές βροχοπτώσεις συνεχίστηκαν το σαββατοκύριακο, φουσκώνοντας ποτάμια και εγείροντας ανησυχίες για περαιτέρω καταστροφές.
«Η κατάσταση θα συνεχίσει να χειροτερεύει», προειδοποίησε ο κυβερνήτης της πολιτείας Εντουάρντου Λάιτε.
Νέες πόλεις πρέπει να χτιστούν – και πιο ψηλά
Η συχνότητα εκδήλωσης καταστροφικών πλημμυρών στη νότια Βραζιλία υποχρεώνει πολλούς από τους σχεδόν 500.000 εκτοπισμένους πλημμυροπαθείς να σκέφτονται πλέον σοβαρά να ξαναχτίσουν από την αρχή πόλεις και χωριά σε μεγαλύτερο υψόμετρο.
Δύο εβδομάδες αφότου καταρρακτώδεις βροχοπτώσεις άρχισαν να πλήττουν την περιοχή, η στάθμη του ποταμού Γκουαΐμπα που διαρρέει την πολιτεία Ρίο Γκράντε ντο Σουλ ανεβαίνει εκ νέου, έχοντας ήδη ξεπεράσει κάθε προηγούμενο.
Στα περίχωρα του Πόρτο Αλέγκρε, όπου συγκλίνουν τέσσερα ποτάμια σχηματίζοντας τον Γκουαΐμπα, έχει πλημμυρίσει μια περιοχή 3.800 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, με τους ειδικούς να κάνουν λόγο για ένα από τα μεγαλύτερα κύματα εσωτερικής μετανάστευσης λόγω της κλιματικής αλλαγής στη σύγχρονη ιστορία της Βραζιλίας.
Για τρίτη φορά σε διάστημα επτά μηνών, ο επιχειρηματίας Κασιάνο Μπαλντάσο έβγαζε με καρότσι τη λάσπη που κατέκλυσε το σπίτι του στην πόλη Μουσούμ, 150 χιλιόμετρα μακριά από το Πόρτο Αλέγκρε. Βλέποντας ξανά τη στάθμη του ποταμού να ανεβαίνει επικίνδυνα, αγανακτεί και λέει πως δεν αντέχει άλλο. Στις πλημμύρες του περασμένου Σεπτεμβρίου, είχε ανεβάσει όλα τα μέλη της οικογένειάς του στην ταράτσα του διώροφου σπιτιού του, περιμένοντας την πυροσβεστική μέσα στη νύχτα για να τους απομακρύνει.
«Δεν έχω ιδέα που θα πάω, αλλά θα είναι κάπου μακριά από το ποτάμι, όπου δεν θα κινδυνεύει η ζωή μας», λέει σε δημοσιογράφο του πρακτορείου ειδήσεων Reuters, αδειάζοντας ακόμη ένα καρότσι γεμάτο λάσπη από το εσωτερικό του σπιτιού του.
Η Μαρία Βενάνσιο έχασε το σπίτι της εξαιτίας των καταστροφικών πλημμυρών του Σεπτεμβρίου. Νοίκιασε ένα άλλο σπίτι, το οποίο πλημμύρισε κι αυτό, φέρνοντάς την σε απόγνωση. Θεωρεί πως είναι καιρός να φύγει από το Μουσούμ. «Νομίζω ότι όλη η πόλη θα γίνει ποτάμι μια μέρα… Όσοι έχουν χρήματα, φεύγουν όλοι», λέει.
Ο δήμαρχος της πόλης Μουσούμ αποκαλύπτει πως σχεδόν το 40% των κατοίκων σκοπεύει να εγκατασταθεί σε ασφαλέστερη τοποθεσία.
Δεν υπάρχει άλλη επιλογή από τη μετεγκατάσταση ολόκληρων κοινοτήτων που χτίστηκαν σε περιοχές υψηλού κινδύνου. «Δεν μπορούμε να αντιταχθούμε στη φύση», εξηγεί ο καθηγητής πανεπιστημίου Μαρσέλο Ντούτρα.