Νέες θανατηφόρες ασθένειες εξαπλώνονται, η εποχή της αλλεργίας αρχίζει νωρίτερα και ακόμη και οι ώρες κατά τις οποίες είναι δυνατόν να ασκηθεί κάποιος, αλλάζουν.
Ο κοινός παρονομαστής πίσω από όλες αυτές και άλλες αλλαγές για την ανθρώπινη υγεία, είναι η κλιματική αλλαγή, σημειώνουν οι Times.
Μια νέα έρευνα, που δημοσιεύθηκε στην έγκριτη επιθεώρηση δημόσιας υγείας Lancet διαπίστωσε ότι η αύξηση της θερμοκρασίας στην Ευρώπη έχει εξαιρετικά εκτεταμένες επιπτώσεις στην υγεία μας.
Οπως αναφέρει η Telegraph, η έρευνα καταγράφει τη σύνδεση μεταξύ της κλιματικής αλλαγής και της υγείας σε ολόκληρη την ήπειρο, διερευνώντας 42 δείκτες.
Καθώς τα τελευταία χρόνια αυξάνονται οι καύσωνες σε ένταση και διάρκεια, το ίδιο συμβαίνει και με τους θανάτους που σχετίζονται με την ζέστη ανά 100.000 άτομα: έχουν αυξηθεί κατά 30,8% από την περίοδο 2003-12 και 2013-22, σύμφωνα με την έκθεση.
Υπολογίζεται ότι 68 άνθρωποι ανά 100.000 πεθαίνουν από προβλήματα που σχετίζονται με τη ζέστη.
«Η κλιματική αλλαγή είναι εδώ, στην Ευρώπη, και σκοτώνει», αναφέρει η έκθεση του 2024 για την Ευρώπη του Lancet Countdown on Health and Climate Change (Αντίστροφη μέτρηση για την υγεία και την κλιματική αλλαγή του Lancet).
Από τις δασικές πυρκαγιές στην Ελλάδα μέχρι το αρνητικό ρεκόρ της στάθμης των υδάτων στους ποταμούς, συμπεριλαμβανομένων του Ρήνου και του Δούναβη, το 2023 σημειώθηκε αριθμός ρεκόρ ημερών με «ακραίο θερμικό στρες», σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
Το ρεκόρ προκάλεσε αύξηση των δυσμενών επιπτώσεων στην υγεία, που σχετίζονται με ακραία καιρικά και κλιματικά φαινόμενα.
Το 2022, όταν επίσης σημειώθηκε ακραία ζέστη, πάνω από 70.000 άνθρωποι στην Ευρώπη έχασαν την ζωή τους κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.
Η έκθεση του Lancet διαπίστωσε ότι η νότια Ευρώπη τείνει να επηρεάζεται περισσότερο από ασθένειες που σχετίζονται με τη ζέστη, τις πυρκαγιές, την επισιτιστική ανασφάλεια και την ξηρασία.
Η ίδια περιοχή είναι επίσης «πιο ευάλωτη» σε ευαίσθητα στο κλίμα παθογόνα και σε φορείς ασθενειών.
Η έρευνα έχει διαπιστώσει ότι οι περιβαλλοντικές αλλαγές, όπως η άνοδος της θερμοκρασίας, μπορούν να ενισχύσουν τον κίνδυνο ασθενειών με διάφορους τρόπους.
Η κλιματική αλλαγή μπορεί να μεταβάλει τις μετακινήσεις των ζώων και τον τόπο κατοικίας τους, φέρνοντας σε επαφή νέα είδη και επιτρέποντάς τους να ανταλλάσσουν παθογόνους μικροοργανισμούς.
Τα νεοεισαχθέντα είδη μπορούν να φέρουν μαζί τους νέα παθογόνα, καθώς μετακινούνται προς τα βόρεια, από θερμότερα κλίματα.
Η έκθεση διαπίστωσε ότι αυξάνονται σε όλη την Ευρώπη οι πληθυσμοί του βακτηρίου Vibrio, που μεταδίδει την χολέρα και των τσιμπουριών, τα οποία μπορούν να μεταδώσουν ασθένειες όπως η νόσος του Lyme (βορρελίωση) και η εγκεφαλίτιδα.
Το βακτήριο Vibrio είναι σαρκοφάγο και ευδοκιμεί στα ζεστά θαλάσσια ύδατα. Οι άνθρωποι μολύνονται κολυμπώντας στη θάλασσα με ανοιχτές πληγές -ακόμη και αυτές που είναι τόσο μικρές όσο ένα κόψιμο με χαρτί- ή μέσω της κατανάλωσης μολυσμένων στρειδιών και άλλων οστρακοειδών.
Οι ασθένειες που αποτελούν απειλή σε ολόκληρη την Ευρώπη, περιλαμβάνουν επίσης τον ιό του Δυτικού Νείλου, τον δάγκειο πυρετό, την νόσο τσικουνγκούνια, τον ιό Ζίκα, την ελονοσία και τη λεϊσμανίαση.
Κίνδυνος για τους αθλούμενους
Εκτός από τη μετάδοση ασθενειών, η αύξηση της θερμοκρασίας βάζει σε κίνδυνο και όσους ασκούνται.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, οι επικίνδυνες ώρες για άσκηση δεν είναι πλέον μόνο οι μεσημεριανές.
Συγκρίνοντας την περίοδο 2012-22 με την δεκαετία του 90, οι πιο επικίνδυνες ώρες για δραστηριότητες μέτριας έντασης, εκτός των μεσημεριανών, αυξήθηκαν κατά 107% στην ανατολική Ευρώπη, κατά 382% στη βόρεια, κατά 94% στη νότια και κατά 101% στη δυτική Ευρώπη.
Στην έκθεση τονίζεται ότι αυτό θα μπορούσε «να οδηγήσει σε μειωμένη σωματική δραστηριότητα» και, ως εκ τούτου, να αυξήσει τον κίνδυνο «μη μεταδοτικών ασθενειών».
Η άσκηση ενέχει τον κίνδυνο ασθενειών που σχετίζονται με τη ζέστη, όπως η θερμική εξάντληση ή το θερμικό εγκεφαλικό επεισόδιο.
Το 40% των Ευρωπαίων υποφέρει από αλλεργίες
Η αύξηση της θερμοκρασίας του κλίματος επιβαρύνει και τους πάσχοντες από αλλεργική ρινίτιδα, καθώς η περίοδος ανθοφορίας μεγαλώνει σε διάρκεια.
Η αλλεργιογόνος γύρη επηρεάζεται σημαντικά από τις καιρικές συνθήκες, με την κλιματική αλλαγή να οδηγεί σε «συστηματικές μετατοπίσεις» των εποχών ανθοφορίας των περισσότερων φυτών, αναφέρει το Lancet.
Οι αλλαγές αυτές μπορούν να επηρεάσουν τόσο τη σοβαρότητα των αλλεργικών ασθενειών, οι οποίες εκτιμάται ότι «είναι διαδεδομένες σε τουλάχιστον 40% του ευρωπαϊκού πληθυσμού».
Η έκθεση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η έλλειψη πολιτικής δράσης για την προστασία των ανθρώπων από την κλιματική αλλαγή, είναι ένα από τα μεγαλύτερα ζητήματα που αντιμετωπίζει η Ευρώπη.
Πολλές ευρωπαϊκές χώρες εξακολουθούν να συμβάλλουν σημαντικά στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και εξακολουθούν να παρέχουν καθαρές επιδοτήσεις για τα ορυκτά καύσιμα -παρά τις αποδεδειγμένες βλάβες που προκαλούν στην υγεία.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, η εποχή της ουδετερότητας του άνθρακα θα αργήσει να έρθει, ίσως ούτε το 2100.
«Ο περιορισμός της υπερθέρμανσης του πλανήτη σε λιγότερο από 1,5 βαθμούς Κελσίου μέσω μιας δίκαιης και υγιούς μετάβασης (στη χρήση ΑΠΕ), θα προσέφερε σωτήρια οφέλη για τη ζωή των ανθρώπων στην Ευρώπη και πέραν αυτής, αντί να αντιμετωπίζουμε ασθένειες και απειλές για τα μέσα διαβίωσής μας», δήλωσε η καθηγήτρια Κάθριν Τόνι, υπεύθυνη για την Αντίστροφη Μέτρηση του Lancet στην Ευρώπη.